به گفته آقای ایزدیار، اشتراک‌کنندگان این کنفرانس روی چند موضوع پارلمانی از قبیل تقویت قانونگذاری، نقش پارلمان‌ها در تامین امنیت بین‌المللی، مبارزه با فقر و نقش پارلمان‌ها در انکشاف اقتصاد در جهان، بحث نمودند. همچنان یکی از موضوعات مهم این کنفرانس مبارزه با تروریزم بین‌المللی، ایجاد هماهنگی‌های جهانی و اثرگذاری پارلمان‌ها در عرصه تامین امنیت بین‌المللی، گفته شده است.
نائب اول مشرانو جرگه افغانستان درمورد همکاری‌های دوجانبه و توافقنامه‌ها میان پارلمان‌های افغانستان و روسیه گفت که چنانکه در ماه اپریل سال جاری عبدالرووف ابراهیمی، رئیس مجلس نمایندگان افغانستان و ویچسلاف والودین، رئیس مجلس دومای روسیه تفاهم همکاری درازمدت را به امضا رسانیده اند، چند سال قبل مجلس سنای افغانستان نیز با مجلس فدراسیون روسیه تفاهم داشته است تا در هر شش ماه هیاتی از دو پارلمان به کشورهای همدیگر سفر داشته باشند، گروپ دوستی پارلمانی ایجاد شود و این بتواند در تبادل تجارب پارلمانی کمک نموده، باعث ایجاد نگرش جدید در سطح مردم و دولت‌ها و تحکیم روابط شود. و پارلمان‌ها بتوانند از موقف مردمی بالای حکومت‌های دو کشور به شکل لازم فشار وارد نمایند تا بتوانند در عرصه مبارزه با تروریزم، مبارزه با مواد مخدر، قاچاق انسان و اسلحه دستاوردهای خوبی داشته باشند.
آقای ایزدیار افزود:
«من امیدوارم که سفر فعلی ما و تفاهماتی که در گذشته وجود داشته، بتوانند باعث توسعه و تحکیم روابط میان دو پارلمان، دو کشور و دو ملت شود و در این راستا گام‌های عملی برداریم. روابط دو ملت و دو کشور که در ظرف دو دهه قبل در نتیجه اشغال افغانستان توسط قشون سرخ به سردی گراییده بود، پس از فروپاشی شوروی وارد یک مرحله جدید شد و خصوصاً بعد از حضور قوت‌های امریکایی در مرحله خاص دیگری قرار گرفته است، امیدوارم ما بتوانیم در این روابط یک جهش جدید بوجود بیاوریم و نقاط تاریک و قابل بحثی که وجود دارند، روشن شوند و به یاری خدا در سطح دو پارلمان که نمایندگان از دو ملت می‌کنند، توفیقاتی داشته باشیم».
نائب اول مجلس سنای افغانستان در رابطه به خواست مجلس سنای کشور مبنی بر تغییر سیاست دفاعی کشور و بازبینی توافقنامه امنیتی با امریکا گفت:
«متاسفانه در طول 18 سال گذشته وضعیت در افغانستان به جای اینکه به طرف بهبودی برود، به وخامت گرایید، حضور قوت‌های بین‌المللی در افغانستان که روزی مایه امیدواری برای تامین ثبات و آوردن صلح بودند، با گذشت زمان و با افزایش جنگ‌ها و مواجه شدن مردم افغانستان به فقر و بیکاری و ترک کشور شان، مایوسی ایجاد کرده و این موجب شده تا ما در سیاست کلان دفاعی و امنیتی افغانستان خواستار یک بازنگری شویم».
به گفته آقای ایزدیار، یکی از خواست‌های مشرانو جرگه، به‌میان آوردن اصلاحات لازم در مدیریت نهادهای امنیتی می‌باشد:
«باور ما این است که مدیریتی که بتواند رهبری جنگ را به عهده بگیرد، از شرایط دشوار کنونی عبور کند و به نیازمندی‌های موجود پاسخ دهد، وجود ندارد. در کنار این، سیاست‌های کادری و اداری که اعمال می‌شوند، به جای اینکه مفید باشند، مضر واقع شده اند، و در افزایش تلفات (نیروهای افغان)، تقویت روحیه دشمن و پیشرفت دشمن متاسفانه نقش بازی کرده، بطور مثال سیاستی که در رابطه با سن تقاعد و مسائل مربوط به قانون ذاتی افسران روی دست گرفته شد، مفید واقع نشد و باور ما از آغاز همین بود در شرایط دشوار کنونی که ما باید از همه ظرفیت‌ها و نیروها استفاده بکنیم، یک فضای بی‌باوری و بی‌تفاوتی را بوجود می‌آورد و از دولت خواستیم تا این روند را توقف دهد، که متاسفانه توقف داده نشد و اثرات منفی بر جا گذاشت».
به گفته محمد علم ایزدیار، پرداختن به برداشت‌های سیاسی، سلیقوی و قومی از مسائل دیگری است که امروز در اردو، پولیس و امنیت ملی افغانستان اعمال میشود و این موضوع در جنگ کنونی و در مقابله با تروریزم اثرات ناگوار به‌جا گذاشته است.
نائب اول مشرانو جرگه افغانستان با اشاره به پیمان‌های جداگانه امنیتی امریکا و کشورهای عضو ناتو که با افغانستان دارند، گفت:
«امید و آرزوی مردم ما بر این بود که این پیمان‌ها بتوانند در سرکوب طالبان، داعش و گروه‌های تروریستی دیگر مفید واقع شوند، اما سیر زمان نشان داد که این‌ها در تعهداتی که با مردم و دولت افغانستان داشتند، متاسفانه عمل نکردند و التزام به‌صورت درست نداشتند. این موجب شد تا صداهایی نه تنها در داخل پارلمان افغانستان، بلکه در بیرون از پارلمان نیز بلند شوند و این ناشی از اینست که یا از طرف جامعه بین‌المللی در راس ایالات متحده امریکا، اراده محکم و استوار برای مبارزه با تروریزم وجود ندارد و یا اینکه سیاست‌هایی برای تامین منافع درازمدت وجود دارد که این می‌تواند حضور تروریست‌ها را در افغانستان و در منطقه برای مدت‌های طولانی حفظ بکند».
آقای ایزدیار با اشاره به استراتژی دولت امریکا برای افغانستان گفت:
«ایالات متحده امریکا در استراتژی جدیدش خواستار اعمال فشار بیشتر بالای پاکستان بودند که متاسفانه جامهٔ عمل نپوشید، و به جای اینکه شاهد کاهش جنگ در افغانستان باشیم، جنگ‌ها در افغانستان افزایش پیدا کرد. در مناطق شمال، شمال-شرق و مرکز افغانستان که به‌صورت سنتی، طالبان و پاکستانی‌ها زمینه نفوذ نداشتند، متاسفانه که نفوذ پیدا کردند و فعالیت‌ها و تحرکات‌شان در این مناطق زیاد شد. داعش که یکی از پدیده‌های جدید و به عنوان یک گروه تروریستی بین‌المللی علیه بشریت در جهان می‌جنگد، متاسفانه که در سرحدات شمال، شمال-شرق و شمال-غرب افغانستان جابجا شده اند و شک و گمان‌هایی وجود دارد که بعضی از حلقات در داخل افغانستان در کنار این‌ها قرار داشته باشند و بعضی حلقات از حامی‌های افغانستان هم برای انتقال و حمایت از این‌ها قرار داشته باشند، این موضوع باعث تشویش و نگرانی جدی مردم افغانستان در شمال شده است که امروز از بدخشان تا بادغیس هم در ولایاتی که در نوار مرزی با کشورهای آسیای میانه از قبیل تاجکستان، ازبکستان و ترکمنستان، قرار دارند و هم در مناطق شرقی و مرکزی افغانستان، متاسفانه شاعد فعالیت و عملیات‌های داعش هستیم».
به گفته آقای ایزدیار، این موارد باعث شده است تا پارلمان افغانستان برای بازنگری در استراتژی و سیاست کلان امنیتی و دفاعی افغانستان و بازنگری در پیمان امنیتی افغانستان پیشنهاداتی صورت بگیرد، با مسوولین درجه یک نهادهای امنیتی صحبت صورت بگیرد تا آن‌ها توضیح دهند که تا چه حد امریکایی‌ها و ناتو توانسته اند به تعهدات شان عمل کنند.
نائب اول مشرانو جرگه خاطر نشان ساخت شماری از اعضای این مجلس خواستار لغو پیمان امنیتی با امریکا بودند اما فیصله بر این شد که با مسوولین امنیتی بحث صورت بگیرد و آن‌ها توضیحات شان را ارائه کنند و پس گفتگوها با مقامات امنیت و روشن‌شدن نقاط تاریکی که وجود دارند، درمورد بازنگری پیمان امنیتی، که صلاحیت شورا و صلاحیت نمایندگان مردم است، تصمیم گرفته شود.
اکثریت کارشناسان نظامی افغانستان به این باور اند که جمع‌آوری تسلیحات ساخت اتحاد جماهیر شوروی سابق و جاگزینی تسلیحات امریکایی در میان نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان باعث، به کیفیت جنگ علیه تروریزم در افغانستان ضرر وارد نموده است، آقای ایزدیار در این مورد اشاره به ناکامی سیاست‌های نظامی گفت:
«درمورد تخنیک و سلاحی که مربوط به اتحاد جماهیر شوروی سابق و فدراتیف فعلی روسیه میشود، من پیشتر گفتم که سیاست‌هایی را حکومت افغانستان اعمال کرد که متاسفانه به‌جای اینکه مفید واقع شود، مضر واقع شده است. بدون اینکه درک عمیق از اوضاع داشته باشند، از وضعیت اردو و پولیس ما داشته باشند و از سابقه کار این‌ها داشته باشند، متاسفانه که این سیاست را از چند سال پیش روی دست گرفتند و یک زمان برایش تعیین کردند که تا این مدت همه تخنیک و تسلیحاتی که مربوط به روسیه میشود باید جای خود را برای تخنیک جدید که تخنیک امریکایی است، خالی کنند. ما عملاً در افغانستان اسلحه‌یی که ساخت روسیه و ساخت شوروی سابق باشد، مورد استفاده قرار ندهیم، بدون شک که از ادوات نظامی گرفته تا اسلحه سبک تا طیارات، و تا تخنیکی که مربوط به این‌ها میشود، ورکشاپ‌هایی (ترمیمگاه‌هایی) که به ترمیم این‌ها ارتباط می‌گیرند، همه را این‌ها در حال عوض کردن اند و در حال تغییر دادن هستند. بدون شک که این هم مثل قانون ذاتی افسران که مواردی را آورند که به‌جای اینکه مفید واقع شوند، مضر واقع شدند، به عقیده ما این هم یکی از سیاست‌های ناکام است. باور ما اینست که ما باید از اسلحه و تخنیکی که کارایی داشت، موثریت داشت استفاده بکنیم و این قربانی سیاست‌ها و قربانی سلیقه‌ها نشویم، زیرا ما یک کشور در حال جنگ هستیم، ما مطابق به مصلحت کشور خود باید تصمیم بگیریم، مطابق به منافع مردم ما تصمیم بگیریم نه اینکه مجری سیاست‌های بیگانه باشیم. بر این اساس، متاسفانه این یک واقعیت است، اما ما همیشه صدای ما را از پارلمان به نمایندگی مردم افغانستان در برابر این سیاست‌ها بلند کردیم و گفتیم که به خیر افغانستان نیست و باید یک تجدید نظر صورت بگیرد، اما واقعیت امر اینست که برای از بین بردن این‌ها کار ادامه دارد. اینکه جاگزینی تخنیک جدید و تخنیک ایالات متحده امریکا در شرایط جنگی چه‌قدر موثریت خواهد داشت، بحثی است که با کارشناسان نظامی در میان گذاشته شود، من نمی‌توانم نظر دهم، اما دورنمای گپ را می‌فهمم که به نفع نیست».
آقای ایزدیار در رابطه به نقش روسیه و اثرگذاری آن در اوضاع فعلی افغانستان با رد اطلاعات مبنی بر ایجاد روابط روسیه با طالبان، گفت:
«ما از برخی از سیاست‌هایی که اعلام شد و اعمال شد مبنی بر اینکه فدراتیف روسیه با طالبان رابطه ایجاد کرده، از طالبان حمایت می‌کند و به آن‌ها پول و سلاح می‌دهد، در داخل افغانستان و در پارلمان افغانستان ما به این موضوع جداً به مخالفت پرداختیم زیرا طالبان به عنوان تروریست‌ها دشمن همه بشریت اند، این‌ها اگر در یک وضعیت خاص قرار دارند و می‌خواهند از این وضعیت سوء استفاده کنند، فدراسیون روسیه و مردم روسیه باید متوجه عواقب این بوده باشند، گرچه در نشستی که ما با اعضای پارلمان روسیه داشتیم، با مسوولین وزارت خارجه روسیه داشتیم، سفیر روسیه را به پارلمان خواستیم، این‌ها تکذیب کردند که هرگز روسیه به طالبان نه از لحاظ تسلیحاتی نه از لحاظ مالی، کمک نکرده، فقط رابطه‌یی ایجاد شده که این رابطه می‌تواند در تامین مصالحه کمک کند».
آقای ایزدیار اشاره به حمایت پاکستان از طالبان گفت:
«اگر مثل پاکستان، کسانی بخواهند از طالب به عنوان ابزار برای تامین منافع خود استفاده کنند، این یک سیاست غلط و ناکام است. هیچ‌کس، نه پاکستان، نه ایران، نه فدراتیف روسیه و نه هیچ کشور دیگری. ممکن است روزی امریکایی‌ها هم از طالب به عنوان یک ابزار استفاده می‌کردند که پسان دامن خود شان را گرفت و پشیمان شدند، خواست ما این است که اگر این سیاست وجود دارد، در آن بازنگری صورت بگیرد».
نائب اول مجلس سنای افغانستان خاطر نشان ساخت جامعه بین‌المللی در راستای مبارزه با تروریزم و مواد مخدر در افغانستان بدون اشتراک روسیه نمی‌تواند دستاوردی داشته باشد، وی گفت:
«ما به صراحت هم در پارلمان افغانستان، هم در پارلمان ناتو و در نشست‌هایی که داشتیم اعلام نموده ایم که جامعه بین‌المللی، ایالات متحده امریکا و ناتو در پروسه مبارزه با تروریزم و مواد مخدر بدون همکاری کشورهای منطقه در راس روسیه هیچ نمی‌تواند دستاورد داشته باشد، چنانچه که تجربه نشان داده که در 18 سال گذشته، این‌ها نتوانستند دستاورد داشته باشند، تا سال 2014 همه جهان با روندی که در افغانستان جریان داشت متفق بودند و آن را تایید می‌کردند، اما با به درازا کشیدن جنگ در افغانستان، با حضور داعش در افغانستان و انتقال داعش به صفحات شمال افغانستان، فضای دیگری در منطقه حاکم شده، شک و گمان‌های دیگری بوجود آمده که گویا هر یک از کشورهای قدرتمند جهان و منطقه می‌خواهند با استفاده از یکی از گروه‌های تروریستی اهداف خود را در افغانستان پیاده بکنند، این مسئله جنگ را بسیار پیچیده و خطرناک می‌سازد. ما امیدوار هستیم که به این سیاست نقطه پایان گذاشته شود و همه جهان در یک هماهنگی کامل و روشن با این پدیده مبارزه بکنند، زیرا این پدیده، پدیده‌یی نیست که نسبت به یک کشور رحم داشته باشد و نسبت به کشور دیگری بی‌رحمی کند، بر این اساس، این آتشی است که اگر جلوش گرفته نشود همه آفاق و انفس را می‌سوزاند. بدون همکاری روسیه و کشورهای منطقه، آسیای میانه، هند، ترکیه و ایران، امریکایی‌ها در افغانستان در این راستا دستاورد نمی‌داشته باشند، چنانکه نداشته اند و منافع افغانستان ایجاب می‌کند که ما به عنوان صدای مردم افغانستان، هم از ناتو و امریکایی‌ها بخواهیم، هم از حکومت وحدت ملی بخواهیم که مطابق به منافع و مصالح افغانستان، باید بیلانس سیاست را مد نظر بگیرند و از کشورهایی که در قضایای افغانستان دخیل است، از هر کدام در جایش در این پروسه استفاده بکنند، و از جمله روسیه می‌تواند نقش اثرگذار و مفید داشته باشد، و امیدوار هستیم که این نقش را اعمال کند، هم از گذشته تاریخی که وجود دارد و هم از نفوذی که امروز در منطقه و در سطح جهان دارند و از امکاناتی که وجود دارند، این‌ها می‌توانند در راستای مبارزه با تروریزم و مواد مخدر که هردو خطر مشترک نه تنها برای کشورهای منطقه بلکه برای جهان است و خصوص افغانستان، روسیه و آسیای میانه در این راستا باید همکاری جدی داشته باشند، در تابستان گذشته در سفری که به پارلمان ناتو داشتیم، این مسئله را به صراحت مطرح ساختم که بدون همکاری کشورهای منطقه منجلمه روسیه، ناتو دستاور نخواهد داشت، ناتو نمی‌تواند که در این مبارزه پیروز شود. این را به بحث گرفتند و اکثریت مطلق تایید کردند که این مسئله واقعیت است و باید یک بازنگری در سیاست در این راستا صورت بگیرد. از طرف دیگر ما مسئله تدوین یک استراتژی کلان را مطرح ساختیم که تنها به جنگ منحصر نباشد، ما تنها با جنگ نمی‌توانیم با این پدیده مبارزه کنیم، ما می‌توانیم با تدوین یک استراتژی که عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در بر بگیرد، ما می‌توانیم با این پدیده مبارزه موثر داشته باشیم، من فکر می‌کنم وقتی با معقولیت و با استدلال صحبت شود، اکثریت کشورهای ناتو نیز این را می‌پذیرند، و این‌ها هم پذیرفته اند که امروز بدون نقش کشورهای اثرگذار منطقه و از جمله روسیه با این پدیده مبارزه نمی‌شود».
بخش دوم این گفتگوی ویژه فردا از وبسایت اسپوتنیک منتشر خواهد شد
