ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در امور افغانستان و مدیر بخش دوم آسیایی وزارت خارجه روسیه به در مصاحبه اختصاصی به خبرگزاری اسپوتنیک افغانستان، روی جاه طلبی های امریکا پس از خروج نیروهایش از افغانستان برای حضور نظامی در کشورهای آسیا میانه، ارزیابی های مسکو در خصوص وضع امنیتی کنونی افغانستان، عدم پیشرفت در گفتگوهای صلح با طالبان، حمله گروه طالبان روی مناطق مختلف افغانستان به جای شروع گفتگو میان افغانان، نیاز یک مکانیزم بین المللی برای نظارت بر توافقنامه دوحه، اعتماد مسکو به گروه طالبان، قدرت گرفتن گروه طالبان از راه زور و برگزاری یک کنفرانس بین المللی یا میان افغانان توسط روسیه، پرداخت.
اسپوتنیک: مسکو وضعیت امنیتی افغانستان چگونه را ارزیابی میکند؟
کابلوف: وضعیت امنیتی حال، با شدت جنگ توسط جنگجویان طالبان در سراسر افغانستان به ویژه در ولایات شمالی این کشور مشخص است، این نتیجه موضعگیری است که کابل به گونه رسمی اتخاذ کرده بود، به تاخیر انداختن گفتگوهای میان افغانان، با امضای توافقنامه صلح دوحه میان امریکا و گروه در فبروی سال 2020، دولت غنی یک فرصت واقعی برای پایان بخشیدن خونریزیهای چندین ساله در کشورش داشت.
در بدل، رئیس جمهور افغانستان و تیمش به بهانههای مختلف مانع این روند شد، (و ادامه میدهند). در شروع آنان به تغییر قدرت در کاخ سفید و به تغییر تصمیم در برنامه خروج نظامیان تکیه زده بودند. زمانیکه چنین نشد، جاه طلبی شخصی برای حفظ قدرت در افغانستان پنهان نماند.
این کار خود فرصتی بود که گروه طالبان ضمن تقویت فشار نظامی، از بخش اساسی مذاکرات فرار کنند. حالا زمانکه روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان تقریبا تکمیل شده است، باید پذیرفت که یک فرصت عالی توسط مقامهای افغانستان از دست رفته است. حالا نیز این غیر قابل بازگشت نیست، چشم اندازهای حل و فصل صلح آمیز همچنان در جمهوری اسلامی افغانستان وجود دارد.
اسپوتنیک: دلیل پیشروی سریع طالبان در چیست؟
کابلوف: آنان بیش از حد تمایل نمایاندن وضعیت کشور ندارند. به گونه سنتی فعالیت جنگی در دوره تابستان افزایش و معمولا در اواسط خزان کاهش مییابد. میبینیم، با وجود موفقیتهای مشخص نظامی در شماری از مناطق، جنگجویان منابع کافی برای تصرف و مهمتر از همه برای نگهداری شهرهای بزرگ و مراکز ولسوالیها ندارند.
به همین دلیل پیش بینی میشود بدون شکست طرفین اوضاع تا سال دیگر در بن بست باقی بماند. اما به بدین معنا نیست که نیروهای مسلح دولتی با مقاومت در برابر جنگ فعلی، قادر به مقاومت در فصل بعدی نبرد خواهند بود. این امر به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله به چگونگی وعده مالی و سایر اهداکنندگان غربی به کابل.
اسپوتنیک: آیا طالبان می توانند قدرت را به زور به دست بگیرند، آیا مسکو به طالبان اعتماد دارد، آیا به یک مکانیزم بین المللی برای نظارت بر توافقنامه دوحه نیاز است؟
کابلوف: از سوی دیگر، مطمئنم که گروه طالبان آگاه اند که گرفتن قدرت به صورت یک جانبه و با زور، برای به رسمیت شناختن بین المللی و دریافت کمک های جهانی برای آنان برنامه خوبی نخواهد بود. ما بارها و بارها در تماسهای دوجانبه در چارچوب مجامع بین المللی چند جانبه به آنان گفتیم که احیای امارات اسلامی افغانستان به گونه قبلی، برای ما غیرقابل قبول است.
آنها مطمئناً آماده اند تا از اشتباهات گذشته خود درس بگیرند. به هر حال، نکته قابل توجه این است، که در ساحات زیر کنترل، این گروه غارت و سرقت منع میکنند و وعده سپردن که کار زیرساخت های غیرنظامی را بازگرداند.
بدون این، طالبان ضمانت های امنیتی برای حفظ امنیت کارمندان دیپلماتیک و کنسولی در افغانستان و کارمندان بشردوستانه را اعلام کردند. نباید فراموش کنیم که گروه طالبان داری ساختار یکپارچه نیست بلکه تحت رهبری خود شاخه های مختلف جناح رادیکال را متحد می کند، به گونه مثال، شبکه حقانی، صحبت روی اعتماد کامل به گروه طالبان از سوی مسکو زودرس است. ما از رهبری گروه طالبان انتظار داریم که تعهد خود را برای حل مسالمت آمیز درگیری در قالب اقدامات مشخص تایید کنند.
اسپوتنیک: دیدگاه وزارت امور خارجه روسیه در مورد بیرون رفت از بحران کنونی چیست؟
کابلوف- ما تنها راه ممکن برای خروج از بن بست فعلی، ایجاد دولت جدید ائتلافی با مشارکت بزرگان سیاسی و قومی از جمله گروه طالبان میدانیم. اما خود احزاب افغانستان باید مذاکره کنند. جامعه بین المللی کمک مناسبی ارایه خواهد کرد (هر چند که افغانها هنوز موفق نشده اند)، اما تصمیم نهایی را روی ساختار قدرت آینده توسط آنان اتخاذ خواهد شد. ما معتقدیم تا پایان خزان، زمانیکه اردوگاه جنگجویان فروکش میشود و زمان مساعد برای شروع مذاکرات بوجود میآید.
اسپوتنیک: روسیه چگونه جاه طلبی های ایالات متحده را در رابطه با حضور نظامی اش در آسیای میانه چگونه ارزیابی میکند؟
کابلوف: به هر صورت، ما با استفاده از کانالهای خود و همچنان تعامل با امریکاییها، به ویژه با فرستاده وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، زلمی خلیلزاد، فارغ از روند خروج از افغانستان، ما یک رابطه کاری خوب را حفظ میکنیم.
به هر حال، این روند نمیتواند و نباید برای اعزام امکانات زیرساخت نظامی به ایالات متحده امریکا و ناتو به کشورهای همسایه افغانستان به ویژه آسیای میانه تبدیل شود. ما قبلا چنین سیگنالی را در سطوح مختلف به واشنگتن ارسال کردیم و امیدوار که شنیده شود.
اسپوتنیک: آیا روسیه برنامهی برای برگزاری نشست بین المللی یا گفتگوهای میان افغانان دارد؟
کابلوف: ما به همکاری با یکدیگر در فرمت "ترویکا" گسترش یافته با مشارکت روسیه، امریکا، چین و پاکستان ادامه میدهیم. ما دعوت به دور بعدی آن را در آینده نزدیک رد نمی کنیم. همچنان امکان برگزاری نشست بعدی از فرمت مسکو را ذهن داریم. همانطور که واضح است تمام کشورهای منطقه اطراف افغانستان و ایالات متحده امریکا را متحد میکند.