نیک تیرس (Nick Turse) در مطلب منتشره در نشریه The Intercept (امریکا) می نویسد، اداره ترامپ و پنتاگون بارها هشدار داده بودند که روسیه و چین نفوذ خود را در افریقا توسعه می بخشند، جای که، طوری که جان بولتون (John Bolton) مشاور امنیت در دسمبر سال گذشته اعلام داشته بود، دو رقیب قدیمی امریکا «برای ایالات متحده موانع در راه پیشبرد عملیات جنگی ایجاد میکنند و تهدید قابل ملاحظه به منافع ملی امریکا به بار می اورند».
نظر مشابه را توماس ویلدهاوزر (Thomas Waldhauser) رئیس سابق قوماندانی افریقایی نیروهای مسلح امریکا و جنرال قول اردوی نیروهای پیاده بحری که در ماه گذشته تقاعده نموده و ستیفان توانسیند (Stephen Townsend) که او را در این مقام تعویض نموده، اظهار داشته اند. هردوی آنها در اوایل امسال در جلسات علنی استماعیه در کانگرس سخنرانی نمودند. ولی جنرالان به این اکتفا نکردند. در پاسخ های تحریری به سوالات کانگرس که در اختیار نشریه-انترنتی «The Intercept» مطابق قانون راجع به آزادی اطلاعات (Freedom of Information Act) قرار گرفته، آنها اعلام میدارند که وریانت بدتر انکشاف حوادث نیز وجود دارد. احتمال بس بزرگ آن موجود است که افریقا تحت نفوذ پیکن و مسکو قرار میگیرد و این احتمال افزایش می یابد. آنها به مثابه دلیل به این اشاره میکنند که روسیه در ده کشور مختلف افریقایی نفوذ دارد و چین، اصلاً، در این قاره پایگاه های اضافی نظامی اعمار میکند.
پیکن و مسکو پیوسته روابط اقتصادی خود را در سراسر افریقا تقویت می کنند و یکجا با این نفوذ دیپلماتیک خود را تقویت مینمایند. طی 40 سال گذشته، تجارت بین چین و افریقا از 765 میلیون دالر به بیش از 170 میلیارد دالر افزایش یافته است. علاوه بر این، 39 کشور از جمله 54 کشور افریقایی قبلاً به طرح "یک کمربند، یک راه" پیکن پیوسته اند، پروژه تریلیون دالری که باید شبکه اقتصادی و تجارت را از طریق سیستم جدید منشعب جاده ها، خطوط راه های آهن، بنادر و خطوط لوله ها باهم متحد سازد که از طریق اوراسیا، شرق نزدیک و افریقا عبور میگذرند. تجارت روسیه با کشورهای افریقایی نیز بین سالهای 2009 تا 2017: از 5.7 میلیارد دالر به 17.4 میلیارد دالر به شدت افزایش یافته است و این کشور همکاری در اعمار تاسیسات انرژی و تکنالوژی های هسته ای و همچنین پروژه های سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز کشورهای افریقایی پیهم توسعه می بخشد.
هر دو کشور همچنین نفوذ خود در عرصه فرهنگی تقویت میکنند. طبق معلومات شرکت مشورتی بین المللی Development Reimagined پیکن، طی سالهای 2004 تا 2018 در آفریقا 48 شعبه از موسسه کنفوسیوس بوجود آمده که زبان و فرهنگ چینی را تبلیغ میکنند و از بودجه دولتی چین تمویل می شوند. اسناد فرماندهی افریقایی نیروهای مسلح ایالات متحده (AFRICOM) نشان می دهد که این مراکز در 20 کشور افریقایی قرار دارند. در اسناد AFRICOM گفته شده، سازمان مشابه روسی، سازمان غیرحکومتی و غیرانتفاعی به نام بنیاد «روسکی میر» در 9 کشور افریقایی فعالیت می کند.
روسیه و چین روابط نظامی خود را با کشورهای افریقایی در عرصه نظامی با فروش اسلحه، انعقاد قراردادهای امنیتی با آنها و سازماندهی برنامه های آموزش نظامی، تقویت می کنند. به گفته AFRICOM، شرکت های نظامی خصوصی روسیه در 15 کشور افریقایی فعالیت می کنند.
در ماه گذشته نخستین گردهمایی چین و افریقا در مورد صلح و امنیت در پیکن برگزار شد که براساس اعلام وزارت دفاع چین، حدود 100 مقام امنیتی از 50 کشور اتحادیه افریقایی و افریقا، از جمله 15 وزیر دفاع و روسای درستیزها در این گردهمایی شرکت نمودند. خبرگزاری TASS روسیه گزارش داد که تقریباً 35 رهبر افریقایی مشارکت خود را در اولین اجلاس روسیه و افریقا تأیید کرده اند. روسای این اجلاس رئیس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین و رئیس جمهور مصر عبدالفتاح السیسی خواهند بود، این گردهمایی در ماه اکتوبر در شهر استراحتی سوچی در ساحل بحیره سیاه برگزار می شود.
در پاسخ به تهدیدهای آگاهانه رقبای خود، از جانب قدرتهای بزرگ، قوماندانی نیروهای مسلح امریكا برنامه ای 5 ساله را آغاز كرده است كه هدف آن، از جمله، مقابله با حضور "در حال گسترش" چین و روسیه در این قاره می باشد.
در عین زمان، هنگامی که فعالیت نظامی ایالات متحده در افریقا تشدید گردیده، طوریکه قبلاً نشریه Intersept گزارش داده بود، شاخص های کلیدی سطح امنیت و ثبات در این قاره به شدت کاهش یافته اند. در گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک افریقایی وزارت دفاع گفته شده:"به طور کلی، از سال 2012 ، گروه های جنگ طلب اسلام گرا در افریقا دو برابر فعالتر شده اند". در حال حاضر در این قاره در حدودً 24 گروه رزمی اسلامگرا فعالیت می کنند که قبلاً در سال 2010 تعداد آنها فقط پنج بود. 13 کشور افریقایی در معرض خطر حملات این گروه ها قرار دارند که 160% از مدت زمان متذکره بیشتر است. و تعداد "رویدادهای همراه با اعمال خشونت آمیز" در این قاره 960%، از 288 حادثه در سال 2009 تا 3050 حادثه در سال 2018 افزایش یافته است.
