https://sputnik.af/20220915/شهروندان-آزاد-می-توانند-تصمیم-گیرنده-و-سازنده-ای-یک-حکومت-فراگیر-باشند-نه-یک-گروه--12062035.html

شهروندان آزاد می توانند تصمیم گیرنده و سازنده ای یک حکومت فراگیر باشند نه یک گروه

شهروندان آزاد می توانند تصمیم گیرنده و سازنده ای یک حکومت فراگیر باشند نه یک گروه

اسپوتنیک افغانستان

صفت آزادی، در مردمان قدرت تصمیم گیری را ایجاد می کند و مردمان آزاد امکان تصمیم‌گیری جمعی را دارند و قدرت تصمیم‌ گیری امکان مشارکت مردم در ساخت حکومت فراگیر را... 15.09.2022, اسپوتنیک افغانستان

2022-09-15T03:39+0430

2022-09-15T03:39+0430

2022-09-15T03:39+0430

افغانستان

تحلیل و مقالات

https://cdn1.img.sputnik.af/img/07e6/08/12/11650752_1:0:1080:607_1920x0_80_0_0_80b9d9718d6e06883f6364ebd6f32c04.jpg

دکتر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران، تشکیل دولت فراگیر در افغانستان را که در آن نمایندگان اقوام مختلف تصمیم گیری کنند، برای برقراری صلح و ثبات در کشور همسایه اش ضروری دانست.در پانزدهم ماه اگوست سال گذشته میلادی گروه طالبان بدون درگیری و در زد و بند پنهانی بر همه ای شهرهای افغانستان به جز پنجشیر چیره شدند و پس از دو هفته بر ولایت پنجشیر نیز یورش های شان را آغاز و مرکز این ولایت را نیز پس از چند روز تصرف کردند. نیروهای جبهه مقاومت از آغاز چیرگی گروه طالبان بر افغانستان تاکنون در ولایت های پنجشیر، بغلان، تخار، کاپیسا و چند ولایت دیگر می رزمند و در این روزها درگیری ها در ولایت پنجشیر به اوجش رسیده و دو طرف ادعا کرده اند که بر نیروهای یکدیگر تلفات سنگین وارد کرده اند.گروه طالبان پس از چیرگی بر افغانستان کابینه موقت تشکیل دادند، که بیشتر از هشتاد درصد آن از یک قوم ویژه تشکیل شده است و با این وجود این سران این گروه ادعای حکومت فراگیر را دارند و از کشورهای جهان می خواهند که حکومت تشکیل شده ای این گروه را به رسمیت بشناسند که تاکنون هیچ کشور جهان حکومت موقت این گروه را به رسمیت نشناخته است.در پیوند به حکومت فراگیر یا همه شمول خبرنگار اسپوتنیک دیدگاه چند تن از کارشناسان مسایل سیاسی و استادان دانشگاه را گرفته که این کارشناسان دیدگاه های شان را چنین بیان کرده است.صفت آزادی، در مردمان قدرت تصمیم گیری را ایجاد می کند، مردمان آزاد امکان تصمیم‌گیری جمعی را دارندحمید تبرزن کارشناس مسایل سیاسی درباره این که آیا در حال حاضر امکان تشکیل دولت فراگیر در افغانستان وجود دارد، چنین دیدگاهش را بیان می کند: "دولت، مردم و سرزمین، سه عنصری هستند، که یک واحد اجتماعی به نام ملت - دولت را می سازند.نهاد اجتماعی دولت تحت یک مفهوم سیاسی با مشارک‌ برخی از مردمان که دارای صفات و ویژه و مشترکی هستند که‌ آن صفات تحت یک نظام و افکار سیاسی تعریف می شود، یک ساختارِ سازمانی مسئولیت پذیر و پاسخگو را می سازد تا نیازهای یک جامعه برای بقا و بهبود زندگی را بر طرف کند و این خود سازماندهی در جامعه ی منجر به تشکیل واحدی به نام ملت -دولت است".او با اشاره به تاریخ دولت سازی در افغانستان گفت: "مفهوم حکمرانی بر پایه ملت - دولت و‌ تاسیس دولت مدرن در افغانستان را امان الله خان‌، مشتاق در سال ۱۹۲۶ میلادی در هنگام سلطنت و بنا به اراده خود و پشتیبانی برخی از شخصیت های افغانستان برپا و نمایان ساخت اما این تغییر۱- نه برخاسته از متن جامعه بود۲ - نه خواست و اراده مردم بود۳- این نمود حکمرانی بر پایه مفاهیم مدرنیته در افغانستان از سوی روحانیون و عموم مردم پذیرفته نشد و سرانجام منجر به شورش عمومی گردید.این رویداد تاریخی نشان می دهد حکمرانی بر پایه مفهوم دولت-ملت در نزد عموم مردم افغانستان، پذیرفتنی نیست و دلیل چنین ادعا را در مقاومت جامعه افغانستان در برابر اصلاحات این که توسعه آمرانه است باید در ساختار دسترسی به اطلاعات و در نظام آموزشی افغانستان ( چه نظام آموزشی رسمی یا غیر رسمی ) جستجو کرد".او درباره ساختارهای نظام آموزشی افغانستان افزود: "ساختارهای نظام آموزشی غیر رسمی در افغانستان مانند: رسوم ، نظام پرورشی خانواده، کتاب ها و شعرهای شاعران، واعظان و سخنوران در مسجدها و منبرها همه و همه مدرنیته را ضد ارزش می دانند. به طور نمونه: مفهوم آزادی در نظام پرورشی غیر رسمی افغانستان مترادف با هرزگی، لودگی، ولنگاری و برخورداری بی حد و حصر از لذتهای زندگی است در صورتی که مفهوم آزادی لازمه نوع بشر برای نو آوری و آفرینش است، بدون آزادی محال ممکن است کسی بتواند خلاقیت داشته باشد".او همچنان درباره پیوند آزادی و مشارکت در دولت تاکید کرده گفت: "در سرتاسر افغانستان و در ادبیات ۱۲۰ سال گذشته افغانستان چه شاعران و اندیشمندانی در لزوم برخورداری مردم از آزادی نوشته اند و گفته اند؟ اکنون پیوند آزادی و مشارکت همه اقوام و یا گروه های مردمی برای تشکیل دولت چیست؟ پاسخ در قدرت تصمیم گیری است. صفت آزادی، در مردمان قدرت تصمیم گیری را ایجاد می کند، مردمان آزاد امکان تصمیم‌گیری جمعی را دارند، قدرت تصمیم‌ گیری امکان مشارکت مردم در ساخت حکومت فراگیر را فراهم می سازد تا چنین توانای و صفتی در مردمان سرزمینی ایجاد نگردد صحبت از ساخت دولت و مشارکت مردم امری بیهوده و باطل است".او گفت، که در افغانستان همیشه آزادی آمرانه بوده است و اکنون گروه طالبان جلو جریان آزاد اطلاعات را به خاطر اینکه مردم به آزادی نرسند می گیرند.تبرزن گفت: "در جامعه افغانستان امروزی، نشانه ها از شناخت ضرورت، آزادی در زندگی نوع بشر سخنی جدی و اثر بخش که مخاطب عام و گسترده داشته باشد دیده نشده است. آزادیِ آمرانه و دستوری و وارداتی از نوع امریکای یا انگلیسی یا اتحاد جماهیر شوروی خواسته و‌منظور نیست. بلکه آزادی ِ برخاسته از شناخت مستقل مردم از جهان هستی که منجر به خودسازماندهی مردمان گردد. ممانعت شدید طالبان از دسترسی ، مردم به جریان آزاد اطلاعات به همین دلیل است ، رهبران طالبان به خوبی می دانند اگر مردم افغانستان به آزادی برسند، قدرت تصمیم گیری خواهند داشت و خودشان در تصمیم گیری های حکومتی مشارکت خواهند داشت و خودبخود دولت فراگیر شکل خواهد گرفت. این همان مکانیسمی است که امکان ساخت دولت فراگیر را فراهم می سازد".گروه طالبان باید از مشارکت نیروهای کارشناس هر قوم کار بگیردآقای افشار کار شناس سیاسی مسائل افغانستان درباره تشکیل حکومت فراگیر می گوید، که تشکیل حکومت فراگیر اگر با همین نگاه کنونی وحاکم بر حاکمان طالبان در نظر بگیریم عملا ممکن نیست، وبا مشارکت رهبران سیاسی پیشین ومطرح در افغانستان عملا فلسفه وجودی حکومت طالبان از هم می‌پاشد.او درباره این که پس راه حل وجود یک حکومت فراگیر در چیست؟ گفت: "قطعا اگر همین امروز طالبان، از سران احزاب ورهبران سیاسی بخواهند، که به کابل برگردند و برای هر کدام یک وزارت خانه هم پیشنهاد کند، هیچ یک از این به اصطلاح رهبران سیاسی، جرات حضور وبرگشت به کشور را ندارند".اما این که چطور می شود به حکومت فراگیر رسید، آقای افشار دیدگاهش را چنین بیان می کند: "گروه طالبان نباید فرصت را همچون یکسال گذشته هدر بدهند، طالبان می‌توانند از یک طرف روی کسب رضایتمندی حداکثری اقوام ومذاهب موجود در کشور کار کنند، طالبان براحتی می‌توانستند در یکسال گذشته و یا حداقل تا شش ماه آینده، با ایجاد یکسری تغییرات اساسی در شیوه حکومت داری شان وتوجه مضاعف به خواسته های واقعی ملت، منجمله اعطای حق آموزش به دختران و تثبیت آزادی بیان و...مقبولیت مردمی خود را به سرعت افزایش دهند، به گونه ای که اگر یک زمان بخواهند به آرای عمومی رجوع کنند یک بخش قابل ملاحظه ای از مردم کشور به آنها رای دهند، فراموش نکنیم که ملت ما به شدت از ناامنی های گذشته رنج برده اند واگر هر حکومتی در کنار برقراری امنیت حداقل های نیازهای زندگی اجتماعی و اقتصادی و روحی وروانی آنها را تامین کنند،به شکل جدی از آن حمایت خواهند کرد. طالبان پس از حرکت در مسیر افزایش مقبولیت مردمی، یک فرایند انتخاباتی را تعریف کند که اقوام موجود در کشور بتوانند یک تعداد از نیروهای متعهد ومتخصص از بین خود را که الزاما چهره های گذشته ومطرح هم نیستند، انتخاب وبرای مشارکت در حکومت داری معرفی کنند. طالبان باید مشارکت این نیروها را بشکل واقعی ومستمر بپذیرد و بدنبال حضور تشریفاتی این طیف نباشند. گمان می‌کنم اگر طالبان در یک فرایند زمانی شش ماهه تا یکساله برای تطبیق وداخل کردن شخصیت های جدید وموثر دیگر اقوام برنامه ریزی داشته باشند، می‌توانند بدون تن دادن به مشارکت با چهره های وابسته به سرویس های جاسوسی دیگر کشورها که بعضا با نام رهبران احزاب و...شناخته میشوند، زمینه ایجاد حکومت مشارکتی واقعی را شکل داده واز این مسیر ، رضایت کشورهای منطقه وهمسایه را کسب و بستر شناسایی بین المللی آنها فراهم میگردد".راه رسیدن به حکومت فراگیر: انتخابات آزاد و عادلانه و یا تقسیم کرسی ها بر اساس میزان نفوس هر قوم و و یا مذهبیکتن از استادان دانشگاه هرات راه رسیدن به حکومت فراگیر در افغانستان را انتخابات آزاد و عادلانه و یا تقسیم کرسی ها بر پایه میزان نفوس وهر قوم و یا مذهب می داند و دیدگاهش را چنین بیان کرده است: "بحث بر سر حکومت فرا گیر از آوان روی کار آمدن امارت اسلامی‌ از مباحث داغ کشور بوده است؛ اما این که حکومت فرا گیر چیست و برای چه حکومتی، حکومت فرا گیر می گویند رویکرد ها نسبت به آن متفاوت هست. طالبان ادعا می کنند، که حکومت کنونی فراگیر و همه شمول هست و مسئله را حل شده می پندارند؛ اما جامعه جهانی و نخبگان داخلی و خارجی حکومت سرپرست را همه شمول نمی دانند".او راه رسیدن به حکومت فراگیر در انتخابات عادلانه دانسته و می گوید: "سخت است بر کسانی که همه چیز را درست و بی عیب میدانند و اشکالی در کار خود نمی بینند، عیب گرفت. راه های رسیدن به حکومت فرا گیر می توان دو راه باشد: انتخابات آزاد و عادلانه و یا تقسیم کرسی ها بر اساس میزان نفوس هر قوم و و یا مذهب".او ثبات کشور را در تشکیل حکومت فراگیر دانسته افزود: "و اما اینکه تشکیل حکومت فرا گیر ممکن هست؟ بلی، چرا نهبه نظرم هر چه زودتر باید این کار صورت بگیرد. دوام و قوام ثبات کشور در گرو این امر مهم است".ارکان حکومت داری که شامل حکومت، سکتور خصوصی جامعه مدنی است، اینها همه ای شان در تصمیم گیری ها دخیل باشندیکتن استادان دانشگاه کابل ضمن تاکید به مشارکت مردم در تصمیم گیری حکومت گفت: "به خاطر این که افغانستان به صلح و ثبات دست پیدا کند، نیاز داره که یک دولت همه شمول داشته باشه یا فراگیر. منظور از دولت همه شمول یا فراگیر این است، که ارکان حکومت داری که شامل حکومت، سکتور خصوصی جامعه مدنی است، اینها همه ای شان در تصمیم گیری ها دخیل باشند. یعنی تصمیمی که گرفته میشه بالای سرنوشت مردم تاثیر گذار است باید مردم در این تصمیم ها دخیل باشند و نظرهای آنها در تصمیم ها بازتاب پیدا کنه تا بتوانه یک نظام خوبتر و بهتر به وجود بیایه. وقتی یک نظام به اساس تصمیم های مردم به وجود بیاید، بدون شک که او می تواند دوام داشته باشد، ثبات داشته باشه و ای می توانه منجر به صلح شوه".در پانزدهم ماه اگوست سال گذشته میلادی گروه طالبان یکبار دیگر بدون درگیری و در زد و بند پنهانی بر همه ای شهرهای افغانستان به جز پنجشیر چیره شدند و پس از دو هفته بر ولایت پنجشیر نیز یورش های شان را آغاز و مرکز این ولایت را نیز پس از چند روز تصرف کردند. نیروهای جبهه مقاومت از آغاز چیرگی گروه طالبان بر افغانستان تاکنون در ولایت های پنجشیر، بغلان، تخار، کاپیسا و چند ولایت دیگر می رزمند و در این روزها درگیری ها در ولایت پنجشیر به اوجش رسیده و دو طرف ادعا کرده اند که بر نیروهای یکدیگر تلفات سنگین وارد کرده اند. منابع محلی از پنجشیر هم از تیرباران اسیران نیروهای جبهه مقاومت از سوی جنگجویان گروه طالبان خبر می دهند و کارشناسان این کار جنگجویان گروه طالبان نکوهش کرده و می گویند، که این کار سبب افزایش خشونت در کشور می شود.در همین حال برخی کارشناسان درباره امکار تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان و با نظام حاکم آن چنین دیدگاه دارند: یک گروهی که حکومت شان بر پایه دین مداری و ایدئولوژیک بنا نهاده باشد، محال است که در آن به این زودی ها حکومت فراگیر به میان بیاید، به طور نمونه می توان به کشورهای بزرگ اسلامی اشاره کرد که در آن اقلیت ها در تصمیم گیری حکومت هیچ سهم ندارند.

https://sputnik.af/20220906/ایران-چشم-اندازی-برای-تشکیل-یک-حکومت-فراگیر-در-افغانستان-دیده-نمیشود-11957622.html

https://sputnik.af/20220909/حکمتیار-حکومت-فراگیر-اصلا-در-افغانستان-امکانش-وجود-ندارد-12014091.html

https://sputnik.af/20220515/حکومت-فراگیر-طالبان-پس-از--ماه--درصد-کابینه-و-والیان-پشتون-و--درصد-طالب-10239344.html

https://sputnik.af/20220727/نشست-تاشکند-تاکید-بر-تشکیل-حکومت-فراگیر-در-افغانستان-11286031.html

https://sputnik.af/20220223/تاکید-نمایندگان-اتحادیه-اروپا-و-آسیای-میانه-بر-تشکیل-حکومت-فراگیر-در-افغانستان-9308685.html

2022

خبرها

da_DA

افغانستان, تحلیل و مقالات