https://sputnik.af/20230329/کانال-قوش-تپه-فواید-برای-افغانستان-و-پیامدها-برای-همسایگان-چه-خواهند-بود-14213206.html
کانال قوش تپه؛ فواید برای افغانستان و پیامدها برای همسایگان چه خواهند بود؟
کانال قوش تپه؛ فواید برای افغانستان و پیامدها برای همسایگان چه خواهند بود؟
اسپوتنیک افغانستان
اخیرا مرکز مطالعات فرآیندهای سیاسی اجتماعی در کشورهای پساشوروی در دانشگاه دولتی مسکو مقاله یی درباره ساخت کانال قوش تپه و پیامدها و تاثیرگذاری آن بر کشورهای... 29.03.2023, اسپوتنیک افغانستان
2023-03-29T14:21+0430
2023-03-29T14:21+0430
2023-03-29T14:21+0430
تحلیل و مقالات
گزارش اسپوتنیک
افغانستان
https://cdn1.img.sputnik.af/img/07e7/03/18/14167954_0:0:1600:900_1920x0_80_0_0_b4488bf83bbecb2bd85e70ada60e479b.jpg
در مقاله آمده است که در نتیجه ساخت این کانال ممکن است اوزبیکستان و ترکمنستان که در پایان آمودریا قرار دارند، آسیب ببینند و تا ۱۵ درصد آب آمودریا برای آبیاری را از دست دهند.علاوه بر توانایی حکومت طالبان برای اجرای این پروژه، سوالاتی مبنی بر پیامدهای منفی اکولوژیک برای منطقه و احتمال ایجاد اختلافات سیاسی افغانستان با کشورهای همسایه به دلیل ساخت کانال قوش تپه نیز، وجود دارند.نجیب آقا فهیم، استاد دانشگاه و وزیر پیشین دولت در امور رسیدگی به حوادث افغانستان در مصاحبه با اسپوتنیک افغانستان در رابطه به حق افغانستان برای استفاده از آب آمودریا گفت که کشورهای همسایه شمالی افغانستان بخصوص اوزبیکستان و ترکمنستان برای سالیان دراز از آب آمودریا بصورت یکجانبه استفاده نمودند و برای جلوگیری از پیامدهای منفی اکولوژیک باید روی افزایش بهره وری پروژه های آبی خود و همچنان روی تغییر الگوی کشت متناسب با وضعیت اقلیمی خود سرمایه گذاری کنند.آقای فهیم درمورد فواید ساخت این کانال گفت: به گفته آقای فهیم، کار مقدماتی پروژه کانال قوش تپه در دوران داود خان و در دهه پنجاه خورشیدی آغاز شده بود که جنگ طولانی مانع اجرای آن شد، کار عملیاتی آن در ماه های اخیر دوره جمهوریت آغاز شده و طالبان هم برای نمایش توانایی های خود در اداره کشور و تامین نیازهای اولیه مردم کار روی این پروژه را ادامه دادند.به باور آقای فهیم، پروژه استفاده از آب را نباید سیاسی ساخت و مبنای حقوق استفاده از آب آمودریا بعنوان یک رودخانه مرزی را حقوق بین الملل و قراردادهای دوجانبه افغانستان با اتحاد مجاهیر شوروی مشخص نموده است و افغانستان با داشتن سرحد طولانی افغانستان با آمودریا و داشتن سهم قابل ملاحظه در تامین آب آن (بیشتر از ۳۰ درصد) حق بیشتر استفاده از آب آنرا دارد.از سوی دیگر، الکساندر کنیازف، پژوهشگر برجسته، انستیتوت مطالعات بین المللی دانشگاه MGIMO وزارت امور خارجه روسیه با ابراز نظر درمورد ساخت کانال قوش تپه و احتمال استفاده از سرمایه گذاری خارجی در این پروژه گفت که با توجه به ارقام ارایه شده مبنی بر هزینه های این پروژه، تنها سرمایه گذاری مستقل افغان ها در این پروژه بعید به نظر میرسد، چنانکه احتمال سرمایه گذاری کشورهای تاجیکستان، اوزبیکستان، ترکمنستان و همچنان ایران در چنین پروژه یی وجود ندارد، ممکن است که چین در این پروژه سرمایه گذاری کرده باشد، اما طالبان برای تبلیغات خود چنین وانمود میکنند که اجرای این پروژه را از بودجه داخلی تمویل میکنند.آقای کنیازف افزود: آقای کنیازف با اشاره به اینکه همسایگان افغانستان تا هنوز در رابطه به افغانستان و همچنان حق افغانستان برای استفاده از آب آمودریا، جدی برخورد نکرده بودند، تمام توافقنامه ها درمورد تقسیم آب آمودریا بدون مشارکت افغانستان منعقد شده بودند و براساس قرارداد عقد شده توسط افغانستان و اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۶ افغانستان حق استفاده از ۹ کیلومتر مکعب آب را داشت که از اواخر دهه ۱۹۷۰ افغانستان از این آب بیشتر از ۲ کیلومتر مکعب را مصرف نکرده است، این باعث شد تا همسایگان به آب بیشتری دست یابند و از آن استفاده کنند و حتی به پیشنهادات دولت های افغانستان برای امضای قراردادهای جدید در سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ واکنش مثبت نشان ندادند.آقای کنیازف افزود: آقای کنیازف درمورد پیشنهاد اوزبیکستان مبنی بر ارایه کمک تخنیکی به پروژه کانال قوش تپه، گفت که تجربه آبیاری در اوزبیکستان به طور غیرقابل مقایسه ای بالاتر است و استفاده از آن برای افغانستان مفید خواهد بود.حکیم الله صدیقی، تحلیلگر مسایل اقتصادی در رابطه به احداث کانال قوش تپه و فواید آن برای افغانها از ایجاد فارم های مختلف تولید ماهی، بنادر خورد و کوچک انرژی و ایجاد باغ های میوه و ایجاد زون های زراعتی و پارک های صنعتی نام برد که این موارد خود زمینه ساز توسعه و انکشاف شهری خواهند شد.آقای صدیقی افزود: کانال قوش تپه، آب رودخانه آمو را به بخش‌هایی از ولایت های بلخ، جوزجان و فاریاب انتقال می‌دهد که در مسیر ۲۸۵ کیلومتری این کانال، حدود ۷۰۰ هزار هکتار زمین که اکنون قابل استفاده نیستند آبیاری خواهند شد.این کانال ۱۵۰ متر عرض دارد و در ۸ متر عمق حفر می‌شود. نقطه شروع کانال قوش تپه، از ولسوالی کلدار در ولایت بلخ آغاز شده است و با عبور از دشت‌های حیرتان، دولت‌آباد و آقچه به ولسوالی اندخوی ولایت فاریاب میرسد.
https://sputnik.af/20230324/هفتاد-فیصد-از-کانال-قوش-تیپه-تکمیل-شده-است-14168100.html
اسپوتنیک افغانستان
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2023
اسپوتنیک افغانستان
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
خبرها
da_DA
اسپوتنیک افغانستان
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
اسپوتنیک افغانستان
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
تحلیل و مقالات, گزارش اسپوتنیک, افغانستان
تحلیل و مقالات, گزارش اسپوتنیک, افغانستان
کانال قوش تپه؛ فواید برای افغانستان و پیامدها برای همسایگان چه خواهند بود؟
اخیرا مرکز مطالعات فرآیندهای سیاسی اجتماعی در کشورهای پساشوروی در دانشگاه دولتی مسکو مقاله یی درباره ساخت کانال قوش تپه و پیامدها و تاثیرگذاری آن بر کشورهای همسایه افغانستان، به نشر سپرد.
در مقاله آمده است که در نتیجه ساخت این کانال ممکن است اوزبیکستان و ترکمنستان که در پایان آمودریا قرار دارند، آسیب ببینند و تا ۱۵ درصد آب آمودریا برای آبیاری را از دست دهند.
علاوه بر توانایی حکومت طالبان برای اجرای این پروژه، سوالاتی مبنی بر پیامدهای منفی اکولوژیک برای منطقه و احتمال ایجاد اختلافات سیاسی افغانستان با کشورهای همسایه به دلیل ساخت کانال قوش تپه نیز، وجود دارند.
نجیب آقا فهیم، استاد دانشگاه و وزیر پیشین دولت در امور رسیدگی به حوادث افغانستان در مصاحبه با اسپوتنیک افغانستان در رابطه به حق افغانستان برای استفاده از آب آمودریا گفت که کشورهای همسایه شمالی افغانستان بخصوص اوزبیکستان و ترکمنستان برای سالیان دراز از آب آمودریا بصورت یکجانبه استفاده نمودند و برای جلوگیری از پیامدهای منفی اکولوژیک باید روی افزایش بهره وری پروژه های آبی خود و همچنان روی تغییر الگوی کشت متناسب با وضعیت اقلیمی خود سرمایه گذاری کنند.
آقای فهیم درمورد فواید ساخت این کانال گفت:
"فواید احداث کانال قوش تپه آبیاری بیشتر از پنجصد هزار هکتار زمین، تولید محصولات کشاورزی و بهبود امنیت غذایی، ایجاد اشتغال برای هزارها خانواده و بهبود محیط زیست در شمال افغانستان خواهد بود".
به گفته آقای فهیم، کار مقدماتی پروژه کانال قوش تپه در دوران داود خان و در دهه پنجاه خورشیدی آغاز شده بود که جنگ طولانی مانع اجرای آن شد، کار عملیاتی آن در ماه های اخیر دوره جمهوریت آغاز شده و طالبان هم برای نمایش توانایی های خود در اداره کشور و تامین نیازهای اولیه مردم کار روی این پروژه را ادامه دادند.
به باور آقای فهیم، پروژه استفاده از آب را نباید سیاسی ساخت و مبنای حقوق استفاده از آب آمودریا بعنوان یک رودخانه مرزی را حقوق بین الملل و قراردادهای دوجانبه افغانستان با اتحاد مجاهیر شوروی مشخص نموده است و افغانستان با داشتن سرحد طولانی افغانستان با آمودریا و داشتن سهم قابل ملاحظه در تامین آب آن (بیشتر از ۳۰ درصد) حق بیشتر استفاده از آب آنرا دارد.
از سوی دیگر، الکساندر کنیازف، پژوهشگر برجسته، انستیتوت مطالعات بین المللی دانشگاه MGIMO وزارت امور خارجه روسیه با ابراز نظر درمورد ساخت کانال قوش تپه و احتمال استفاده از سرمایه گذاری خارجی در این پروژه گفت که با توجه به ارقام ارایه شده مبنی بر هزینه های این پروژه، تنها سرمایه گذاری مستقل افغان ها در این پروژه بعید به نظر میرسد، چنانکه احتمال سرمایه گذاری کشورهای تاجیکستان، اوزبیکستان، ترکمنستان و همچنان ایران در چنین پروژه یی وجود ندارد، ممکن است که چین در این پروژه سرمایه گذاری کرده باشد، اما طالبان برای تبلیغات خود چنین وانمود میکنند که اجرای این پروژه را از بودجه داخلی تمویل میکنند.
"سرمایه گذاری در چنین پروژه ای به طور کلی به وضعیت امنیتی نیز کمک میکند، زمین های آبی جدید، مشاغل و منابع درآمد جدیدی را برای تعداد قابل توجهی از کشاورزان افغان ایجاد میکند، افرادی که در غیر این صورت، احتمال جذب شان به گروه های تروریستی وجود دارد".
آقای کنیازف با اشاره به اینکه همسایگان افغانستان تا هنوز در رابطه به افغانستان و همچنان حق افغانستان برای استفاده از آب آمودریا، جدی برخورد نکرده بودند، تمام توافقنامه ها درمورد تقسیم آب آمودریا بدون مشارکت افغانستان منعقد شده بودند و براساس قرارداد عقد شده توسط افغانستان و اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۶ افغانستان حق استفاده از ۹ کیلومتر مکعب آب را داشت که از اواخر دهه ۱۹۷۰ افغانستان از این آب بیشتر از ۲ کیلومتر مکعب را مصرف نکرده است، این باعث شد تا همسایگان به آب بیشتری دست یابند و از آن استفاده کنند و حتی به پیشنهادات دولت های افغانستان برای امضای قراردادهای جدید در سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ واکنش مثبت نشان ندادند.
"اکنون افغانستان خواستار بدست آوردن حقوق عینی خود است، البته که به توافقنامه جدیدی درمورد آمودریا با مشارکت همه کشورهای حوزه این رودخانه: افغانستان، تاجیکستان، اوزبیکستان و ترکمنستان، نیاز است".
آقای کنیازف درمورد پیشنهاد اوزبیکستان مبنی بر ارایه کمک تخنیکی به پروژه کانال قوش تپه، گفت که تجربه آبیاری در اوزبیکستان به طور غیرقابل مقایسه ای بالاتر است و استفاده از آن برای افغانستان مفید خواهد بود.
حکیم الله صدیقی، تحلیلگر مسایل اقتصادی در رابطه به احداث کانال قوش تپه و فواید آن برای افغانها از ایجاد فارم های مختلف تولید ماهی، بنادر خورد و کوچک انرژی و ایجاد باغ های میوه و ایجاد زون های زراعتی و پارک های صنعتی نام برد که این موارد خود زمینه ساز توسعه و انکشاف شهری خواهند شد.
"افغانستان مانند این بند، بنادر بزرگ آبی دیگر هم دارد مانند بند سلما که میتوان هزاران هکتار زمین را آبیاری و همچون برنامه های انکشافی را در ساحه تطبیق کرد، چنین فرصت ها از فرار سرمایه جلوگیری خواهد کرد".
کانال قوش تپه، آب رودخانه آمو را به بخش‌هایی از ولایت های بلخ، جوزجان و فاریاب انتقال می‌دهد که در مسیر ۲۸۵ کیلومتری این کانال، حدود ۷۰۰ هزار هکتار زمین که اکنون قابل استفاده نیستند آبیاری خواهند شد.
این کانال ۱۵۰ متر عرض دارد و در ۸ متر عمق حفر می‌شود. نقطه شروع کانال قوش تپه، از ولسوالی کلدار در ولایت بلخ آغاز شده است و با عبور از دشت‌های حیرتان، دولت‌آباد و آقچه به ولسوالی اندخوی ولایت فاریاب میرسد.
