افغانستان می خواهد که عضویت دایمی سازمان همکاری‌های شانگهای را به دست بیاورد. به نظر کارشناسان به دست آوردن عضویت دایمی این سازمان، از نگاه سیاسی، اقتصادی و امنیتی به نفع افغانستان است.
آن ها می گویند: «افغانستان به حلقه که در سازمان شانگهای جمع شده است ضرورت دارد».
حشمت غنی احمد زی، آگاه امور سیاسی به آژانس خبری اسپوتنیک در این مورد نظر داده گفت:
«به چنین شکل که امروز افغانستان به غرب و امریکا وابستگی پیدا کرده، بهتر خواهد بود که در مراکز که چندان علاقه به غرب و امریکا ندارند نمایندگی داشته باشد».
او می گوید که این سازمان از نگاه اقتصادی نیز میتواند نقش خوب را بازی کند، چون افغانستان با کشور چین روابط نزدیک دارد و همچنین افغانستان به خط ریل که از آسیای میانه می گذرد و خط ریل که از چین به افغانستان میاید نیز ضرورت دارد.
طبق گزارش رسانه های روسی، مسئله عضویت افغانستان در سازمان شانگهای مورد بحث قرار گرفته است و هیئت افغانی خود خواسته اند که در فهرست موضوعات اولویتی برنامه کاری سازمان همکاری شانگهای قرار گیرد.
به نظر سید عبدالحمید صفوت استاد دانشگاه و آگاه سیاسی، سیاست گذاران افغانستان بعد از سال ۲۰۱۷ فشار را که از سوی کشور های غربی دیدند، در تلاش اند تا محدود به حمایت یک بخش از جامعه جهانی نباشند و از انزوا این کشور ها بخصوص امریکا نجات پیدا کرده و از گزینه های دیگر مثل شانگهای نیز استفاده کنند.
او می گوید که شانگهای هم از نظر اقتصادی و هم سیاسی می تواند یک بخش مهم از افغانستان باشد و میداند که کشور های عضو شانگهای میتوانند از به انزوا رفتن افغانستان در آینده جلوگیری بکند.
طبق گفته های این مبصر سیاسی، طی چند سال اخیر از نگاه روانی در ذهن دولتمندان افغانستان یک نوع پیش داوری و فیصله نامریی وجود داشته که نزدیکی با روسیه به معنای از دست دادن بخش از منابع که از امریکا دریافت می کنند.
و از سوی دیگر کشور های که متکی کشور های بیرونی هستند، از استقلال چندادن در سیاست های خود برخوردار نیستند.
بعضی اوقات چنین اتفاقات نیز می افتد که اگر کسی با دولت روسیه و یا کشور های که با امریکا سازگاری ندارند، نزدیک شوند احتمال از دست دادن موقف کاری و با سپرسی شان وجود دارد.
اقای صفوت می گوید:
«نباید فراموش کرد که بعضآ به مقام های بلند پایه افغانستان تلقین شده که اگر با روسیه و یا کشور های هم پیمان با آن نزدیک شوند، شاید بخش از حمایت های امریکا و کشورهای غربی را از دست بدهند».
این استاد دانشگاه می گوید که افغانستان نه تجربه تعاملات سیاسی که امروز اتفاق می افتد داشت و نه توانمندی و ظرفیت ایجاد رابطه با کشور های مثل روسیه را و به همین دلیل از سال های ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۴ افغانستان غرق در امکانات از کشور های غربی بود و فراموش کرده بود که بعد از سال ۲۰۱۴ چه خواهد شد.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که روسیه میراث دار شوروی سابق بود و بخش از مردم افغانستان احساس می کردند که روس ها کسانی بودند که ما را به این روز کشاندند، ولی امروز تغییرات که در دنیا آمده و تحولات که از سوی کشور های غربی در جهان رخ میدهد یک مقدار چشم و گوش سیاستمداران افغانستان را باز کرده و رفتند به سوی کشورهای عضو شانگهای.
به نظر این استاد دانشگاه، رفتن افغانستان به سوی شانگهای به این معناست که افغانستان از اتکا به کشور های غربی بیرون می شود و به سوی کشور های قدرتمند منطقه مثل روسیه، چین و هند می رود.
باید گفت که ضمیر کابولوف نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه برای افغانستان گفت:
«مسکو برای پیوستن افغانستان به سازمان همکاری های شانگهای تلاش خواهد کرد، اما برای تحقق این کار وقت لازم است».
جنرال نظیفه ذکی عضو پارلمان از عضویت افغانستان به سازمان همگاری های شانگهای پشتیبانی نموده می گوید که اگر افغانستان عضویت شانگهای را بدست بیاورد، تاثیرات خوب روی مسایل اقتصادی کشور خواهد داشت و از وضیعت که امروز در افغانستان جریان دارد نجات می یابد.
مسکو از نشست اخیر سازمان که به منظور یافتن راه ها برای همکاری متقابل احتمالی دایر شده بود، راضی میباشد. علیرغم تمایل روسیه و چین برای دیدن افغانستان به عنوان عضو این سازمان، این کار زمان زیادی را در بر خواهد گرفت.
