5 سال ترور، هزاران باشنده ملکی کشته شده و هزارن بیجاشده اجباری. شدت جنگ علیه «بوکو-حرام»، باوجود این، تضعیف میشود و آوارگان به دهات آبایی شان بر میگردند. بطور مثال، چنین وضع در لیمانی (Limani)، قریه تا چندی قبل خالی کامرون که در 5 کیلومتری نایجیریا قرار دارد، وجود داشت. ولی، آنهایی که برگشتند، به مشکل زندگی مینمایند، به خاطری که محل برای کمایی نمودن وسایل تغذیه وجود ندارد.
بوکار علی هفتاد ساله با چهره غم انگیز در پیشروی خانه خود روی بوریا نشته است. او به قریه خود بعد از غیابت طولانی برگشته: در سال 2016، در اوج حملات گروه اسلامگرایان «بوکو-حرام» و مجازات بی رحمانه باشندگان ملکی، این پیرمرد به فرار از قریه با سه همسر، 24 طفل و نواسه خود مجبور شد.
او میگوید:« من چیزهای وحشتناک را دیدم. جنگجویان «بوکو-حرام» پی هم خانه ها را به آتش میکشیدند و مردم را می کشتند. باقی ماندن در اینجا ناممکن بود. بسیاری همسایگان و دوستان ما به قصور این جنگجویان کشته شدند».
بوکار و خانواده او، به خاطر نجات از این وحشت، در کوسا، در منطقه مورووا، در 40 کیلومتری از قریه آبایی خود مسکن گزین شد. به مقایسه اکثریت پناهندگان که به زندگی در کمپ ها مجبور بودند، به او خویشاوندان او پناه دادند.
بوکار میگوید:« در کاسا من همیشه با پسر کاکای خود زندگی میکردم. او توانست به بخش از خانواده من پناه دهد. اعضای دیگر خانواده نزد کاکای من زندگی میکردند. ولی میدانید، همیشه زندگی کردن دور از خانه و حساب کردن بر دیگران، حتی برای آنکه خود را تغذیه نمود، دشوار است. از همینرو، وقتیکه مقامات اعلام داشتند که میتوان به قریه که نظامیان حفاظت میکنند، بازگشت، من برگشتم».
بازگشت از برکت فراخوان های زیادی مقامات و سازمان های غیرحکومتی جهت بازسازی ممکن گردید. بوکار که قبلاً در زمین کار میکند، این فراخوان را شنید، اگرچه، برای او و بسیاری ها عیارساختن زندگی بعد از ترور اسلامگرایان دشوار است.
او میگوید:« من فقط با بخش از خانواده خود برگشتم. در این خانه ما هشت نفر زندگی میکنیم، اما برای ما یافتن وسایل برای تغذیه دشوار است. ما مواشی و بخش از زمین های خود را از دست دادیم. زمین های حاصلخیز در آنسوی سنگرها قرار دارند که برای آن حفر نموده، تا از قریه دفاع کنند. و ما در زمین کار کرده نمی توانیم که دورتر از قریه قرار دارند، چون از حمله «بوکو-حرام» می ترسیم».
و سرنوشت همه باشندگان لیمانی که قصد عودت نموده، چنین است. عبدالای محمد هشتاد دو ساله، یکی از سران کانتون و شخص اعتمادی «لامیدو» (رهبر مذهبی این منطقه)، نیز به آمدن به مرکز منطقوی مورووا مجبور شده بود. عبدلای — یکی از آنهایی است، کسی که قریه خود را ترک نکرده بود.
او میگوید:« وقتیکه دیگران می رفتند، من از رفتن امتناع ورزیدم. من ماندم، ولی یک روز افراد مسلح «بوکو-حرام» آمدند، خانه ها را به آتش کشیدند و 7 نفر را در نزدیک خانه من کشتند. من ترسیدم و به قریه در فاصله 3 کیلومتری از اینجا رفتم».
چهار ماه بعد عبدلای با 5 طفل خود به قریه برگشت. وسایل امرار حیات را این پیرمرد به مشکل پیدا میکند.
او گفت:« در قریه هیچ چیز کفایت نمی کند. حتی بازار وجود ندارد. وسایل حمل و نقل نیستند. ما به کمک نیاز داریم، تا زنده بمانیم و خانه ها را بازسازی کنیم. باوجود موجودیت نظامیان، ما در ترس دایمی به سر می بریم».
مردم خود در تامین امنیت با نظامیان کمک میکنند. عبدالرحمن گروه دفاع خود را رهبری میکند. او در سال 2015 دید که چگونه از ستمگری افراد مسلح قریه از سکنه خالی شد.
او گفت:« باقی ماندن چنان خطرناک بود که حتی، جوانان از دفاع خودی قریه نیز رفتند. قریه خالی شد. حالا زندگی بهتر شده میرود».
افراد دفاع خودی دوباره قریه را، یکجا با نظامیان، حفاظت میکنند، تا از حملات «بوکو-حرام» جلوگیری نمایند.
عبدالرحمن میگوید:« حملات گروهی حالا وجود ندارند، اما زنان انتحاری خود را اکثراً منفجر می سازند. زنان انتحاری اکثراً به قریه می آیند. حملات برخی از آنها خنثی شدند. دو ماه اخیر آرامتر بود».
در اکتوبر سال 2014 افراد مسلح «بوکو-حرام» بر قریه لیمانی و شهر سرحدی امشیدی حمله نمودند و 30 نفر باشنده ملکی را به قتل رساندند. وضع مشابه در تمام مناطق سرحدی بوجود آمد. به اساس معلومات که در گزارش سال 2018 International Crisis Group (ICG) ذکر شده، در منطقه تعداد آوارگان به 238 هزار نفر میرسد. یگانه مرکز طبی از جنوری سال 2015 مسدود شده باقی مانده است.
پول کالادیاوی (Paul Kaladjave) که در مرکز طبی مذکور به صفت پرستار 20 سال کار کرده، میگوید:« بعد از حمله در اکتوبر سال 2014 بسیاری ها ترسیدند و پرسونل طبی نیز رفت. مرکز تا به حال بسته است».
پول حالا در خانه خود به مریضان کمک های عاجل طبی مینماید. مردم با مریضی های سنگین مجبورند جهت معالجه به فاصله 30 کیلومتر از قریه بروند.
او میگوید:« من برگشتم، به خاطریکه این وطن من است. من سعی می ورزم به برادران خود کمک نمایم، زیرا در اینجا اکثراً امراض، مانند ملاریا، اسهال و پنیومانی رخ میدهند».
کامرون رسماً بر ضد «بوکو-حرام» از ماه می سال 2014 در حالت جنگ قرار دارد. باوجود اینکه شدت منازعه، بعد از اوج در سال های 2014 و 2015، بطور قابل ملاحظه کاهش یافته، صحبت راجع به پیروزی بر جنبش های جهادی هنوز قبل از وقت است. این را حوادث و حملات جداگانه و همچنان افزایش شمار اعمال تروریستی، تائید میکند که انتحاریان از ماه می تا اگست سال 2017 انجام داده اند.
