رفورم های پتر کبیر

رفورم اقتصاد با تکنالوژی تولیدی شیوه غربی آراسته شد ٬ پتریکم تمامی عرصه های تولیدات عامه را به شیوه غربی تجدید نظر داد ٬ در زمان سفر بزرګ وی در اروپا وی تمامی جهات زندگی اروپایی را بررسی نمود به شمول تکنالوژی. وی اساسات تیوری دولتی آنوقت اروپا را که عبارت از تیوری اقتصادی مرکانتیلیزیم بود آموخت ٬که به دو اصول استوار بود:اول اینکه هر ملت برای اینکه غریب نگردند ٬ باید خود توانایی تولید همه چیزرا داشته باشند٬ و ضرورت به کار بیگانه را نداشته باشد.دوم٬ هر ملت ٬ برای اینکه معتبرگردد ٬ باید هر چه بیشتر موادی تولیدی خود را به خارج صادر نماید و برعکس واردات را از خارج کمتر بسازد.
در زمان پتریکم تحقیقات جیولوژیکی نیز آغاز گردید٬ بدین لحاظ در اورال معدن آهن بدست آمد و در آنجا در دوران وی ۲۷ فابریکه ذوب آهن ایجاد گردید. در مسکو ٬تولا و سانکت پتربورگ فابریکات ذوب آهن ٬ حجاری و نجاری و شیشه سازی ٬ در استراخان ٬ سامارا و کرسنایارسک فابریکات کیمیاوی و کشتی سازی بادی و تکه بافی ایجاد گردید٬ که در این عرصه ها از صادرات٬ آهسته٬ آهسته جلوگیری صورت گرفت.
تااخیر سلطنت پیر یکم ۲۳۳ فابریکه بزرگ ایجاد گردید.که بزرگترین آن کشتی سازی بود و تنها در سانکت پتربورګ در فابریکه کشتی سازی ۳۵۰۰ نفر کار میکردند. و در ۹ فابریکه ذوب آهن اورال ۲۵ هزار نفر کار ګر وجود داشت و همچنان در فابریکات خورد وبزرګ دیګر از ۵۰۰ تا هزار نفر مصروف کار بودند. اولین کانال در روسیه برای تامین پایتخت جدید یعنی سانکت پتربورګ ایجاد گردید.
باید انکار ننمود که این رفورم ها جنبه اجباری داشت ٬ و به اوامر بلاقید و شرط امپراتورصورت می ګرفت. هر نوع نظر مغایر مورد تقبیح قرار می ګرفت. حتا پوشکین که از پتر همواره با قدر دانی یاد می کرد ٬ در مورد رفورم های وی نوشته که رفورم ها « ظالمانه٬ و فکر می کنم با شلاق نوشته شده بود».رفورم پتر مبارزه از طریق جبر بر اتباع اش بود و امید داشت که با جبر و غضب می توان ملت را وادار ساخت٬ تا ایشان را از تاریکی به شګوفایی کشانید.
استفاده از کار های شاقه در اعمار شهر زیبای سانکت پتربورګ از سالهای ۱۷۰۴الی ۱۷۱۷ در واقع با اعمال زور و فشار بالای مردم صورت ګرفت٬ که کاملاً جنبه اجباری داشت. مردم جنګلات را با دستان شان قطع میکردند و سرزمین آن کاملا لوش بود که با دستان خود آنرا پرکاری نمودند و کناره های دریا نیل را آباد نمودند٬ نا ګفته نماند که خود وی همراه با مردم تا نیم قد زیر لوش کار میکرد. در سال ۱۷۰۴ در پتر بورگ از مناطق مختلف تا ۴۰ هزار نفر را جبرآ اعزام نمودند. در سال ۱۷۰۷ تعدادی زیادی از کارګران دست به فرار زدند. پتر امر نمود تا فامیل های شان را ګروګان بګیرند٬تا وقتی ایشان دوباره برنګردند.
کارګران فابریکات در زمان پتریکم از اقشار مختلف جامعه تشکیل یافته بود ٬ از جمله دهقانان ایکه از نزد صاحبان خود ګریخته بودند٬ بی خانمان ها٬ فقرا و حتا جنایت کاران٬ همه ایشان با امر جبرآ جمع آوری ګردیده بودند و به فابریکات جهت کار سوق داده شده بودند. پتر از عناصر ولګرد٬ که به هیچ شغل مشغول نبودند٬ نفرت داشت ٬ امر نموده بود که همه ګرفتار ګردند٬ حتا علمای مذهبی که بی کار بودند همه را در کار به فابریکات سوق داد.
در باره پتر یکم بسیار نظریات مختلف وجود دارد ٬ سفیر فرانسه در روسیه در نامه خود به شاه خود لودیک ۱۴ در مورد وی نوشته بود که این رهبر توجه خاصی به قوای نظامی و دسپلین عسکری قاًیل است و برای تعلیم و تربیه اتباع خود تلاش بزرګ به خرج می دهد ٬وی افسران و تعدادی زیادی از نخبګان خارجی را استخدام نموده طریقت عمل و عظمت وی در اروپا نظیر ندارد ٫ که همسایګان خود را به ترس آورده و باعث حسادت شان ګردیده. ماریس سوکسونسکی وی را پر عظمت ترین شخص صده خود میداند. میخایل لومونوسوف می نویسد:« با کی می توان دولتمند بزرګ را مقایسه نمود؟ من در قدیم ها و حال حاظر از ابر مردان شنیده ام ٬ واقعآ پیش دیګران ابر مردان بودند ٬ اما به مقایسه ای پیتر ایشان بسیار ناچیز استند. من بسیار فکر کردم که با چه کسی می توان وی را مقایسه نمود ؟ من فکر می کنم که وی مانند معجزه ایست که اګر آه بکشد ٬ آب به جریان می آیدو اګر به کوه دست بکشد ٬ آتش فشان ببار می آید.»
والتر در دو جلد کتاب خود در مورد« تاریخ امپراتوری روس در زمان پتر اول» در مورد وی نوشت که آن ترقی را که روس در ۵۰ سال بدست آورد٫ دیګر ملت ها نمی توانند در ۵۰۰ سال بدست بیاورند
سلوفیوف با وجد در مورد پتر می نویسد که همه دستاورد ها در امورد داخلی و خارجی روسیه منحصر به پتریکم است ، باید حرکت به پیش در مسیرجدید صورت می ګرفت ٬ ملت متشکل ګردیده بود و آمده پیشرفت بود و به رهبر ضرورت داشت ٬ و این رهبر آمد.
در مورد پیتر بسیار ضد نقیض نوشته اند و کرکتر وی را هم ضد و نقیض ترسیم نموده اند.
اکثرا در مورد وی نوشته اند که وی بسیار هوشیار بود ٬ فکر بیدارد داشت ٬ حاضر جواب بود و دقیق می ګفت٬ اما با همه خلاقیت ایکه برایش طبیعت ارزانی نمود ه بود ٬ ایکاش با همه خوبی هایش کمی موُدب می بود ٬ بسیارزشت بود و دیوانه صفت. اګر وی تربیه خوب می داشت ٬ می توانست انسان ایده آل باشد ٬ زیرا بسیار خوبی ها داشت و نابغه بود.
پتریکم در ۱۷ سالګی عروسی نمود فرزند اول وی شهزاده الکسی که نزد مادرش کلان شد از امور دولتداری پدر آګاهی نداشت٬ دو اولاد دیګرش بعد ازولادت وفات نمودند٬ در سال ۱۶۹۸ خانم وی در اختشاش قوای سرحدی شرکت داشت و هدف وی جانشینی پسرش الکسی به تخت امپراتوری بود٬وی دستګیر شد و به صومعه تبعید ګردید. الکسی پترویچ پسر وی ٬ رفورم پدرش را رد کرد و بلاخره به وینا مرکز اتریش پناهنده شد و از آنجا دست به قیام علیه پدر زد. در سال ۱۷۱۷ وی را قانع ساختند تا به کشورش عودت نماید ٬ که دفعتآ زندانی ګردید. و در سال ۱۷۱۸ به جرم وطن فروشی به حکم اعدام محکوم ګردید٬ اما در اثر مریضی پیش ازاعدام وفات نمود٬ که تا به حال واقعیت مرګ اش معلوم نیست. از وی یک پسر باقی مانده بود که نواسه پتریکم نیزپترنام داشت٬ وی در سال ۱۷۲۷ به کرسی امپراتوری بنام پتر دوم تکیه نمود.
جالب است که در سال ۱۷۰۳ عساکر روس در جنګ با سویدن دختر ۱۹ ساله سویدنی اکاترینا را به اسارت ګرفتند ٬و پتر وی را نزد خود نګاه داشت وبعدآ با وی عروسی نمود. ایکاترینا یګانه کسی بود که پتریکم را می توانست آرامش بدهد و به تکالیف عصبی که امپراتور دچار بود٬ تسکین دهد. با بسیار مهربانی می توانست قهر و غضب وی را خاموش بسازد،در سال ۱۷۲۴ پتراکاترینا را به حیث ملکه روس تاج ګذاری نمود ٬ وی ۱۱ اولاد بدنیا آورد که صرف دو دختر از ایشان زنده باقی ماند٬ الیزابت دختر اخیرش بعدآ تاج امپراتوری را به سر نمود. بعد ازمرګ پیتر کبیر در سال ۱۷۲۵ اکاترینا با پشتی بانی ګارد آمپراتوری به تخت سلطنت نشست ٬اما دو سال بعد وفات نمود ٬ بعدازمرګ وی نواسه پتر٬ پتر الکسیویچ نام داشت تاج سلطنت را به سر ګذاشت. آرزوی مادر کالانش یعنی خانم اول پتر که تا به آن وقت درتبعید بسرمیبرد٬ برآورده شد.

​