مصونیت خبرنگاران و امنیت ناپایدار افغانستان

© کسرامصونیت خبرنگاران و امنیت ناپایدار افغانستان
مصونیت خبرنگاران و امنیت ناپایدار افغانستان - اسپوتنیک افغانستان
عضو شوید
حملهٔ گروه داعش به خبرنگارانی که برای تهیهٔ گزارش از حملهٔ انتحاری این گروه در منطقهٔ شش‌درک در حوزهٔ نهم امنیتی شهر کابل، نخستین حملهٔ این گروه بر رسانه‌های افغانستان به شمار می‌رود.

اولین حمله ساعت ۸ بامداد دهم ثور در در مقابل دروازه یکی از ریاست‌های امنیت ملی رخ داد و مهاجم انتحاری به وسیله موترسایکل کارمندان این ریاست را هدف قرار داد. پس از گردآمدن خبرنگاران برای پوشش این رویداد، مهاجم بعدی در پوشش یک خبرنگار، خود را در میان خبرنگاران و عکاسان رسانه‌ها رسانیده و خود را انفجار داد.

در این حمله در کنار غیرنظامیان، ۹ خبرنگار و عکاس شبکه‌های بین‌المللی و داخلی افغانستان کشته شدند.

محرم درانی، عبادالله حنان‌زی، سباوون کاکر، خبرنگاران رادیو آزادی، یار محمد توخی، تصویربردار طلوع نیوز، غازی رسولی، خبرنگار تلویزیون یک، نوروز علی، تصویربردار تلویزیون یک، شاه مری، عکاس آژانس خبری فرانسه، سلیم تلاش، خبرنگار تلویزیون مشعل و علی سلیمی، تصویربردار تلویزیون مشعل از جملۀ خبرنگاران و تصویربردارانی بودند که در این حملۀ انتحاری جان باختند.

فدراسیون خبرنگاران أفغانستان در یک اعلامیه گفته است:

«این حملۀ تروریستی یک جنایت جنگی و حمله سازمان دهی شده بر رسانه های افغانستان است. با وجود حملۀ امروز و تهدیدهای دیگر فرا راه خبرنگاران، رسانه های افغانستان به شکل جدی در راستای اطلاع رسانی متعهد است».

این نهاد حکومت أفغانستان را به کوتاهی در تأمین امنیت شهروندان متهم کرده و گفته است که «این حمله در قلب کابل و در حوزۀ سبز نشان دهندۀ کوتاهی جدی در تأمین امنیت از سوی حکومت است».

شکیبا هاشمی عضو کمیسیون روابط داخلی (امنیت داخلی، کنترل سرحدات، امنیت ملی و اداره‌های محلی) مجلس نمایندگان أفغانستان به خبرگزاری اسپوتنیک می‌گوید که هدف تروریستان به طور مشخص خبرنگاران نیست، اما از هر طریقی برای ایجاد ترس و وحشت در میان مردم استفاده می‌کنند تا در این شرایط حساس مردم را از ثبت‌نام برای انتخابات منصرف بسازند.

او با انتقاد از نهادهای امنیتی افغانستان و نیروهای ناتو در کشور می‌گوید:‌

«چطور ممکن است که در چند متری مقر فرماندهی ناتو در قلب کابل چنین حمله‌یی صورت بگیرد. تمام این ساحه زیر پوشش کمره‌های امنیتی قرار دارد، چرا نیروهای ناتو نمی‌توانند در زمینهٔ کشف اطلاعات و جلوگیری از حملات موفقانه عمل کنند؟»

این نمایندهٔ مجلس أفغانستان می‌گوید که مردم این کشور به نیروهای خارجی، به ویژه به امریکا بی‌باور شده اند:

«امریکا برای از بین بردن تروریزم به افغانستان آمد. آن‌ها در سال ۲۰۰۱ که تسلطی بر افغانستان نداشتند موتر تروریستان را طوری مورد حمله قرار می‌دادند که به موترهای پهلو، آسیبی نمی‌رسید. چه شده که حالا آن‌ها با وجود تسلط بر تمام نقاط افغانستان نمی‌توانند در عملیات کشفی و جلوگیری از حملات موفق باشند. چه شده که حالا ۲۱ گروه تروریستی در أفغانستان آزادانه فعالیت می‌کنند؟ این یک ابهام کلان است که مردم را به همکاران بین‌المللی افغانستان به ویژه امریکا بی‌باور ساخته است».

قدیم ویار سخنگوی کمیتهٔ مصونیت خبرنگاران افغانستان در گفتگو با اسپوتنیک می‌گوید که خبرنگاران به دلیل تأثیر شان در روشن‌ساختن ذهنیت اجتماع، به عنوان یک هدف برای تروریستان شناخته می‌شوند:

«تروریستان می‌دانند که کدام گروه بر ذهنیت مردم تأثیر دارد. آن‌ها می‌دانند که رسانه‌ها در روشن‌سازی ذهنیت مردم نقش اساسی دارند و برای همین این گروه‌ها، به خبرنگاران و گروه‌های خاص دیگری که در جامعه تأثیرگذار استند، حمله می‌کنند، آن‌ها فکر می‌کنند که با هدف قرار دادن خبرنگاران فضای خبری را در اختیار خود می‌گیرند و گزارش‌های به میل دل آن‌ها نشر خواهد شد، اما این‌کار موفق نیست و نتیجهٔ برعکس خواهد داشت».

او می‌گوید که خبرنگاران و دیگر کارمندان نهادهای ملکی اهدافی استند که تروریستان می‌توانند به سادگی آنان را مورد هدف قرار بدهند. او در مورد تهدیدات دیگر در این زمینه می‌گوید:

«مشخص است که با وضعیت بغرنج امنیتی در کشور این تهدید نه تنها برای خبرنگاران که برای تمام اتباع افغانستان وجود دارد و اهداف تروریست‌ها هم مشخص است و آن‌ها به کسانی بیشتر حمله می‌کنند که در جامعه موثر استند و در تنویر ذهنیت مردم تلاش می‌کنند. وقتی در این شرایط و در برابر این دشمن قرار داریم طبعاً تهدید وجود دارد. ما بیشتر از خبرنگاران، نگران وضعیت عمومی امنیت کشور استیم و هر قدر که وضعیت امنیتی کشور بدتر شود بر رسانه‌ها و موضوع امنیت و مصونیت خبرنگاران تأثیر خواهد داشت».

سخنگوی کمیتهٔ مصونیت خبرنگاران می‌گوید:

«کمیته برای خبرنگاران و نهادهای رسانه‌یی در زمینهٔ حفظ مصونیت خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها آموزش‌هایی را در نظر گرفته است. این نهاد با مسوولان رسانه‌ها دیدار دارد تا در مورد مصونیت خبرنگاران و کارمندان خود و مقر رسانه‌های شان آموزش بدهد و از کارشناسان ورزیده برای این آموزش‌ها استفاده می‌کند.»

به گفتهٔ وی آنان با نهادهای رسانه‌یی و حکومت افغانستان به طور متواتر در گفتگو استند تا راه‌حل مناسبی برای حفظ مصونیت خبرنگاران روی دست گرفته شود.

سازمان «نی» حمایت‌کننده‌ٔ رسانه‌های آزاد افغانستان، در یک اعلامیه خواسته است تا دهم ثور به نام روز «قربانیان آزادی بیان» در تقویم افغانستان درج شود. در این اعلامیه موارد دیگری نیز حکومت افغانستان خواسته شده است:

«با توجه به انبوه سوالاتی که در زمینۀ عاملان فاجعۀ «دهم ثور» در میان جامعۀ خبرنگاری و مردم افغانستان خلق شده است، حکومت وحدت ملی باید این فاجعه را به صورت شفاف بررسی نموده و عاملان آن را از طریق جامعۀ خبرنگاری به مردم افغانستان معرفی نماید. حکومت افغانستان باید در مورد خط‌ مش تامین امنیت خبرنگاران و رسانه‌ها تجدید نظر نموده و بداند که به هر دلیلی و در هر شرایطی وقتی خبرنگاران کشته شود، قسمت از مسوولیت آن به دوش حکومت افغانستان است.»

آن‌ها همچنان از رسانه‌ها خواسته اند تا برای مصونیت جان خبرنگاران شان اقداماتی را روی دست بگیرند:

«از رسانه‌های کشور خواسته می‌شود که در زمینۀ امنیت کارمندان‌شان از هیچ‌گونه مساعی دریغ نورزیده و مسوولیت حرفه‌ی ایشان را انجام دهند. خبرنگاران نیز بدانند که گزارش هیچ خبر به اندازه ارزش جان‌شان معتبر نیست.»

شکیبا هاشمی نمایندهٔ کندهار در مجلس نمایندگان افغانستان اما باور دارد که برای حفظ جان شهروندان نیاز به بیداری جمعی و مبارزه با «ستون پنجم» و همدستان تروریستان در داخل نظام است:

«حمله به قول‌اردوی شاهین در شمال را ببینید که دشمن در درون نیروهای امنیتی افرادی را داشت که آنان را به قول‌اردو رساند، یا حمله به هوتل اینترکانتیننتال که دشمن با انتقال سلاح سنگین مثل پیکا و راکت ساعت‌ها در برابر نیروهای امنیتی جنگید. اگر همدستان داخلی تروریستان در درون نظام نباشند، چگونه ممکن است که دشمن به این راحتی به اماکن حفاظت‌شده در پایتخت حمله کند؟ هیچ‌چیز پنهانی وجود ندارد. دشمن در درون نظام افراد خود را دارد. وقتی مقامات امنیتی به پارلمان می‌آیند می‌خواهند که جلسه سری اعلام شود، اما آنان در جلسهٔ سری هم هیچ‌چیز خاصی به ما نمی‌گویند. فقط می‌خواهند از رسانه‌ها فرار کنند و مردم را فریب بدهند».

او با اشاره به رأی‌اعتماد دوبارهٔ مجلس نمایندگان به رییس امنیت ملی در هفتهٔ پیش گفت:

«وقتی یک روز پس از این تصمیم پارلمان حمله می‌شود، نمایندگانی که رأی اعتماد دادند باید خجالت بکشند و در مورد مردم و تلفات حرف نزنند. شما دیدید که در شبکه‌های مجازی مردم چه‌حرف‌هایی به آدرس پارلمان حواله کردند. هر کس روزی جواب کارهای خود را خواهد داد».

او مردم را نیز مورد انتقاد قرار می‌دهد:

«مردم هم مقصر استند. امروز کارت‌های رأی‌دهی شان را می‌فروشند تا کسانی به پارلمان بیایند که نمایندگی شایسته از آنان نمی‌توانند. ناامیدی همین‌جاست که باید همه‌چیز بنیادین تغییر بخورد اما نه نظام ما به منافع ملی فکر می‌کند و نه مردم قصد تغییر خود را دارند».

هرچند شماری از رسانه‌های بین‌المللی از جمله سرویس جهانی بی‌بی‌سی از خبرنگاران شان خواستند تا افغانستان را ترک کنند یا تا اطلاع بعدی در خانه‌های خود بمانند، اما شمار زیادی از کارمندان رسانه‌های داخلی افغانستان در پیام‌های مختلف از دوام کار شان بدون هراس از تروریستان خبر دادند. کارمندان روزنامهٔ هشت صبح که می‌توان آن را معروف‌ترین روزنامهٔ افغانستان خواند، این ویدیو را به عنوان پیام شان «پاسخ به دشمنان رسانه‌های آزاد» منتشر کردند:

نوار خبری
0
برای شرکت در گفتگو
ورود به سیستمیا ثبت نام کنید
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала