سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری اسلامی افغانستان روز گذشته در دیدار با خوان پدرو شیرر، رئیس نمایندگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ در افغانستان گفته است که اگر موافقتنامه امضا شده میان امریکا و گروه طالبان به صورت اساسی مورد بازنگری و تجدید نظر قرار نگیرد، روند صلح با چالشهای بیشتر مواجه خواهد شد.
به گفته وی، این توافقنامه در شرایط خاص و با عجله امضا شده و در این سند هیچ تضمینی برای ثبات افغانستان در آینده و به ثمر نشستن روند صلح وجود ندارد.
محمد عبده، مشاور معاون دوم ریاست جمهوری و عضو پیشین مجلس نمایندگان در گفتگو با اسپوتنیک افغانستان میگوید که قبل از آغاز مذاکرات در قطر، مردم افغانستان امیدوار بودند تا این روند منجر به قطع جنگ و تامین صلح سراسری در افغانستان نشود، اما پس از آغاز شدن مذاکرات در قطر، مردم باز هم شاهد نزدیکشدن نظریات طرفین نبودند.
آقای عبده گفت:
"با روی کار آمدن حکومت جدید در امریکا، جو بایدن یادآور شد که دولت جدید امریکا میخواهد توافقنامه دوحه را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد، که در واقع این موضوعی است که خواست مسوولین دولت جمهوری اسلامی افغانستان بود، چنانکه رییس جمهور افغانستان و استاد دانش نیز روی آن تاکید داشتند تا این توافقنامه مورد بازنگری قرار گیرد، چون با عجله توافق صورت گرفته بود و تمام جوانب در آن رعایت نشده بود، در صورتی که بازنگری نشود، انتظار میرود تا نواقص آن تکمیل شود، تا در نتیجه گفتگوهای قطر، پادرمیانی جامعه جهانی و حاضر شدن هر دو طرف روی میز مذاکره، شاهد ختم جنگ و آمدن صلح پایدار در مملکت باشیم".
مشاور معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان در رابطه به واکنش طالبان به بازنگری درمورد موافقتنامه دوحه و تاکید طالبان بر ادامه جنگ در صورت عدم تعهد دولت امریکا به موافقتنامه، گفت که در واقع طالبان در جریان سالهای متمادی تا حالا که مذاکرات نیز جریان دارد، دست از قبضه سلاح برنداشته اند و باور شان اینست که حکومت ساقط شود و نیروهای ناتو افغانستان را ترک کنند تا طالبان از طریق زور و نیرو بر حکومت افغانستان تسلط یابند.
آقای عبده افزود: "اما آنچه طالب میخواهد، در افغانستان قابل تطبیق نیست، چون یک بخش عظیم افغانستان مردمی است که به شرایط امروزی افغانستان باور دارند، از قانون اساسی و نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان و نظام جمهوری اسلامی افغانستان حمایت میکنند".
به باور آقای عبده، طالبان نمیتوانند از راه جنگ پیروز شوند بلکه مذاکرات و آتشبس سراسری در افغانستان یگانه راه حل برای ختم جنگ در افغانستان باشند.
اظهارات اخیر معاون دوم ریاست جمهوری و دیگر مسوولین حکومت افغانستان مبنی بر تجدید نظر درمورد موافقتنامه دوحه میان دولت امریکا و طالبان در حالی صورت میگیرد که چندی پیش دولت جدید امریکا از ارزیابی مجدد موافقتنامه با طالبان خبر داد، به باور برخیها اگر واقعا دولتمردان امضای این موافقتنامه را عملی نادرست میخوانند، باید از آغاز کار با آن مخالفت میکردند.
گل احمد اعظمی، عضو مجلس سنای کشور در گفتگو با اسپوتنیک افغانستان گفت:
"هدف اظهار چنین نظریات مسوولین حکومتی باید ختم جنگ در افغانستان باشد، نه حفظ کرسی و مقام. ای کاش جناب دانش در شروع مذاکرات بین امریکاییها و طالبان چنین اظهار نظر میکرد، قبل از اینکه هزاران زندانی طالب را رها میکردند این مسایل را یادآور میشد".
این عضو مجلس سنای کشور نیز با اشاره به اینکه ختم جنگ در افغانستان راه حل نظامی ندارد و یگانه راه، نشستن دور میز مذاکره است، وی افزود: "ما وقتی به هدف رسیده میتوانیم که آماده به از دست دادن چیزی باشیم، همچنان حکومت افغانستان بخاطر ختم این جنگ باید تلاش کند تا ضمانت و نظارت بینالمللی را داشته باشد در غیر آن فکر میکنم جنگ شدیدتر خواهد شد".
به باور آقای اعظمی هر دو جناح، هم حکومت افغانستان و هم گروه طالبان باید روی یک نوع جدید حکومت به توافق برسند، زیرا "مردم افغانستان نه طرفدار جمهوریت اند و نه طرفدار امارت".
موسی فریور، استاد حقوق و کارشناس سیاسی نیز به این باور است که روی کار آمدن جو بایدن به عنوان رییس جمهور امریکا، امیدواریهایی را برای تیم رییس جمهور غنی در رابطه با تجدید نظر درمورد موافقتنامه امضاشده میان امریکا و طالبان در دوحه، ایجاد کرده است.
به گفته این استاد دانشگاه زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح در افغانستان با امضای توافقنامه با طالبان در دوحه "عمدا و قصدا حکومت قانونی افغانستان را حذف کرد"، وی افزود:
"منافع ایالات متحده امریکا ایجاب میکرد که آقای غنی و حکومت قانونی افغانستان قربانی شود و در حقیقت در توافقنامه دوحه دست طالبان بالا شد و حکومت افغانستان از مذاکرات حذف شد، چنانکه طالبان تا امروز حاضر نیستند با جانب حکومت افغانستان به عنوان یک طرف حقیقی مذاکره کنند".
اما به گفته آقای فریور، اظهارات مقامات دولت جدید امریکا مبنی بر ارزیابی مجدد موافقتنامه با طالبان چراغ سبزی بوده برای رییس جمهور غنی و باعث شده است تا رییس جمهور غنی و همچنان سرور دانش به تجدید نظر امریکا درمورد موافقتنامه با طالبان، امیدوار شوند.
آقای فریور در رابطه به تاثیر تجدید نظر دولت بایدن درمورد موافقتنامه دوحه بر روند صلح و مذاکرات صلح در قطر گفت: "همه نگاهها به طرف سیاست جدید امریکا در قبال افغانستان، دوخته شده، تمام جوانب هم طالبان و هم حکومت افغانستان، هم موافقان و هم مخالفان حضور نیروهای امریکایی در افغانستان منتظر اند که جو بایدن درمورد قضیه افغانستان چه دیدگاهی خواهد داشت".
طالبان اعلام کرده اند که در صورت عدم عملیشدن موافقتنامه صلح از جانب دولت امریکا، این گروه جنگ در مقابل نیروهای امریکایی را از سر خواهد گرفت.