جاسوسی‌های غرب

برخی از اسناد منتشر شده نشان می داد که اطلاعات مخابره شده مردم در مقیاسی بسیار وسیع‌تر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد رهگیری و شنود می شده است. برخی از داده‌های جمع‌آوری شده، مانند داده‌های پروژه "ایکس کی اسکور" مستقیما روی میز باراک اوباما قرار می‌گرفتند
در طول سه سال گذشته مرتبا ابعاد تازه تری از جاسوسی های گسترده سازمان های اطلاعاتی غربی افشا شد که مهم ترین آن ها عبارت بودند از جاسوسی آمریکا از گفتگوهای خصوصی تلیفون همراه مرکل و همکاری های جاسوسی سازمان های اطلاعاتی آمریکا و آلمان برای جاسوسی از مقامات و شهروندان اروپایی و بالاخره جاسوسی های مستقل سازمان اطلاعات امنیت آلمان از متحدان و مقامات دیگر کشورها.
بر اساس اسناد طبقه‌بندی شده ارائه شده توسط ادوارد اسنودن در رسانه‌ها، فعالیت‌های جاسوسی ایالات متحده آمریکا و انگلستان نه تنها در برابر کشورهای خارجی انجام می‌شود، بلکه علیه شهروندان خود این کشورها، و نیز متحدان ایالات متحده مانند ناتو و کشورهای اتحادیه اروپا نیز صورت می‌گیرد. پس از آن، اطلاعاتی در رسانه‌های دیگر مبتنی بر فعالیت‌های مشابه توسط کشورهای دیگر مانند فرانسه و آلمان گزارش شده بود.
بعد از افشاگری های گسترده درباره جاسوسی ها و به دنبال آن انتقاد بسیاری سازمان های حقوق بشری و سیاستمداران از این مسئله بسیاری از مقامات اروپایی بخصوص آنگلا مرکل وعده های زیادی برای اصلاح سازمان های اطلاعاتی و در پیش گرفتن راهکارهایی برای محدودیت جاسوسی ها و تبادل داده ها بخصوص با کشور آمریکا به منظور بالا بردن امنیت شهروندان در برابر این گونه اقدامات دادند.
همچنین یک کمیسیون تحقیق پارلمانی در پارلمان آلمان به منظور رسیدگی به مسئله جاسوی های گسترده و شفاف سازی این تشکیل شد.

مقامات امریکایی و آلمانی به منظور فرونشاندن خشم افکار عمومی درباره افشای این جاسوسی ها چندین اقدام نمایشی از جمله در پیش گرفتن مذاکرات برای انعقاد قرارداد ضد جاسوسی بین دو کشور و تلاش برای شفاف سازی این مسئله را در پیش گرفتند که البته بر اساس گزارش های رسانه ها آمریکا نه تنها همکاری در این راستا و در زمینه شفاف سازی نکرد بلکه در مواردی به آلمان هم برای در پیش گرفتن چنین راهکاری انتقاد وارد می کرد.
حالا با گذشت سه سال از افشاگری های اسنودن این پرسش مطرح است که آیا امروز شهروندان اروپایی در برابر جاسوسی های سازمان های اطلاعاتی غربی مصون تر از قبل هستند و این افشاگری ها چه تاثیری در بهبود اوضاع و حفظ حریم خصوصی شهروندان داشته است؟
آیا غرب و به ویژه آمریکا بعد از این افشاگری ها حقیقتا روند محدودیت جاسوسی ها و شنود اطلاعات خصوصی شهروندان را در پیش گرفتند؟
دکتر "تیلو وایچرت" ، رئیس مرکز حفاظت از داده‌های خصوصی شلسویگ هولشتاین آلمان (ULD) چندی پیش در گفتگویی با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم در این باره اظهار داشت: ما واقعا از وسعت جاسوسی های آمریکا در دنیا بعد از افشاگری ها در این باره شگفت زده نشدیم. ما مدتها می‌دانستیم که امکان چنین اقدامات جاسوسی وجود دارد هرچند که ما آگاهی دقیقی از کیفیت و کمیت این جاسوسی‌ها نداشتیم. در حال حاضر ما یقیناً اطلاعات و آگاهی‌های بیشتری در این باره داریم.
وی همچنین تصریح کرد که در اصل این اقدام آمریکا به‌صورت خاص برای بالا بردن هژمونی سیاسی و اقتصادی ایالات متحده در بخش فناوری اطلاعات کاربرد داشته است. آمریکا با انکار قوانین پایه ای مربوط به فناوری دیجیتالی، خود را به عنوان یک ساختار مرکزی دشمن با دموکراسی که به نفع هژمونی سیاسی و اقتصادی خود عمل می کند نشان داد. این ساختار در طول دهه ها با تکیه بر قدرت برتری آژانس امنیت ملی آمریکا و با کنترل شبکه های اطلاعاتی جهانی با هدف حفظ هژمونی نظامی-سیاسی و امنیتی تشکیل شده است. این ساختار همچنین در دفاع از منافع اقتصادی شخصی بوده است.
دکتر وایچرت همچنین در رد اقدامات جاسوسی گفته است: این گونه اقدامات نه تنها هزینه های زیادی را بر دوش مالیات دهندگان می اندازد، بلکه اعتماد به کاربرد آزادانه از اینترنت را جریحه دار کرده و می تواند شهروندان را از استفاده مفید از اینترنت رویگردان کند.
"راینر رهاک" از اعضای هیئت مدیره انجمن دانشمندان انفورماتیک برای صلح و مسئولیت اجتماعی آلمان نیز بعد از افشای جاسوسی ها در گفتگویی با خبرگزاری تسنیم درباره افشای همکاری های اطلاعاتی سازمان اطلاعات امنیت آلمان با آژانس امنیت ملی آمریکا برای جاسوسی ازاروپاییان این را یک واقعه وحشتناک ارزیابی کرده و گفت: این نشان می‌دهد که آلمان نسبت به آمریکا وفادارتر و وظیفه شناس‌تر است تا نسبت به خود یا دیگر کشورهای اتحادیه اروپا. بدترین چیز این است که هیچ خطا و اشتباهی در کار نبوده و همه این اقدامات تحت چشم‌پوشی‌های دفتر صدراعظم آلمان انجام می‌گرفته است. حالا این افراد (مسئولین این جاسوسی‌ها در آلمان) همچنان در قدرت هستند و این جریانات را انکار می‌کنند.
وی درباره همکاری های بین دفتر صدر اعظم آلمان و کمیسیون تحقیق پارلمانی آلمان برای شفاف سازی جاسوسی های آمریکا گفت: این همکاری‌ها فوق العاده بد است. این کمیسیون در برخی موارد همه پرونده‌ها و سوابق لازم را از دفتر صدراعظم دریافت نکرده و گاهی اوقات هم این مدارک کاملاً مبهم و ناخوانا بوده است. اعضای این کمیسیون از طرف دفتر صدراعظم تهدیدات قانونی می‌شوند و کارکنان سازمان اطلاعات امنیت آلمان نیز که زیردست و مطیع دفتر صدراعظم هستند تنها اجازه اظهار نظرهای جزئی درباره جاسوسی‌ها را دارند.
این کارشناس برجسته آلمانی، سازمان اطلاعات امنیت آلمان را شعبه ای از آژانس امنیت ملی آمریکا ارزیابی کرد. سازمان‌های امنیتی آلمان همچنان می‌گویند که آنها بدون داده‌های آژانس امنیت ملی آمریکا کور و کر هستند، اما اجتناب از همکاری با آمریکا بهترین اقدام ضدتروریستی است که به‌نفع امنیت آلمان است.

"اولریش تیلگنر" از دیگرکارشناسان برجسته آلمانی نیز در گفتگو با تسنیم مبارزه با ترور را توجیهی برای جاسوسی های آمریکا دانسته و دستیابی به امتیازات سیاسی و اقتصادی را هم مطرح دانست.
آنچه مسلم است بعید به نظر می رسد که غربی ها و به ویژه آمریکا این ابزار محبوب خود (جاسوسی) را برای دنبال کردن اهداف و منافع شخصی در سطح بین الملل کنار بگذارند و نه تنها این کار را نمی کنند بلکه برای مشروع جلوه دادن آن همواره به راهکارهای مختلف متوسل می شوند.
مبارزه با تروریسم توجیه بزرگی و مهمی است که آن ها برای پیش برد این گونه اقدامات نقض کننده حقوق بشر خود بیان می کنند.
در ین راستا می توان به مقاله ای که اخیرا نشریه "دی سایت" منتشر کرده است اشاره کرد.
این نشریه آلمانی نوشت: حدود سه سال پیش زمانی که سیاست هنوز تحت تاثیر افشاگری های "ادوارد اسنودن" بود، وعده های بزرگی برای اصلاح وضع موجود داده شد. زمانی که رسانه ها پر بودند از برنامه های جاسوسی سازمان های اطلاعاتی، شنودهای مخفی و جاسوسی های مخفیانه از خطوط اینترنتی و همکاری های جاسوسی آلمان و آمریکا، وعده ها و قول های زیادی از عرصه سیاسی داده شد مبنی بر اینکه به زودی تغییرات و اصلاحاتی انجام می شود.
به نوشته این نشریه آلمانی حالا سه سال بعد از افشاگری های اسنودن درباره جاسوسی های گسترده سازمان های اطلاعاتی غربی، دولت آلمان پیش نویس دو قانون مربوطه را ارائه داده است که بسیار تکان دهنده و دلسرد کننده است.
از کنترل و یا محدودیت اطلاعاتی در این دو پیش نویس قانونی هیچ صحبتی به میان نیامده است؛ در عوض در آن از ترس از تروریسم استفاده شده تا دسترسی به داده های جدید ونظارت های بیشتر که سازمان های اطلاعاتی تا به حال آن را از آنجایی که به درستی تنظیم و اصلاح نشده بودند انجام می دادند و بسیار بحث برانگیز تا غیر قانونی بود توجیه شده و مجاز شمرده شود. و حالا این اقدامات می رود که قانونی شود.
روزنامه "زوددویچه سایتونگ" هم از ارائه یک پیش نویس طرح قانونی از طرف دولت آلمان خبر داده که تنها تغییرات جزئی را برای قوانین مربوط به سازمان های اطلاعاتی در نظر گرفته است. بر این اساس کشورهای اروپایی ، شهروندان آن و همچنین سازمان ها همچنان می توانند هدف جاسوسی قرار گیرند. کاتالوگ توجیه امنیتی برای این گونه اقدامات در این پیش نویس قانونی طولانی است. تنها از این به بعد جاسوسی های اقتصادی ممنوع می شود.
این در حالی است که منتقدان می‌گویند اولا افشاگری‌ های ادوارد اسنودن نشان می دهد کنترل انبوه ارتباطات اینترنتی و تلفن همراه کاربران توسط سازمان های اطلاعاتی غرب از مدتها پیش در جریان بوده و وقتی جاسوسی از میلیاردها کاربر به نتیجه نرسیده و باز هم این حملات تروریستی با موفقیت صورت گرفته می توان به این نتیجه رسید که اصولا روش های نظارت فله ای پاسخگوی دغدغه های امنیتی نیست. نکته دیگری که این افراد مطرح می کنند امکان سوء استفاده هکرها و جانیان آنلاین از آسیب پذیری های عمدی ایجاد شده در روش های کدگذاری اطلاعات است که می تواند خطرات تروریستی را تشدید کند.
به نظر می رسد رسانه های شناخته شده در غرب همسو با مقامات غربی در حال شستشوی اذهان افکار عمومی هستند تا آنها از حریم شخصی خود بگذرند و دسترسی به اطلاعات شخصی خود به بهانه حفظ امنیت را از سوی سازمان های جاسوسی و اطلاعاتی مجاز بدانند.

پس می توان گفت حدود سه سال پس از افشاگری های اسنودن درباره جاسوسی های گسترده غرب نه تنها تلاشی برای حفظ بیشتر حریم خصوصی شهروندان در برابر این گونه اقدامات و محدودیت های بیشتر در این راستا نشده بلکه بیشتر تلاش شده تا شهروندان را متقاعد کنند که با این گونه اقدامات کنار بیایند.
دکتر "وایچرت"، اخیرا در این باره در گفتگویی با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم در پاسخ به این پرسش که مسئله جاسوسی ها به چه مرحله ای رسیده و آیا حالا شهروندان اروپایی از جاسوسی های سازمان های اطلاعاتی در امان هستند گفت: متاسفانه در دنیا چنین امنیتی وجود ندارد. دقیقا همانگونه که هکرهای جنایی انجام می دهند داده های خصوصی و یا مربوط به کسب و کار می توانند مورد جاسوسی قرار گیرند و این کار بدون تغییر همچنان از طرف سازمان های اطلاعاتی انجام می شود.
وی از اقدامات کم دولت آلمان در مقابله با جاسوسی ها سخن گفته و تصریح کرد که اروپا و آمریکا مسئله حفظ حریم خصوصی را جدی نمی گیرند.
دکتر وایچرت همچنین تاکید کرد که امریکا در زمینه شفاف سازی جاسوسی ها هیچ اقدامی انجام نداده است.