ایزدیار: امریکا در افغانستان از فرصت‌ها استفاده نکرد و شکست خورد+ویدیو

محمد علم ایزدیار، معاون اول مجلس سنای افغانستان در گفتگوی اختصاصی با اسپوتنیک افغانستان درمورد فضای مذاکرات گفت: خوب بود، ارزیابی که من دارم، اینکه جناح‌های مختلف سیاسی، شورای مصالحه ملی، نمایندگان حکومت با نمایندگان طالبان در حضور جامعه بین‌المللی و کشورهای منطقه به میزبانی روسیه پشت یک میز می‌نشینند، این یک انکشاف مثبت است. من این را به نفع آینده جمهوری اسلامی افغانستان ارزیابی می‌کنم."

آقای ایزدیار درخصوص اینکه آیا این نشست بن‌بست مذاکرات دوحه را از بین برد، گفت: "تقریباً توانسته مثمر واقع شود، تفاوت بحث در این است که امریکایی‌ها یک طرح جدیدی را دارند و تقریباً می‌خواهند بنام اینکه مذاکرات دوحه تعویض نشده و آن مذاکرات آسیب نبینند چون بالای آن زیاد سرمایه گذاری کرده بودند، این مذاکرات را سازمان دادند، چون مذاکرات دوحه ضمانت بین‌المللی و دخالت کشورهای منطقه در آن کمتر بود و گروه‌ها و جناح‌های قومی افغانستان بشکل لازم در آن دخیل نبودند. به همین دلیل امریکا حضور کشورهای منطقه را مهم خواند و خودشان نیز در این جلسه اشتراک و حمایت کردند".

وی می‌افزاید که برای موفقیت این روند، سازمان ملل را وارد عمل ساختند و می‌خواهند که مذاکرات آینده که در ترکیه برگزار می‌شود، به مدیریت سازمان ملل باشد تا بتواند موفقیت را درقبال داشته باشد، به این دلیل این جلسه با مذاکرات دوحه تفاوت می‌کند. مذاکرات دوحه بیشتر میان امریکا و طالبان به اساس توافقنامه دوحه انجام شده، اما این مذاکرات جدا از آن کوشش می‌شود که کشورهای منطقه را دخیل بسازد.
معاون مجلس سنا درباره طرح امریکا می‌گوید: "ما از آغاز بحث‌هایی را داشتیم که امریکایی‌ها یک شیوه مداخله‌گرانه را دارند، امریکایی‌ها یک گروهی را از بیرون آوردند و در افغانستان حاکم ساختند و در طول بیست سال آنها را حمایت کردند، امریکایی‌ها مطابق خواست مردم افغانستان عمل نکردند، امریکایی آنچه خودشان خواستند و آنچه که گروپ وارد شده مشورت دادند به اساس او عمل کردند."

وی افزود که در کنفرانس مسکو دیده شد که موقف چین و روسیه مشابه بود، هردو کشور تاکید داشتند که هیچ طرح مداخله بیرونی برای تعین سرنوشت آینده افغانستان وجود نداشته باشد و "هیچ طرح تحمیلی بالای مردم افغانستان قبولانده نشود و ما هم طرفدار همین هستیم.»

وی افزود: "ارزیابی ما این است که امریکایی‌ها به واقعیت های منطقوی و جامعه افغانستان تن داده اند و همین دلیل است که به طرح جدید تغیری را در ساختار نظام در دوره انتقالی پیشنهاد کرده اند که در کنار ریاست جمهوری باید صدارت باشد که از خواسته‌های مردم بود که در طول بیست سال به این تمکین نکردند و نخواستند که قدرت تقسیم شود، به همین دلیل باور ما این است که امریکا به این مسائل تن داده اند و روحیه مداخله‌گرانه را کاهش داده اند".
معاون مجلس سنای افغانستان در مورد موضع طالبان در مورد نظام آینده افغانستان گفت: "طالبان بالای اهداف خود تاکید داشتند و می‌گفتند که شریعت محمدی را می‌خواهیم که از او یک نمونه متاسفانه ارائه کرده نمی‌توانند، اگر نمونه قرار باشد همان حکومت سابق شان باشد، آن دیگر قابل قبول مردم افغانستان نیست. تا به حال در دیدگاه طالبان کدام تغیری در رابطه به حکومتداری شان بوجود نیامده".
آقای ایزدیار در رابطه به اینکه چه وقت آتش بس صورت خواهد شد می‌گوید: "این به تفاهم ارتباط می‌گیرد و ارتباط به این دارد که چطور ضمانت‌هایی وجود می‌داشته باشد، ضمانت‌های منطقوی و همسایه‌های افغانستان و ضمانت های بین‌المللی وجود داشته باشد برای تفاهمی که صورت می‌گیرد، به این دلیل فکر می‌کنم که آتش بس صورت نمی‌گیرد، تا وقتی که یک تفاهم کلی بوجود نیاید، چون طالبان از روحیه‌ی شان معلوم بود که آماده آتش بس نیستند و در برابر پیشنهادات آتش بس سخت واکنش نشان دادند".

او درباره نشست ترکیه که آیا نتیجه نهایی خواهد داشت گفت: "عقیده من اینست که برگزارکنند‌گان کنفرانس ترکیه، سازمان ملل، امریکا و کشورهای دیگر تا زمانیکه ذهنیت‌سازی نکنند، تا زمانیکه مطمئن نشوند که کنفرانس یک نتیجه خوب و ملموس می‌دهد، کنفرانس را برگزار نمی‌کنند. دیداری که با هیئت ترکیه داشتم از تاخیر برگزاری نشست در استانبول سخن گفتند، زیرا می‌خواهند زمینه‌سازی بکنند، تا زمانیکه زمینه‌سازی لازم صورت نگیرد، کنفرانس را برگزار نخواهند کرد. اما تلاش دارند کنفرانس استانبول یک کنفرانسی باشد تا مشکل افغانستان را حل بسازد و یک فورمول قابل قبول را به طرفین پیشنهاد کند."
معاون اول مجلس سنا درباره خروج نیروهای خارجی تا ماه می طبق توافقنامه دوحه از افغانستان گفت: "امریکایی‌ها آماده خروج نیستند، حکومت امریکا درحال بازنگری توافقنامه است و درمورد خروج‌شان هم آخرین اطلاع این است که امریکایی ها گفته اند که ما هنوز خارج نمی‌شویم (اول می)، این موضوع ارتباط به این می‌گیرد که در پروسه صلح چقدر پیشرفت صورت می‌گیرد. امریکا با وجود زمینه‌هایی که وجود داشت نتوانستند از او زمینه‌ها استفاده کنند و شکست خورد و به همین دلیل می‌خواهند یک خروج آبرومندانه از افغانستان داشته باشند. امریکا دنبال خروج مسئولانه نیستند که از افغانستان مسئولانه برایند و فردا افغانستان را دچار جنگ و بی ثباتی نگذارند به این دلیل امریکایی ها کوشش می‌کنند بعد از کنفرانس ترکیه نظامیان خود را آهسته آهسته خارج کنند".

در اخیر این گفتگو آقای ایزدیار درباره عدم حضور نمایندگان حزب جمعیت اسلامی افغانستان در نشست مسکو گفت: "این مربوط به کشور میزبان بود که از آنها به عنوان یک حزب دعوت نکردند، دلیل این بود که داخل جمعیت مشکلاتی وجود داشت که به دو دسته تقسیم شده بود، اما از جمعیت در مجموع غیر مستقیم 3 نفر اشتراک داشتند (عبدالله، رحمانی و ایزدیار)، به این دلیل خلا وجود نداشت، اما مستقیم از آدرس حزب کسی نبود، اما دیدگاه حزب و دیدگاه مردمی که به او تعلق دارد امروز توسط ما ارائه شد".