ناصر مهری، سخنگوی والی فراه روز شنبه (۲۴ سنبله) اظهار داشت که محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان طی حکمی واردات برخی از کالاهای ایرانی را به کشور ممنوع قرار داد.
ناصر مهری گفته است:
«به اساس حکم رئیس جمهوری افغانستان ورود کالاهای مانند سمنت، آهن آلات، کاشی و سرامیک تا پایان سال روان از ایران به فراه ممنوع شده است».
آقای مهری وجود فساد گسترده در گمرگ فراه، فرار مالیاتی از سوی واردکنندگان، قاچاق، فعالیت مافیا و ورود غیرقانونی کالا را عوامل این ممنوعیت عنوان کرد. وی همچنان هشدار داد کسانیکه این ممنوعیت را نادیده بگیرند با برخورد جدی حکومت مواجه خواهند شد.
شفیق الله عطایی، معاون پالیسی و تخنیکی هیئت عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان در گفتگو با آژانس خبری اسپوتنیک، نقش ایالات متحده را در این اقدام افغانستان استثنا ندانست.
آقای عطایی می‌گوید:
«اتاق تجارت و صنایع افغانستان یک نهاد مستقل و غیردولتی است و در مورد عوامل و اهداف این اقدام حکومت افغانستان اظهار نظر کرده نمیتواند. اما با توجه به اینکه ایالات متحده یکی از عمده ترین همکاران استراتیژیک افغانستان میباشد، نقش امریکا را در این تصمیم نمیتوان نادیده گرفت».
به باور شفیق الله عطایی ممنوعیت واردات کالا از ایران به افغانستان چندان تاثیری بر قیمت آنها در بازار کشور نخواهد گذاشت.
«پیش بینی اینکه منع واردات کالاها به کشور چی تاثیری بر قیمت آنها خواهد گذاشت، کار دشوار است. در صورتیکه کالاهای متذکره توسط تولیدات داخلی و یا واردات از سایر کشورها جایگزین گردند، در قیمت شان چندان تغییری به وجود نخواهد آمد. به طور مثال چندین فابریکه سمنت در کشور فعالیت دارند و افغانستان سمنت را بر علاوه ایران، از پاکستان و تاجکستان نیز وارد مینماید، بنابراین خطر کمبود سمنت بازار افغانستان را تهدید نمیکند».
آقای عطایی معتقد است که منع و یا محدود کردن واردات کالاها به کشور سبب رونق تولیدات داخلی میشود.
«واضح است که افغانستان ذخایر چشمگیر طبیعی در اختیار خود دارد. از این رو به باور من، وضع محدودیت ها بر کالاهای وارداتی فرصت رونق تولیدات داخلی را مهیا میسازد».
معاون پالیسی و تخنیکی اتاق تجارت و صنایع افغانستان در جواب سوالی که آیا تولیدات داخلی میتواند نیاز مردم را رفع کند گفت:
«تولیدات داخلی افغانستان طی سالیان گذشته به اندازه قابل ملاحظه‌یی افزایش یافته است. بدون شک مشکلاتی وجود دارد زیرا افزایش تولیدات داخلی پروژه دراز مدت میباشد. جذب سرمایه گذاری در این عرصه میتواند در حل مشکلات یادشده موثر واقع شود».
در همین حال، پیر محمد ملازهی، کارشناس ارشد ایرانی در زمینۀ مطالعات منطقه، مشکلات افغانستان، پاکستان و هند می‌گوید که خرید نفت افغانستان از ایران به اندازه‌یی نیست که امریکا را نگران بسازد:
«اینکه امریکایی تلاش می‌کند که همهۀ کشورهای را مجبور می‌کند تا با ایران روابط نداشته باشند، هیچ بحث و تردید نیست. اما مناسبات ایران و افغانستان در حدی که امریکایی‌ها نگران باشند از دور زدن تحریم‌های امریکا. مدنظر امریکا به صفر رساندن فروش نفت ایران است نه صادر شدن کالا در حد محدود به افغانستان. عمدتاً چین، کوریای جنوبی، چاپان و هندوستان در این زمینه در آسیا استند و افغانستان خرید نفت در حدی که تحریم‌ها را دور بزند از ایران نیست و خیلی برای امریکایی‌ها حساسیت ایجاد نمیکند، هرچند آنان تلاش می‌کند افغانستان را زیر فشار بگذارد که معاملۀ تجاری با ایران نداشته باشد، اما زیاد تعیین کننده نیست».
