کاخ سفید میخواهد تیلیرسون را توسط پومپیو تعویض کند

شاید این کار در چند هفته آینده نزدیک صورت گیرد. در این باره روزنامه نیویارک تایمز خبر داده است.
طبق پلان کاخ سفید، بجای مایکل پومپیو در CIA در این صورت توم کوتون (Tom Cotton) جمهوریخواه، سناتور ایالت ارکنزاس مقرر خواهد شد که متحد کلیدی رئیس جمهور در مسایل امنیت ملی محسوب میشود. به گفته ماموران که به بحث در باره این موضوع حساس قبل از اتخاذ فیصله به شرط افشانکردن آنها موافقه نموده، توم کوتون تفهیم نموده که پیشنهاد احراز این مقام را در صورت می پذیرد، اگر چنین پیشنهاد ارایه شود.
در ابتدا روشن نبود که آیا ترامپ این پلان را بصورت نهایی تائید خواهد کرد یا خیر، اما میگویند که او از تیلیرسون ناراضی است و اصولاً آماده است به یک سلسله تغییرات در وزارت خارجه موافقه نماید. صبح روز پنج شنبه (30 نوامبر) ریکس تیلیرسون در کاخ سفید حضور یافته بود، اگرچه او در فهرست شرکت کنندگان جلسه مشورتی در کاخ سفید شامل نبود.
دونالد ترامپ در روز پنج شنبه، ضمن پاسخ به سوال ژورنالیستان در این باره که آیا او میخواهد، تا تیلیرسون در مقام خود باقی بماند یا خیر، فقط به این کلمات اکتفا کرد:« او در اینجا هست. ریکس در جای خود است».
بعداً سارا هکابی ساندیرس (Sarah Huckabee Sanders) سکرتر مطبوعاتی کاخ سفید اعلامیه را صادر کرد. او گفت:«در لحظه کنونی هیچگونه اعلامیه ها راجع به تغییرات کادری وجود ندارند. وزیر خارجه تیلیرسون مانند گذشته وزارت خارجه را رهبری میکند و تمام کابینه وزرا توجه خود را بر این موضوع متمرکز ساخته، تا سال اول و نهایت موفق ریاست جمهور ترامپ را خاتمه بخشد».
جان کیلی (John Kelly)، رئیس دستگاه کاخ سفید، پلان تعویض رهبری را طرحه نموده و آن را با ماموران دیگر مورد بحث قرار داده است. طبق پلان او، تغییرات شخصیت های رسمی در تیم که مصروف مسایل امنیت ملی می باشند، بصورت تقریبی در اواخر سال یا اندکی بعدتر رخ خواهد داد. ولی ترامپ باوجود تمام ستیزه جویی خود در محضر عام، طوریکه معلوم است، با بی میلی مردم را برکنار میکند و معلوم نیست که آیا او تا آن وقت به این کار موافقه خواهد کرد یا خیر که تیلیرسون استعفاد دهد. این امر مستثنی شده نمی تواند که پلان مطروحه جان کیلی در باره تعویض رهبری باید برای وزیر خارجه تیلرسون به سیگنال راجع به این مبدل خواهد گشت که باید کنار برود.
در عین حال در کاخ سفید در باره بروز عجله مربوط به برکناری ها، با درنظرداشت اینکه ماموران بلندپایه دیگر نیز تا آغاز سال آینده مقامات شان را ترک خواهند کرد، تا حدی نگران می باشند. برکناری تیلیرسون به خاتمه دوران غیرساده حضور رئیس اسبق کمپنی Exxon Mobil در مقام وزارت خارجه که او را طی سال اخیر عملاً از پروسه سیاسی مستثنی ساخته بود، مبدل خواهد گشت. دونالد ترامپ و ریکس تیلرسون در مورد سلسله کامل مسایل مهم، بشمول معامله هستوی ایران، رویارویی با کوریای شمالی و منازعه بین متحدان عربی، اختلاف نظر دارند. طبق معلومات موجود، وزیر خارجه در صحبت های خصوصی ترامپ را «کودن» می نامد و رئیس جمهور در محضر عام تیلیرسون را به خاطر آن مورد انتقاد قرار داد که او وقت را بیهوده جهت برقراری مناسبات با کوریای شمالی صرف میکند.
بسیاری ها کناررفتن تیلیرسون را پیشبینی نموده بودند و در جریان چندین ماه انتظار این کار را داشتند. ولی در هر صورت، اگر او در آخر سال کنار برود، موعد کار او در مقام وزارت خارجه به کوتاه ترین موعد در طول تاریخ 120 ساله به مقایسه وزاری خارجه دیگر امریکا که از مقام شان نه به علت تغییر رئیس جمهور کنار رفته، مبدل خواهد گشت.
اگرچه برخی ماموران اداره انتظار داشتند که تیلیرسون را نیکی هیلی (Nikki Haley)، نماینده دایمی امریکا در سازمان ملل متحد تعویض خواهد کرد، ولی کاخ سفید مایکا پومپیو را برگزیده است.
مایکل پومپیو، کانگرس مین اسبق که سه بار به کانگرس انتخاب شده، ترامپ را هنگام کنفرانس های مشورتی کوتاه همه ساله با نمایندگان دستگاه های استخباراتی مجذوب خود ساخت و اعتماد او را کسب کرد و حتی به مشاور سیاسی او در مسایل مبدل گشت که از حیطه صلاحیت CIA فراتر قرار دارند — مانند مسایل مربوط به حفظ الصحه. ولی ماموران استخبارت او را به خاطر مورد انتقاد قرار میدهند که او در کار خود بیش از حد سیاسی است.
تقرر ریکس تیلرسون از همان اتبدا یک نوع تجربه بود. قبلاً رئیس جمهور هیچگاه در مقام وزارت خارجه مردم را مقرر نمی کرد که تجربه کار در وظایف دولتی، در سیاست نداشته باشند و یا خدمت سربازی را سپری نکرده باشند. دونالد ترامپ که خود نیز قبلاً تجربه کار در ارگان های دولتی و نه هم تجربه کار در اردو نداشت، باور داشت که ریکس تیلیرسون که مدت زمان 41 سال در کمپنی Exxon Mobil کار نموده بود، میتواند تجربه، دانش و مهارت های عظیم خود را که در کمپنی کسب نموده، در عرصه دیپلوماسی بین المللی تحقق خواهد بخشید.
اما تیلیرسون در کار خود اکثراً، به مقایسه ترامپ، از نقطه نظر دیگر پیروی میکرد و وقت زیاد خود را صرف سازماندهی وزارت خارجه می ساخت. او بودجه وزارت را کاهش داد و بیش از دو هزار دیپلومات حرفوی را برکنار ساخت. ولی حتی در این کار نیز او با مشکلات زیادی روبرو میشد. تنها در این هفته مشاور را که او برای تحقق پلان خود به کار استخدام کرده بود، فقط بعد از سه ماه کار، استعفا داد.