اسپوتنیک: یکشنبه گذشته، شما نتایج آزمایشات بالینی واکسین روسی ضد کرونا را به وزارت صحت روسیه ارسال کردید. این نتایج هنوز منتشر نشده است. درباره یافته‌های اصلی این مطالعات برای ما توضیح دهید؟
لوگونف: ما طیف کاملی از مطالعات پیش بالینی را در مورد ایمنی و اثربخشی واکسین انجام داده ایم، پس از آن 2 تحقیق بالینی انجام دادیم که در آن واکسین با استفاده از داوطلبان سالم برای بی‌خطر بودن و ایجاد سطح ایمنی در بدن مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده در این مطالعات، واکسین از نظر بی‌خطر بودن خوب ارزیابی شد و همچنین نشان داد که سطح ایمنی بالایی ایجاد می‌کند. اگر دقیق تر بگویم، شاخص و اعدادی که به دست آمد به طور متوسط بیشتر از 1 در 14000 و به طور تقریبی 1 در 15000 بود و در 100 درصد از داوطلبان ﺳﺮﻭﻛﻮﻧﻮﺭﺳﻴﻮﻥ رخ داد. ﺳﺮﻭﻛﻮﻧﻮﺭﺳﻴﻮﻥ چیست – زمانی که تیتر آنتی بادی شخص نسبت به مقادیر اولیه و پس زمینه بیش از 4 برابر افزایش می‌یابد. همچنین پارامترهای ایمنی هومورال را نیز از طریق واکنش خنثی سازی ویروس ارزیابی کردیم، یعنی غیرفعال سازی مستقیم ویروس توسط آنتی‌بادی‌های ایجاد شده. در کلیه داوطلبان که با واکسین ما ایمن شده بودند، آنتی‌بادی‌های خنثی کننده ویروس، هم در آنهایی که از واکسین نوع خشک استفاده کرده بودند و هم آنهایی که از واکسین مایع استفاده کرده بودند یافت شد.
همچنین شاخص‌های مختلفی از پاسخ ایمنی سلولی به ویژه لنفوسیت‌های سیتوتوکسیک - یک پارامتر بسیار مهم ایمنی ضد ویروسی - مورد بررسی قرار گرفت. لنفوسیت‌های سیتوتوکسیک، که سلول‌های آلوده به ویروس را از بدن خارج می‌کنند در کلیه داوطلبان واکسینه شده یافت شده است. بنابر این نتایج بسیار خوبی از نظر سطح ایمنی در بدن به دست آمد. اما در مورد بی‌خطر بودن: عوارض جانبی پیشبینی می‌شد که به شکل افزایش دما و درد در محل تزریق بیان شده اند، البته در کلیه داوطلبان مشاهده نشده است. اما تعداد دقیق این موارد به زودی منتشر می‌شود.
اسپوتنیک: چه تعداد داوطلب در فازهای اول و دوم این آزمایشات شرکت کردند؟
لوگونف: در فازهای اول و دوم، 38 و 38 نفر شرکت کردند که در مجموع 76 داوطب شرکت کردند، اما در 2 پروتکل با هم متفاوت بودند که ماده فعال واکسین یکسان بود، اما شکل کل آن متفاوت بود. یکی به فرم خشک انجمادی و دیگری به فرم منجمد. ماده فعال یکی است و اشکال واکسین 2 نوع است. بخاطر همین تعداد داوطلبان 76 نفر بود.
اسپوتنیک: شرکت کنندگان در چه محدوده سنی بودند؟
لوگونف: داوطلبان مرحله اول و دوم از گروه سنی 18-60 سال بودند.
اسپوتنیک: مطبوعات بین المللی غالباً این ادعا را تکرار می‌کنند که حداقل یک سال و نیم طول می‌کشد تا یک واکسین مطمئن و بی‌خطر ایجاد شود. آیا می‌توانید توضیح دهید که چگونه دانشمندان مرکز تحقیقات ملی گامالیا موفق شدند در چنین مدت کوتاهی، به معنای واقعی کلمه در 5-6 ماه، واکسین ایجاد کند؟
لوگونف: این اشتباه است که بگوییم ما در مدت زمان کوتاهی توانستیم واکسین را از ابتدا ایجاد کنیم. 4 دهه از توسعه فن آوری وکتورهای آدنوویرال تا زمان عملی شدن آن می‌گذرد. در طی این 4 دهه، یک بستر فناوری برای آزمایش بر روی ده‌ها هزار نفر هم براساس وکتور سروتیپ 5 و هم 26، ایجاد شده است. در مجموع از سال 2015، با واكسین‌های مبتنی بر وکتورهای آدنوویروسی که در مرکز گامالیا ایجاد شده اند، بیش از 3000 نفر واکسینه شدند. بنابراین به هیچ وجه این یک کار 5 ماهه نبود. این نتیجه کار چندین دهه بود. واکسین‌های مبتنی بر وکتورهای آدنوویروس پ تنها در روسیه ایجاد نشده اند. در چین، " CanSino" و "Johnson & Johnson" نیز با وکتورهای آدنوویرال کار می‌کنند. در وهله اول، این فعالیت‌ها برای تولید واکسین علیه ابولا است. این پلتفرم‌ها در کارآزمایی‌های بالینی کاملاً شناخته شده بوده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. علاوه بر نتایج آزمایشات بالینی در استفاده از ایمنی این پلتفرم‌ها بر پایه وکتورهای آدنوویروسی، می‌توان اضافه کرد که همه ما از آدنوویروس رنج می‌بریم و تاکنون هیچکس عواقبی در قالب بیماری‌های روان‌تنی (سوماتیک) نداشته است. امریکایی‌ها کارهای بسیار زیادی برای ایمن سازی افراد مبتلا به آدنوویروس‌های سروتیپ 4 و 7 انجام داده اند. آنها تمامی افرادی که به استخدام ارتش امریکا درمی‌آیند را با واکسن آدنوويروس واكسينه می‌كنند. یک مطالعه همسان یاب عظیم بر روی بیش از 100 هزار فرد واکسینه شده، هیچ ناهنجاری را نشان نداده است. علاوه بر این، میلیون‌ها سال است که با آدنوویروس زندگی می‌کنیم؛ هیچ ارتباطی با آسیب شناسی جسمی پس از عفونت آدنوویروس وجود ندارد. ما با آدنوویروس‌های زنده کار نمی‌کنیم بلکه با ناقل‌های آدنوویروس که در آن قسمت‌هایی از ژنوم ویروس برداشته شده و قادر به تولید مثل در سلول‌های انسانی نیستند، کار می‌کنیم و سخنان من به پشتوانه ده‌ها هزار مطالعه از جمله بسیاری از مطالعات بالینی در مورد این وکتورها است.
این پلتفرم‌های آماده برپایه وکتورهای آدنوویروس امکان توسعه سریع محصولات جدید را فراهم می‌کنند. در این حالت به سرعت می‌توانید ژن مورد نظر، در این مورد ژن رمزگذاری شده پروتئین S از ویروس کرونا که همان برآمدگی است که "تاج" ویروس کرونا را تشکیل می‌دهد، کلون کنید. برای ایجاد ایمنی باید این برآمدگی (تاج) را به بدن تحویل داد. سنتز ژن و کلون کردن آن در یک وکتور سریعترین قسمت کار است. همه آنچه که پیش از این در مورد مطالعه خود آدنوویروس‌ها، مطالعه و تولید وکتورهای آدنوویروس و ایجاد یک بستر تکنولوژیک گفتم، ده‌ها سال زمان برده است. بنابر این، نمی‌توان این موضوع را یک داستان سریع نامید. رویداد سریع از لحظه‌ای که یک پلتفرم فناوری در دست داشتیم آغاز شد.