هشدار امریکا مبنی بر خروج نیروهایش از افغانستان؛ خطر یا فرصت؟

شبکه تلویزیونی امریکایی ان بی سی اخیرا گزارشی را مبنی بر این مایک پامپئو، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در دیدار اخیرش با رئيس جمهور محمد اشرف غنی، و داکتر عبدالله عبدالله هشدار داده است که اگر دو طرف به اختلافات سیاسی شان خاتمه نبخشند، امریکا علاوه بر قطع کمک مالی به مبلغ یک میلیارد دالر، تمام سربازانش را نیز افغانستان اخراج خواهد کرد.

قابل ذکر است که وزیر خارجه امریکا طی یک سفر از قبل اعلام ناشده به کابل آمد تا با سیاسیون افغانستان دیدار و گفتگو نموده، بحران سیاسی کشور را حل کند، کاری که از عهده آن موفق بدر نشد و نتوانست دو رقیب انتخاباتی را به ایجاد یک دولت فراگیر معتقد سازد.

پامپئو پس از سفر به کابل به قطر رفت و با نمایندگان گروه طالبان دیدار و گفتگو کرد.

در نتیجه وزیر خارجه امریکا با صدور بیانیه‌ای از قطع کمک مالی یک میلیارد دالری امریکا به افغانستان خبر داد.

این در حالیست که امرالله صالح، معاون اول رئيس جمهور غنی می‌گوید که امریکا کمک‌هایش را هنوز قطع نکرده و فقط تهدید به قطع کمک‌ها کرده است و در حال مذاکره با حکومت افغانستان است. وی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی یک افغانستان در جواب به اینکه چه زمانی تنش‌ها و اختلافات میان رهبران افغانستان که جهان را خسته ساخته است، به پایان خواهد رسید، گفت: "با آن توییت‌ها و مصاحبه‌ها می‌خواهند تا ما را روحیه‌شکنی کنند که ما یک سازش غیرقانونی و خلاف قانون اساسی کنیم که این کار نمی‌شود".

داکتر محی‌الدین مهدی، کارشناس سیاسی و عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان به این باور است که هیچ محدودیت و مانعی برای اینکه امریکا نیروهایش را از افغانستان بیرون کند، وجود ندارد.

وی در مصاحبه با آژانس خبری اسپوتنیک گفت:

"تعهدات اخلاقی و معاهداتی که امریکا با دولت افغانستان داشت، با تعهداتی که امریکا با طالبان اخیرا امضا کرد، به پایان می‌رسد. و چنانکه امریکا از ویتنام، سومالیا و لبنان بیرون شد، امریکا بالاخره از افغانستان نیز بیرون می‌شود و همچو مواردی که تهدید می‌کند بهانه‌های بسیار خوبی در دست امریکا است که بتواند از زیر بار مسوولیت شانه خالی کند و چنان وانمود کند که تقصیر از طرف مقابل بود".

آقای مهدی با اشاره به اینکه در طول سالیان حضور نیروهای امریکایی در افغانستان، این نیروها چنان که باید این مبارزه علیه تروریزم و علیه طالبان به خوبی پیش نرفت و امریکا به طور آشکارا تروریستان و طالبان را به خوب و بد تقسیم کرد

وی افزود: "مخصوصا گوش به صدای زمامدارانی داد که آنها به طور علنی علاقمندی و دلچسپی به طالبان داشتند و در گذشته جز پروژه طالبان بودند".

این عضو پیشین مجلس افغانستان در رابطه به وضعیت فعلی سیاسی افغانستان گفت: "اگر به طور بی‌طرفانه به جریان انتخابات افغانستان نگاه کنیم، تعداد کسانی که در انتخابات افغانستان شرکت کردند، به هیچ صورت به هیچ یک از این طرف‌ها مشروعیت نمی‌دهد. اگر همین آرای ریخته‌شده در صندوق‌ها شفاف هم باشند، باوجود این هم ما نمی‌توانیم یک دولت نیرومند و قوی داشته باشیم و به طور خود به خود چند دستگی میان نظام باعث تضعیف نیروهای نظامی می‌شود و من باور نمی‌کنم در صورتی که ما موفق به تشکیل یک دولت متحد و همه‌شمول نشویم و بعد با طالبان کنار نیاییم و به توافقاتی دست نیابیم، در وضعیت کنونی در صورتی که نیروهای امریکایی خاک افغانستان را ترک کنند و این تقابل در داخل دولت وجود داشته باشد، بعید به نظر می‌رسد که دولت روی پای خود بیاستد".

آقای مهدی در جواب به اینکه در صورت عملی‌شدن سناریوی خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان، چه تصویری از آینده کشور دارد، گفت:

"تصویر من همین است که جناح دولت‌ساز به رهبری رئيس جمهور اشرف غنی فاقد ریشه اجتماعی و ملی در داخل افغانستان اند، متکی به کدام حزب سیاسی در افغانستان نیستند، اینها اکثرا کسانی اند که پاسپورت کشورهای دیگر را در جیب خود دارد، حتی همسرهای خارجی دارند، به گمان من که اینها رخت می‌بندند و افغانستان را ترک می‌گویند، و جنگ یکبار دیگر مثل دوره‌یی که نیروهای اتحاد شوروی افغانستان را به طور بی‌موقع ترک کرد، میان جناح‌های باقی‌مانده جنگ در می‌گیرد و این صف‌بندی‌ها قبلا هم روشن و مشخص بود، هنوز هم مشخص است، می‌خواهم بگویم که یک طرف طالب است و یک طرف هم همان جبهه متحدی که مسمی به جبهه متحد شمال بود، اگر اینها بین هم تفاهم نکنند، جنگ بین اینها شعله‌ور می‌شود، و پایانش معلوم نیست که چه خواهد شد، اما آنچه را که به روشنی و قاطعیت گفته می‌توانم اینست که تیم رئيس جمهور غنی در افغانستان باقی نخواهد ماند".

با این حال، شمار دیگری این تهدید امریکا را یک "فرصت" شمرده به این باور اند که باید از آن استفاده شود و نیروهای امریکایی از افغانستان خارج شوند.

جنرال عبدالواحد طاقت، کارشناس سیاسی و نظامی می‌گوید:

"اکثریت افغان‌ها حضور نظامیان خارجی را در افغانستان قبول ندارند، اینها در دوران حامد کرزی نیز می‌گفتند که شما از چنین و چنان نکنید، ما بیرون می‌شویم، باز کرزی عذر و زاری می‌کرد، اما من حالا به داکتر صاحب اشرف غنی یادداشت روان کردم که بهترین فرصت است تا امریکایی‌ها را اخراج کنید و لقب غازی را هم خواهید گرفت که شما افغانستان را از اشغال امریکایی‌ها نجات دادید، بهانه‌ی خوبی است و شما باید برای شان خط سرخ بکشید که یک روز بیشتر در افغانستان باقی نمانند".

به باور آقای طاقت، در صورت خروج کامل نیروهای خارجی، نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان توانمندی آنرا دارد که در برابر مخالفین مقابله کند و آنها را سرکوب کند.

وی افزود: "البته که مخالفین هم آنقدر قوی نمی‌مانند، زیرا همین امریکا است که به مخالفین ما برای طالبان و داعشیان اسلحه و تجهیزات می‌دهد، از یک جا به جای دیگر انتقال می‌دهد و حتی در طیاره‌ها و هلیکوپترها".

اما این جنرال متقاعد کشور به این باور است که امریکا به طور کامل از افغانستان تا سال ۲۰۵۰ بیرون نخواهد شد. وی گفت:

"امریکا تا ۲۰۵۰ در افغانستان حضور خود را می‌داشته باشد آنها زیاد ضرورت دارند، از یورانیم ما، از لیتیوم ما، از معدنیات ما استفاده می‌کنند و آنها را می‌برند و سالانه تقریبا از ۱۰۰ الی ۱۱۰ میلیارد دالر از مواد مخدر بدست می‌آورد در مجموع و افغانستان بام دنیا است و از همین موقعیت آنها بالای خلیج تسلط دارند، می‌تواند به مواد خام آسیای مرکزی دسترسی پیدا کند، این همه منافع امریکا را در منطقه تامین کند".

به باور آقای طاقت، افغانستان به مدت ۶ ماه یا یک سال به کمک خارجی ضرورت دارد تا به استخراج معدنیات شروع کند، مواد مخدر را در تولید ادویه‌جات استفاده کند و کمپنی‌ها بزرگ جهانی را دعوت کند تا از گیاهان کیمیاوی استفاده کنند و این کمک را می‌توان از کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای و کشورهای دوست مثل چین و روسیه باشند.