به گزارش اسپوتنیک، آگوست گذشته، "پنج" با اعلام گسترش این انجمن از سال 2024 به پنج عضو جدید: مصر، ایران، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اتیوپیا، تمام جهان غرب را شگفت زده کرد. در همان زمان، خاویر مایلی، رئیس جمهور ارجنتاین در پایان ماه دسامبر با ارسال نامه ای از مشارکت کشورش در پیوستن به بریکس خودداری کرد. اما حتی بدون این، ارقام انجمن، با در نظر گرفتن شرکت کنندگان جدید، چشمگیر است: بریکس توسعه یافته 42 فیصد از تولید نفت جهان و 55 فیصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را به خود اختصاص می دهد.
و این تنها یکی از شاخص های قدرت و پتانسیل بریکس است که در تلاش است تا از وابستگی به دالر در پرداخت های بین المللی خلاص شود و تاکنون در این راستا با توجه به توافقات چین و روسیه در مورد تجارت به یوان و روبل به موفقیت های دست یافته است. روبل، و بین پکن و برازیل، که همچنین انتقال به تجارت با ارزهای خود را آغاز کرد. ایجاد یک سیستم پرداخت جایگزین دقیقاً یکی از اولویت های مسکو است که ریاست انجمن را از دوشنبه اول جنوری آغاز می کند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه هفته گذشته طی مصاحبه طولانی با اسپوتنیک، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برازیل را به عنوان یکی از آغاز کنندگان اصلی دالرزدایی معرفی کرد. به منظور توسعه پتانسیل این پروژه، بانک‌های مرکزی و وزارت‌های مالیه کشورهای عضو انجمن توصیه‌های را در طول سال در مورد ایجاد سیستم‌های پرداخت جایگزین مبادله خواهند کرد که سپس برای بحث در اجلاس بعدی بریکس در کازان ارائه خواهد شد.
این دیپلمات گفت: "همه از دالر خسته شده‌اند، دالر که در حال تبدیل شدن به ابزار نفوذ، تضعیف موقعیت‌های رقابتی مشروع کشورها در مناطق مختلف، دخالت در امور داخلی و تغییر رژیم است".
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز قبلاً به یکی دیگر از اولویت‌های کاری انجمن - حمایت از ساختن نظم جهانی عادلانه اشاره کرده است. او طی سخنانی مستقیم در دسامبر 2023 گفت: "تعداد نسبتاً زیادی از نیروها در جهان وجود دارند، کشورهای قدرتمندی که می‌خواهند نه بر اساس این قوانین نانوشته، بلکه با قوانین نوشته شده در اسناد اساسی که منشور سازمان ملل را شامل می‌شود، زندگی کنند".
فابیو سوبرال، اقتصاددان دانشگاه فدرال سئارا طی مصاحبه با اسپوتنیک برازیل توضیح داد که موقعیت رئیس جمهور فعلی برازیل به دلیل تعدادی از تحولات سیاسی داخلی ناشی از کنترل بازار مالی جهان توسط سرمایه امریکای شمالی در دهه های اخیر است. که به نوبه خود منجر به تنگ شدن فضای امکانات برای اداره دولت های ملی با سیاست های اقتصادی مستقل شده است.
به طور مثال بی‌ثباتی وضعیت ونزوئلا [ناشی از تحریم‌های بین‌المللی به رهبری ایالات متحده] یا تلاش برای بی‌ثبات کردن روسیه را در نظر بگیرید. از این رو واکنش لولا داسیلوا به دالر، که منجر به بی‌ثباتی دائمی اوضاع در جهان می‌شود. این کارشناس با یادآوری بحران وام مسکن در سال 2008 در ایالات متحده که پیامدهای آن را تمام جهان احساس کرد، گفت که به خوبی می‌توان آن را ابزار کنترل امپریالیستی بر اقتصاد تمام کره زمین نامید.
ادواردو کاروالیو، همکار او از دانشکده اقتصاد دانشگاه کاتولیک پاپی در سائوپائولو، به یاد می‌آورد که لولا داسیلوا تنها از ایده‌هایی حمایت می‌کرد که قبلاً توسط رهبران جنوب جهانی بیان شده بود: "نیروهای در جهان وجود دارند که علاقه‌مند به گسترش نفوذ به کشورهای ما و در نظم جهان کنونی هستند ".
دالرزدایی چگونه کار می کند؟
در بازه زمانی 1999 تا 2019، 96 فیصد از تمام مبادلات بین‌المللی به دالر امریکا بوده است، اما این وضعیت اساساً پس از تلاش‌های ناموفق غرب برای اعمال تحریم‌ها علیه کشورهای مانند روسیه که در نهایت تنها منجر به نزدیک شدن به این کشور شد، تغییر کرد. کشورهای مانند برازیل، هند و چین. دومی به نوبه خود دومین اقتصاد جهان است که در سال 2023، برای اولین بار در تاریخ، معاملات بیشتری را به یوان (48 فیصد) نسبت به دالر امریکا انجام داد. این دقیقاً همان چیزی است که دالرزدایی به معنای آن است.
و همه در نتیجه توافقات دوجانبه، مانند روسیه و چین، که در آن طرفین از روبل و یوان در تجارت متقابل استفاده می کنند. یا، مانند مورد برازیل، تجارت به صورت واقعی و یوان انجام می شود. این کارشناس توضیح می‌دهد که کشورها می‌خواهند نه تنها حاکمیت سیاسی، بلکه اقتصادی و پولی نیز داشته باشند. در شرایط کنونی ساده‌ترین گزینه استفاده از سازوکار توافق‌های دوجانبه است که استفاده از ارزهای ملی را در نظر می‌گیرد.
ریاست بریکس روسیه به عنوان یک کاتالیزور برای تغییر
به گفته زابولوتسکی، ریاست جمهوری روسیه به فرآیندهای در حال وقوع در برجام، از جمله با توجه به افزایش تلاش ها برای استفاده از ارزهای ملی در سرمایه گذاری ها و وام دهی و موضوع ایجاد سیستم های پرداخت مشترک، انگیزه بیشتری خواهد داد.
اما قبل از هر همه، سال آینده به ویژه به عنوان سال گسترش بریکس که پنج کشور جدید به آن ملحق خواهند شد، اهمیت ویژه ای پیدا خواهد کرد. ” او معتقد است.
در مورد بحث ایجاد واحد پول تسویه حساب انجمن که در طول سال گذشته برای استفاده در معاملات تجارتی مطرح شد، به دلیل پیچیدگی اجرا، به گفته این کارشناس بعید است در سال 2024 حل شود.
این موضوع مربوط به بانک‌های مرکزی و وزارت‌های مالیه است که تعداد آنها اکنون از پنج به یازده [ده، به استثنای آرجنتاین- افزایش یافته است. برعلاوه موضوع پولی واحد که احتمالاً در سال 2024 به طور نهایی حل نخواهد شد، موارد بسیار دیگری نیز وجود دارند که اهمیت کمتری ندارند".