با گذشت بیشتر از نیم قرن از ساخته شدن این بند، وضعیت دشوار و جنگی کشور در طی سالها سبب شد تا این بند نیز مثل بسیاری از زیربناهای افغانستان وضعیت خوبی نداشته و به شدت تخریب شود.
این بند برای افغانستان از اهمیت ویژه برخوردار است. فابریکه برق آبی نغلو، بزرگترین فابریکه در افغانستان است و قدرت تولیدی آن 100 میگاوات می‌باشد. این فابریکه بخش قابل ملاحظۀ برق کابل، پایتخت افغانستان را تامین می‌کند.
در اوایل ماه نومبر، شرکت روسی موسوم به «اینتر اینجنیرینگ» کار نصب و راه‌اندازی تجهیزات واحد اول بند این آبی برق را به پایان رسانید و قرار شد متخصصان این شرکت کار بهره‌برداری از آن را در آیندۀ نزدیک آغاز کنند.
در همین وزارت انرژی و آب افغانستان به تازگی اعلام کرد که یک شرکت روسی، برندۀ قرارداد ساخت بند برق «مچلغو» در شرق کشور نیز شده است.
آصف غفوری، رییس ارتباطات وزارت انرژی و آب افغانستان می‌گوید که کار ساخت بندهای آبی که از سوی دولت افغانستان به شرکت‌های روسی سپرده شده اند، در بازسازی بند نغلو خلاصه نمی‌شود:
«در حال حاضر قرارداد دو بند آبی به شرکت‌های روسی سپرده شده است، بند «پوزه‌لیچ» در ولایت غور و بند «مچلغو» در ولایت پکتیا به شرکت‌های روسی سپرده شده است.»
بر اساس اطلاعات، هزینۀ ساخت بند «پوزه‌لیچ» در غور، برابر با 15.4 میلیون دالر امریکایی است. این بند توسط شرکت روس‌الکتریک ساخته می‌شود و پس از بهره‌برداری از این بند برق، 4.5 مگاوات برق آبی برای افغانستان به دست خواهد آمد.
کار ساخت بند «مچلغو» سه سال متوقف بود اما در اوایل همین ماه، از سوی کمیتۀ تدارکات ملی به یک شرکت روسی سپرده شد و مسوولان وزارت انرژی و آب می‌گویند که در آیندۀ نزدیک، کار عملی ساخت آن از سوی این شرکت آغاز می‌شود. قرارداد ساخت این بند، 23 ملیون دالر امریکایی اعلام شده است.
کار ساخت بندهای برق افغانستان توسط شرکت‌های روسی، تاریخچۀ طولانی دارد. در میانه‌های سال جاری میلادی رییس‌جمهوری افغانستان محمداشرف غنی در جلسۀ کمیسیون تدارکات ملی از روسیه به عنوان یکی از کشورهایی نام برد که در زمینۀ بازسازی بندهای آبی و تولید برق می‌تواند برای افغانستان مفید باشد.
چرا شرکت‌های روسی هنوز گزینه‌های مناسب برای ساخت بندهای آبی در افغانستان استند؟
آصف غفوری، تجربۀ فراوان این شرکت‌ها و نزدیکی جغرافیایی با افغانستان را در این زمینه تأثیر گذار می‌داند:
«شرکت‌های روسی در گذشته نیز در افغانستان تجربۀ ساخت و کار کردن روی چند بند بزرگ و شناخته‌شدۀ افغانستان را داشته اند، این شرکت‌ها از یکسو با تجربه استند و از سوی دیگر با شرایط و جغرافیای افغانستان به دلیل نزدیکی جغرافیایی و تجربه‌های قبلی آشنایی دارند. این سبب شده است تا شماری از این شرکت‌های بتوانند معیارهای افغانستان برای سپردن پروژۀ بندها را پوره کنند.»
در افغانستان فقط شرکت‌های روسی داوطلب کار در بخش ساخت بندهای آب نیستند، آصف غفوری می‌گوید که شرکت‌هایی از کشورهای دیگر نیز در این زمینه داوطلب استند و گاهی کار می‌کنند:
«شرکت‌هایی از ایران، ترکیه، امریکا و سایر کشورها نیز در افغانستان علاقمند کار در این زمینه استند. چنانچه پیشتر گفتم چانس بیشتر شرکت‌های روسی به دلیل تجربۀ کار شان در افغانستان و آشنایی آن‌ها با آب و هوای کشور ماست.»
رییس ارتباطات وزارت انرژی و آب افغانستان می‌گوید که وزارت از اجرای پروژه‌ها به طور جدی نظارت می‌کند و در پی تعامل کاری با شرکت‌هایی است که پروژه‌های این وزارت را زیر کار دارند:
«وزارت در پی تعامل با شرکت‌ها است تا کارها خوب پیش بروند. گاهی اگر وزارت مشکلی در اجرای کارها ببیند، تلاش می‌کند آن را با گفتمان و بحث حل می‌کند. اگر مشکل بسیار جدی باشند، وزارت یافته‌هایش را به کمیسیون تدارکات ملی می‌سپارد.»
آقای غفوری می‌گوید وزارت انرژی و آب افغانستان از کار این شرکت‌های راضی است و هنوز با «مشکل جدی» در کار شرکت‌های روسی بر نخورده است:
«ممکن است گاهی مشکلات کوچکی باشند که با بحث و گفتمان میان دو طرف و حفظ روحیۀ همکاری و تعامل حل شده است، اما هنوز به مورد جدی که سبب قطع همکاری و محرومیت شرکت‌های روسی از ادامۀ کار شود، برنخورده ایم.»
شرکت‌های خارجی برای اجرای قراردادها در افغانستان نیاز به شرکای منطقه‌یی و محلی دارند، آقای غفوری می‌گوید که محدودیتی برای چگونگی این شرکت‌ها وجود ندارد اما باید در نزد وزارت ثبت باشند:
«شرکت‌های خارجی بدون همکاران محلی و منطقه‌یی کار را پیش برده نمی‌توانند، وزارت انرژی و آب نام شرکت‌های محلی را که «سب کانترکتور» (قراردادکنندۀ فرعی) نامیده می‌شوند ثبت می‌کند. این شرکت‌ها می‌توانند در هر جای افغانستان ثبت باشند، اما باید معیارهای کاری را پوره بتوانند.»
با آن‌که سال‌هاست روسیه در افغانستان فعالیت نظامی ندارد و برخلاف کشورهای غربی، در سیاست افغانستان نیز نقش محتاطانه بازی می‌کند، اما شرکت‌های روسی در بازسازی افغانستان هنوز هم نقش فعال و دست بلند دارند.
