ماتییا شیریچ (Matija Šerić) در مقاله منتشره در نشریه «Advance»، چاپ کرویشیا می نویسد، در تاریخ 14 جون فوتبالیستان روسیه و سعودی 21-مین دور مسابقات جام جهانی فوتبال را افتتاح کردند. بازی تیم های منتخب خود را رئیس جمهور روسیه و شهزاده ولیعهد سعودی تماشاه میکردند. از بازی افتتاحیه که در آن روسیه 5:0 برنده شد، رهبران برای آن استفاده کردند، تا یکبار دیگر راجع به تحکیم مشارکت صحبت نمایند که، بدون شک، آینده بزرگ دارد.
شهزاده ولیعهد محمد ابن سلمان و ولادیمیر پوتین مناسبات نزدیک کاری برقرار ساخته اند. هنگام ملاقات قبلی یک سال قبل پوتین در محضر عام از محمد به خاطر آمادگی او برای همکاری سپاسگذاری نمود. گمان نمیرود که تیم های منتخب روسیه و سعودی در مسابقات جام جهانی فوتبال خواهند درخشید، اما باوجود این مناسبات رهبران روسیه و عربستان سعودی بر مناسبات این کشورها و همچنان بر تمام جهان اثر دراز مدت بجا خواهند گذاشت. آنها میتوانند مناسبات شان را بر منافع نفتی و سیاسی در شرق نزدیک و برعلاوه این، بر اساس مقابله با امریکا، بنیانگذاری کنند.
در سال ها و ماه های اخیر مناسبات روسیه — سعودی ناگهان فعالتر گردید، ولی آنها تاریخ طولانی دارند که در ابتدا بسیار مثبت بود. این جالب است که اتحاد شوروی اولین دولت بود که استقلال دولت سعودی — شاهی نیج و حجاز (بعداً در سال 1932 به عربستان سعودی مسمی شد) در فبروری سال 1926 به رسمیت شناخت. بعداً مناسبات به سردی گرائید و در سال 1938 حتی تمام مناسبات دیپلوماتیک قطع شدند. قبل از این سفیر اتحاد شوروی از الریاض فراخوانده شد، بازداشت شد و در دوران ستالین تیرباران گردید. بعداً مناسبات تا سال 1991 کشیده باقی ماندند. در دوران جنگ سرد سعودیان در مورد طرفداری از امریکا فیصله نمودند، تا امنیت خود را از تهدیدات تامین کنند که کمونیزم، پان عربیزم، عراق و ایران، به بار می آورد. برای سعودیان نظام ضد مذهبی جدایی دولت از دین نوع شوروی غیرقابل قبول بود. آنها از اسلام محافظه کار، وهابیزم پیروی میکردند و بر مبنای آنها عربستان سعودی موجودیت خود را بنا نموده بود. زمانیکه در سال 1960 از ملک فیصل پرسیدند، چرا کشور او در مسکو سفارت ندارد، او پاسخ داد:«بروید به مسکو و به آنها بگوئید، تا آنها وجود خداوند را بشناسند و آنگاه فردا من سفارت را در مسکو می گشایم». بعد از آن که روسیه مستقل گردید، مناسبات سیر انکشاف صعوی خود را آغاز کرد، ولی مشی طرفداری الریاض از امریکا بازهم مانع عمده بر سر مشارکت هرچه فعالتر بین دو کشور محسوب میشد.
صنایع نفتی همیشه دو کشور را باهم مربوط می ساخت. در طول بخش بزرگ تاریخ روسیه معاصر که عضو سازمان اوپیک نمی باشد، ولی به شرکت در آن به مثابه ناظر اجازه داده شده، عمده تاً سعی می ورزید استخراج نفت را محدود سازد، ولی سعودیان سعی می ورزیدند از ذخایر بزرگ نفتی خود برای مبارزه با ایران استفاده نمایند. ایران نیز ذخایر بزرگ نفت دارد، ولی استخراج آنها دشوار است، از همینرو تهران به بهای بلند نفت ضرورت داشت، تا اقتصاد خود را انکشاف دهد و از فروش هر بیرل نفت مفاد زیاد به دست آورد. استخراج حجم بزرگ نفت و حفظ بهای پائین نفت — آن وسایل اساسی بودند که سعودیان به وسیله آنها نفوذ ایران را محدود می ساختند.
در سال 2014 بهای نفت تا حد اعظمی پائین 30 دالر یک بیرل سقوط نمود و دول غنی از منابع نفتی مجبور شدند اقدامات اتخاذ نمایند. در زمان اخیر بر مناسبات دو کشور قرارداد تائثیر مینماید که در نوامبر سال 2016 امضا گردید و با چرخش بینادی در روابط دو جانبه مصادف بود. طبق این قرارداد روسیه و عربستان سعودی و همچنان دیگر کشورهای صادرکننده نفت راجع به کاهش حجم استخراج نفت توافق نمودند. به تعقیب این توافقات زیادی بین کمپنی های نفتی روسیه و عربستان سعودی حاصل گردیدند و همچنان فوند سرمایه گذاری در عرصه انرژی به سرمایه یک میلیارد دالر یکجا با فوند سرمایه گذاری در عرصه تخنالوژی های عالی نیز با سرمایه یک میلیارد الر تاسیس شد.
در هفته های اخیر بهای نفت نسبت وضع نمودن تحریمات ترامپ علیه ایران و وینزویلا (تا 70 دالر یک بیرل) افزایش یافت. از همینرو تصادفی نبود که هنگام بازدید اخیر شهزاده سعودی را خالید الفلیح وزیر نفت سعودی همراهی میکرد که با همتای روسی خود الکساندر نوواک مذاکرات انجام داد. مسکو و الریاض سعی می ورزند مواضع شان را در آستانه مهمترین ملاقات اوپیک در ویانا هماهنگ سازند. اوضاع را این امر پیچیده تر می سازد که روسیه و سعودی با عدم موجودیت مصالحه بین 24 دولت مواجه شده که قرارداد را در سال 2016 امضا کرده اند.
دوران کالا بین روسیه-سعودی را 500 میلیون دالر (صادرات روسیه تقریباً 350 میلیون دالر و صادرات سعودی به روسیه در حدود 150 میلیون دالر) تشکیل میدهد. سرمایه گذاری ها به سرعت اعظمی در عرصه نفت، گاز و زراعت افزایش می یابند. کمپنی لوک اویل و ستروی ترانس گاز مواضع شان را در بازار عربستان سعودی تحکیم می بخشند.
جدی ترین پرابلم — این ایران است که مانع و موضوع مورد اختلاف بر سر راه همکاری بین دوکشور شمرده می شود.
مناسبات روسیه-سعودی به سرعت انکشاف می یابند، ولی، طوریکه تصور میشود، آنها سکتوری اند. به این ترتیب، روسیه و عربستان سعودی مسایل را حل میکنند که به آنها دلچسپی دارند و در باره آنها هرکدام نظر خود را دارا می باشد. آنچه که به مسایل مربوط میگردد که نظرات دو طرف در باره آنها مختلف اند، پس دولتین آنها را نادیده میگیرند و به تعویق می اندازند. بی ثباتی در بازارهای انرژی، واضحاً، آن عامل است که به تحکیم مناسبات دوجانبه مساعدت میکند. سوال عمده اینست که اتحاد دو طرف که بر نفت استوار است، تا چه حد از نقطه نظر اقتصادی مفید خواهد بود و میتواند در حل اختلافات سیاسی کمک نماید.
