نتایج سروی که از سوی ادارۀ مرکزی احصائیه افغانستان در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی انجام شده بود، نشان داد که بیش از ۵۴ درصد افغان‌ها زیر خط فقر به سر میبرند.
در اوایل ماه می سال روان آقای حسیب الله موحد، معاون فنی ادارۀ مرکزی احصائیه افغانستان در مراسم اعلام نتایج سروى «وضعيت زندگى در افغانستان» گفت که سروى اخير، با نمونه گيرى از ٢١ هزار خانوار (۱۵۵۶۸۰ تن) در ۳۴ ولایت کشور انجام شده است.
به گفته آقای موحد، به اساس معیار تعیین شده، کسانی که در یک ماه، از ۲۰۶۴ افغانی کمتر مصرف کنند، زیر خط فقر قرار دارند:
«آمار نشان میدهند که در سال ۱۳۹۵ خورشیدی (۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی) ۵۴،۸ درصد مجموع نفوس، بر اساس همین تعریفی که ارائه شد، زیر خط فقر قرار دارند. که در مقایسه با سال های قبلی، ۱۶ درصد افزایش را نشان میدهد.»
دکتور مصطفی مستور، وزیر اقتصاد افغانستان در مراسم نشر این گزارش اظهار داشت که ناامنی، بی‌ثباتی سیاسی، جنجال های انتخابات ۲۰۱۴ ریاست جمهوری و کاهش میزان سرمایه گذاری از دلایل عمده در ایجاد این وضعیت محسوب میشوند:
«ناامنی، بی‌ثباتی سیاسی نسبت به گزارش قبلی که در زمان انتخابات صورت گرفته بود، پس لرزه های انتخاباتی که میزان سرمایه گذاری را در داخل افغانستان متأثر ساخته، از جمله دلایل اولی به شمار میروند.»
«بر اساس آمار رسمی، بیشتر از نیم جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند، این بدین معنی است که بیش از ۵۰ درصد افغان‌ها روزانه کمتر از ۱۰۰ افغانی درآمد دارند. در افغانستان ۱۳ میلیون نفر از بی‌کاری رنج میبرند، حدود ۳،۵ میلیون به مواد مخدر معتاد هستند. در پهلوی این همه حدود ۳ میلیون نفر به امراض مختلف مانند مرض شکر و ایدز مبتلا هستند، تاکنون تنها در شهر کابل دست‌کم ۵۰۰ تن مبتلا به مرض ایدز رسماً ثبت شده است و متاسفانه ۳،۵ میلیون کودک در کوچه و بازار کشور مجبور به پیدا کردن نان هستند. این آمار نشان میدهد که در کشور فقر، بیچارگی و گرسنگی بیداد میکند.»
آقای سمندر معتقد است که وضعیت مردم افغانستان در مقایسه با سالهای گذشته بدتر شده است.
به گفته وی گروه محدودی از مردم که پیش از این نیز پولدار بودند اکنون میلیونر شده اند، در موترهای ضد گلوله سوار میشوند و همه امکانات در دست شان است، هم پولیس و هم قاضی از آنها دفاع میکنند. اما غریب و بیچاره پایمال است و روی سرک ها خواب میکنند.
آقای سمندر در جواب سوالی که چرا باوجود اینکه سالانه ملیاردها دالر برای ایجاد و تثبیت نظام اقتصادی در افغانستان سرازیر میشوند، میزان فقر در کشور افزایش یافته است، گفت:
«فساد گسترده اداری علت اساسی ناکامی مبارزه با فقر در افغانستان میباشد. هرچند حکومت افغانستان در عرصه ریشه کن ساختن فساد اداری دستاوردهای دارد، اما این تلاش ها بسنده نیست.»
عبدالباقی سمندر افزود که در حال حاضر شماری زیادی از موسسه های خیریه در افغانستان فعالیت دارند و هر کدام از این موسسه ها به ۵۰۰ الی هزار افغان کمک میکنند. از این رو میتوان گفت که نقش موسسه های خیریه در مبارزه با فقر در کشور «قطره در دشت سوزان میباشد».
