در این نشست روسیه، امریکا، چین و پاکستان در سطح نمایندگان ویژه، هیئت دولتی افغانستان و هیئت طالبان، شرکت میورزند.
از این نشست که به عنوان پیشزمینهای برای نشست مسکو یاد میشود، چه انتظارها وجود دارد؟ همینطور نشست مسکو چه اهمیت برای صلح افغانستان دارد و دربرگیرندهٔ چه پیام از مسکو خواهد بود؟
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهٔ ملی که در رأس هیئت ۱۲ نفری صبح امروز کابل را به قصد مسکو ترک کرد، نشست مسکو را در حمایت از مذاکرات دوحه عنوان کرد.
رییس شورای عالی مصالحه در صحبتهای خود گفته است:
«نشست مسکو در حمایت از مذاکرات دوحه و پیشزمینهای برای نشست ترکیه صورت میگیرد و افغانستان از همکاری مشترک کشورهای عضو ترویکا در راستای تأمین صلح در افغانستان استقبال میکند».
وزارت خارجهٔ افغانستان طی یک اعلامیهای در پیوند به نشست مسکو واکنش نشان داده و گفته است برگزاری مذاکرات صلح افغانستان در فدراتیف روسیه و جمهوری ترکیه در ادامه و متمم پروسهٔ قطر بوده، جایگزین آن نمیباشد.
در ادامهٔ این اعلامیه آمده است:
«وزارت امور خارجهٔ ج.ا.ا از تلاشها و حمایتهای صادقانهٔ کشورهای همسایه و منطقه در راستای تأمین صلح در افغانستان صمیمانه سپاسگزاری نموده، بر اهمیت ادامهٔ این تلاشها و همکاریها تأکید میورزد. هیأت مذاکراتی دولت جمهوری اسلامی افغانستان با هیأت طالبان در قطر در حال مذاکره است و این مذاکرات در آینده نیز ادامه خواهد یافت».
نشست مسکو میان اهل سیاست افغانستان واکنشهای مختلف داشته است.
احمد سعیدی، آگاه سیاسی بدین باور است که در نشست مسکو و هم در نشست ترکیه روی شکلگیری دولت همه شمول بحث گهای همه جانبهی صورت خواهد گرفت.
به باور او، نشست مسکو تامین کننده و تکمیل کننده نشست ترکیه است آنچه که در مسکو مطرح میشود در ترکیه به آن عمل خواهد شد.
آقای سعیدی از نامزدهای احتمالی ریاست دولت همهشمول نام میبرد و میگوید:
«تماسهایی که ما با دوستان در داخل و خارج کشور داریم بعضی منابع از اشخاص مختلف نام میگیرند. یک تعداد از آقای انجنیر احمد شاه درانی که خیلی سالها میشود در دوبی زندگی میکند. تعداد دیگری از آقای سید جلال کریم که مشهور به سید جلال کریم نابغه است نام میگیرند و او هم سابق سفیر افغانستان در عربستان سعودی بود».
یکی از انتقادهای جدی که متوجه نشست مسکو و هیئت مذاکرهکننده است، حضور فقط یک زن در ترکیب هئیت است.
شماری این موضوع را نادیده گرفتن زنان میدانند و حضور حبیبه سرابی را بیشتر سمبولیک میخوانند.
فوزیه کوفی، عضو هیئت مذاکرهکنندهٔ جمهوری اسلامی افغانستان و رهبر حزب موج تحول در حالی که از نبود جایگاه مناسب برای زنان انتقاد میکند میگوید، هرکاری صورت گرفته باید قابل قبول همه گروههای سیاسی و اجتماعی باشد. در ضمن، نباید در وضعتی قرار بگیریم که یک گروه جنگی معادل همهگروههای سیاسی در افغانستان قرار بگیرد.
وی افزود:
«بعد از بیست سال برای ما تعجب آور خواهد بود که ما روی موضوع شراکت زنان دوباره بحث کنیم. بحثی که فکر میکردم بیست سال پیش حل شده بود. هنوز هم دید بسیاریها به زنان دید بالا به پایین است زنان را بحیث سهمدار تغییرات بیست سال گذشته فکر نمیکنند. امیدوار هستم کشورهای همکار این مساله را جدی بگیرند».
از سویی هم بلقیس روشن، عضو مجلس نمایندهگان افغانستان نشست مسکو و ترکیه نتیجهبخش نمیداند.
خانم روشن میگوید:
«به عنوان نماینده مردم در مجلس نمایندگان فکر میکنم نه نشست مسکو و نه نشست ترکیه پیامدی که برای نفع مردم افغانستان و صلح باشد بدست بیاید. چون اشتراک کنندهگان در این نشستها افرادی اند که دست شان به خون مردم آلوده است».
به باور وی، تنها دلیلی که این نشستها در این کشورها برگزار میشود تقسیم قدرت است.
این عضو مجلس میافزاید: «چطور امکان دارد ما به صلح برسیم در صورتی که آدم مثل گلبدین و ملا برادر در این نشست حضور داشته باشند. مردم افغانستان در یکی دو دهه بعد دوباره به جنگ برخواهند گشت. افغانستان زمانی به صلح میرسد که همه این افراد به مردم حساب دهند».
با تلاشهای مکرر موفق به دانستن دیدگاه حزب جمعیت اسلامی افغانستان نشدیم. اما حزب جنبش ملی افغانستان دیدگاه مشخص خود را در پیوند به نشست مسکو دارد.
احسان نیرو، سخنگوی حزب جنبش ملی افغانستان و سخنگوی مارشال دوستم در گفتوگو با اسپوتنیک افغانستان ابراز امیدواری کرد که «این بار روسیه بتواند بنبستِ صلح افغانستان را باز کند و ما شاهد باز شدن دروازههای گفتوگوهای صلح باشیم».
وی افزود:
«مردم افغانستان از کشورهای میزبان در راستای برگزاری چنین نشستها در خصوص صلح افغانستان حمایت میکند خوشبین و امیدوار هستند روی چگونگی و نتیجه بخش بودن این نشست، رسیدن به صلح دایمی و با عزت مردم افغانستان دولت افغانستان. ما امیدوار هستیم اینبار روسیه بتواند با درایت حداقل زمینه باز کردن بنبست تا هنوز در ارتباط صلح افغانستان بود را فراهم کند و ما شاهد باز شدن دروازههای گفتگوها مربوط به صلح افغانستان را داشته باشیم».
نگاهها همه متوجه نشست مسکو است. قبل از این، ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رییس جمهور روسیه برای افغانستان گفته بود که این نشست ممد مذاکرات دوحه جهت آغاز گفتگوهای مثمر خواهد بود.