طبق پیشنهاد وزارت امور زنان، حکومت افغانستان تصمیم گرفته است، تا در تمامی 34 ولایت کشور، یک زن را به عنوان معاون والی تعیین کند.این تصمیم، که نخستین تصمیم درنوع خود در تاریخ مدرن کشور است، به زنان این امکان را فراهم میسازد که در همه ولایات مقام های رهبری را در دولت احراز کنند.
تعیین زنان به عنوان معاون والی به معنی گسترش حقوق و فرصت ها برای زنان است، یا اینکه به گفته منتقدان یک تبعیض جنسیتی است که میتواند مانعی برای رسیدن زنان به مقام ولایت باشد؟ چگونه این امر می تواند به توانمندسازی زنان و کاهش مشکلات آنها در مناطق کمک کند؟
بانو مینا نادری، رئیس منابع بشری مقام ولایت و معاون سابق شهرداری هرات در یک گفتگوی ویژه با اسپوتنیک در پاسخ به پرسش های بالا گفت:
فیصله حکومت برای تعیین زنان به عنوان معاون در تمام ولایت یک اقدام بسیار نیک است و ما از شخص رئیس جمهور وکابینه سپاسگذاری میکنیم که به پیشنهاد وزارت امور زنان لبیک گفته و از آن حمایت نمودند. بانو نادری در ادامه گفت:
«تعیین یک زن به عنوان معاون والی در هر ولایت به معنی آن نیست که به زنان کدام امتیاز و یا حق خاص داده میشود یا اینکه زنان نتوانند والی شوند. زنان افغان نیمی از پیکر جامعه هستند و حضور شان در هر صورت در تمام امور جامعه افغانستان از تجارت و فعالیت های فرهنگی و سیاسی گرفته تا امور اجتماعی، محسوس است. در شرایط فعلی، ناامنی و تهدیداتی که در برابر زنان قرار دارد، بازهم آنان در جامعه دوشا دوش مردان کار میکنند، موفق بودهاند و تلاش دارند تا موفقتر باشند».
بانو نادری میگوید:
ما اندکی پس از سقوط رژیم سیاه طالبان در سال 1384 حبیبه سرابی رابه عنوان نخستین والی زن در ولایت بامیان داشتیم و ایشان ثابت کرد که زنان میتوانند دوشا دوش مردان بدون هیچگونه هراسی وظایف سپرده شده به آنها را موفقانه انجام دهند.خانم نادری همچنین به عنوان مثال ازمونسه حسن زاده، معاون اجتماعی والی هرات یادآوری نموده گفت:
«مشکلاتی که این خانم به عنوان یک کارمند هنگام کار با آن مواجه میشود با جنسیت یعنی "زن و یا مرد بودن" هیچ ربطی ندارد. مونسه حسن زاده خانمی است که چندین کمیته تحت اثر ایشان است و او و خانم های همانند او هم اکنون ثابت کردند که می توانند با موفقیت به وظایف خود رسیدگی کنند»
مینا نادری در مورد خطراتی که یک زن در شرایط فعلی و با در نظر داشت ناامنی ها و مسائل فرهنگی وعنعنهای در کشور ممکن است با آنها مواجه شود گفت:
«صحبت کردن دراین خصوص مشکل است زیرا هر ولایت، شرایط خاص دارد. ما شاهد بودیم که حتا والی های مرد در ولایات مختلف، بارها مورد سوء قصد و حمله قرار گرفتهاند که خود نشان میدهد، که مرد ها نیز می توانند تهدید شوند. مثلا والی پیشین هرات چندین بار مورد حملات دشمن قرار گرفت. متاسفانه دشمنان افغانستان کسانی هستند که هم از داخل کشور و هم از خارج حمایت میشوند و اینها همیشه کارمندان دولت را هدف قرار میدهند. زمانی که فرد مأمور دولت هست، صرف نظر از جنسیت، همیشه هدف کمین دشمن قرار دارد.»
آیاحضور یک زن به عنوان معاون والی، میتواند فضای مردانه را بشکند و به زنان دیگر کمک کند تا در بخشهای مختلف مقام ولایت کار کنند و سهم بگیرند؟
عزیز رفیعی رئیس مجتمع جامعه مدنی افغانستان در صحبت با اسپوتنیک در زمینه گفت:
این طرح یک طرح دولتی نیست و طرحی است که از سوی جامعه مدنی و فعلان حقوق زن و حقوق بشر سال ها قبل درزمان حکومت حامد کرزی، پیشنهاد شده، که به گفته وی آن زمان مورد حمایت کابینه قرار نگرفت.
«زنان میتوانند والی باشند، اما از آنجایی که هر والی دو معاون – معاون اجتماعی و معاون امور مالی دارد، بناء پیشنهاد شد که یکی از معاونین والی باید زن باشد. در سروی که در سال 2004 انجام شد نشان داده شده که مشارکت زنان در دولت 42 در صد بوده، اما با گذشت 20 سال مبارزه به خاطر تأمین حقوق زنان، این رقم سال گذشته به 27 در صد رسید و در چند سال اخیر مثلا 4 سال پیش رقم 21 در صد را نشان داد. این ارقام بسیار تکاندهند است، بنابراین اکنون دولت مجبور شده که طرحی را که جامعه مدنی افغانستان سال ها قبل ارائه نموده بود روی دست بگیرد و بالایش آن غور کند».
آقای رفیعی میگوید، این طرح یک طرح رقابتی است و زنان نه بر اساس مصلحتها، بلکه بر اساس ظرفیت و توانایی های کاری شان استخدام خواهند شد. وی اضافه نمود:
«استخدام زنان به عنوان معاونین والی، حتا اگر یک طرح نمادین باشد و خانمها در تصامیم این اداره نقش های کلیدی نداشته باشند، ولی باز هم حضور یک زن در ولایت، اعتماد سایر زنان را برای مراجعه به این نهاد بیشتر میسازد. اگر تمام کارمندان یک ولایت مردها باشند، یک خانم به مشکل میتواند با اعتماد به یک اداره مراجعه کند.تعیین زنان به عنوان معاون والی در جامعهای مردسالار افغانستان میتواند تا اندازه زیادی برای کاهش مشکلات زنان کمک کند و این فیصله قطعی است و به زودی معاونین زن، تعین خواهند شد».