دومین چهارشنبه سیاه برای رسانههای افغانستان یکبار دیگر جان یک خبرنگار و یک تصویربردار شبکهٔ پیشتاز تلویزیونی طلوع را گرفت. صمیم فرامرز خبرنگار این شبکه در حالی که به صورت زنده از محل رویداد انتحاری در باشگاه ورزشی میوند در غرب کابل گزارش میداد آماج دومین حملهٔ انتحاری در همان محل حادثه شد و رامز احمدی فیلمبردار شبکهٔ طلوع نیز در این صحنه جان باخت. سه کارمند دیگر رسانهیی نیز در این رویداد زخم برداشتند.
در این دو انفجار ۲۶ تن کشته و ۹۱ تن دیگرزخم برداشته اند.
گروه داعش* مسوولیت این حمله را بر دوش گرفت. پیش از این نیز این گروه در حملهٔ مشابه، انفجار دوم را در میان خبرنگاران و کمککنندگان در محل حادثه سازماندهی کرده بود که در کنار دیگر شهروندان جان چند خبرنگار را نیز گرفت.
اما چگونه میتوان از آسیب نرسیدن به خبرنگارانی که از محل حادثه اطلاعرسانی میکنند، جلوگیری کرد.
بهار مهر مشاور مطبوعاتی وزارت امور داخله به اسپوتنیک میگوید که رسانهها باید تدابیر و وسایل لازم برای حفظ مصونیت خبرنگاران شان را فراهم کنند:
"رسانهها باید پیش از همه برای حفظ جان و سلامتی خبرنگاران در جریان وظیفه، تدابیر و وسایل لازم ایمنی را فراهم کنند. خبرنگاران با حضور در محل واقعه منتظر رهنمایی مسوولین امنیتی ساحه باشند و با توجه به تجارب تلخ گذشته تا حد امکان از نزدیک شدن به ساحه خودداری کنند. در جلسات متعدد امنیتی روی امنیت خبرنگاران صحبت شده و نیاز است، همکاران رسانهیی ما برای تهیه گزارش در هماهنگی کامل با پولیس و نیروهای امنیتی عمل کنند".
آقای مهر میافزاید که جان خبرنگاران مهمتر از گزارشدهی لحظهیی است:
"مصونیت و حفظ جان خبرنگاران به عنوان منادیان حق و آزادی، مهمتر است، مسوولین رسانه ها پس از وقوع حوادث، در هماهنگی کامل با پولیس و نیروهای امنیتی، گزارشگران خود را به ساحه اعزام کنند".
در همین حال مشاور مطبوعاتی وزارت داخلهٔ افغانستان، از نهادهای رسانهیی میخواهد تا طرحهای پیشنهادی شان را برای «طرزالعمل مشترک حفاظت از خبرنگاران» با نهادهای امنیتی و دفاعی شریک سازند:
"ما از نهادهای مسوول رسانهیی می خواهیم تا پیشنهادهای خود را طی جلساتی که هفته بعدی با نهادهای دفاعی و امنیتی خواهند داشت، ارایه کنند تا در همسویی کامل و درک متقابل از وضعیت، طرزالعمل مشترک حفاظت از خبرنگاران آماده و اجرایی گردد".
جمشید یما امیری، یکی از خبرنگاران و روزنامهنگاران کشور در مصاحبه با اسپوتنیک، خبرنگاران را آسیبپذیرترین قشر جامعهٔ افغانستان خوانده، درمورد تهدیدها و تلفات خبرنگاران در کشور گفت: "تنها در چند ماه پسین دستکم ۱۴ تن از خبرنگاران هنگام پوشش حوادث تروریستی جان باختهاند. خبرنگاران با انواع تهدیدها روبرو هستند. تهدید از جانب گروههای مخالف مسلح دولت و تهدید از سوی مسوولان دولتی. برای جلوگیری از تلفات خبرنگاران، مقدم از همه، نهادهای امنیتی و مالکان رسانهها باید به «جان» و مصونیت خبرنگاران اهمیت قایل شوند. مالکان و مسوولان رسانهها در بدل امتیاز ناچیز خبرنگاران را به مناطق بسیار خطرناک جنگی میفرستند و به قیمت قربانیشدن و خون یک خبرنگار، در پی کسب شهرت و نام و جایگاه هستند. این نوع برخورد بسیار غیرمسوولانه و غیرمسلکی است."
وی در جواب به اینکه آیا گزارشدادن لحظهیی از محل رویداد تروریستی، به خطر جان خبرنگار میارزد، گفت:به نظر آقای امیری، برای جلوگیری از تلفات خبرنگاران در افغانستان، خبرنگاران باید آموزشهای حرفهیی پوشش رویدادهای هراسافگنانه را بیاموزند. وی افزود: "به منظور جلوگیری از تکرار حوادث چهارشنبهشب، نهادهای امنیتی باید ساحۀ فعالیت رسانهها را زیر پوشش قرار دهند. خبرنگاران هم با وسایل ایمنی به پوشش گزارشها و حوادث بشتابند".
"جان یک خبرنگار به مراتب مهمتر از «اطلاعرسانی» سریع و تحت پوشش قراردادن یک رویداد تروریستی است. سوگمندانه رسانهها در یک رقابت ناسالم، به دنبال پوشش سریع و فوری رخدادها هستند. برای آنان مهم این است که پیشتر از هر رسانۀ دیگر رویدادها را پوشش«زنده» بدهند. گزارشهای زنده میزان آسیبپذیری و تهدید بر خبرنگاران را بالا میبرد. چنانچه صمیم فرامرز خبرنگار طلوع نیوز دقایقی پس تر از گزارش «زنده»، جانش را از دستداد. متأسفانه در مواردی رسانهها به هشدارهای مأموران امنیتی هم توجه نمیکنند. بسیاری از خبرنگاران افغانستان، از اصول و قواعد پوشش رخدادهای هراسافگنانه آگاه نیستند. همچنان، مأموران امنیتی هم ظرفیت تعامل و همکاری لازم با روزنامهنگاران را ندارند".
آقای امیری با ابراز نگرانی از تاثیرات منفی ادامه حملات به خبرنگاران بر روند اطلاعرسانی در افغانستان گفت: "افغانستان در روند اطلاعرسانی عقبگرد داشته است. رسانهها با دشواری به اطلاعات دست چندم دسترسی مییابند. تهدیدهای امنیتی گسترده و همچنان تلفات روزافزون خبرنگاران و کارکنان رسانهها، این روند را بیشتر از پیش خدشهدار ساخته است. مرگ خبرنگار به شدت بر روحیۀ سایر روزنامهنگاران و خبرنگاران صدمه میرساند. به گونۀ نمونه، مرگ دو خبرنگار طلوع از ۲۴ ساعت بدین سو شبکه های طلوع، طلوع نیوز، لمر، آرمان و ارکوزیا را تحت تأثیر قرار داده است. ادامۀ حمله به خبرنگاران، احتمالاً خطری جدی را متوجه «آزادی بیان» که تنها دست آورد جدی نظام نوین افغانستان می باشد را تحت شعاع قرار خواهد داد".