نشریه Atlantico می پرسد: دلیل بازگشت طاعون به ملغاسی چیست؟
استیفان گایی میگوید: طاعون یکی از وحشتناکترین بیماریهای عفونی شناخته شده است. حتی وحشتناک ترین مرض است. باکتریا این مرض به نام «yersinia pestis» یاد میشود. این قوی ترین ویروس است، یعنی توانایی تکثیر در ارگانیزم بدن را دارا میباشد و حجرات سالم بدن را ازبین میبرد. وقتی ما در مورد اپیدمی های بزرگ و فاجعه بار صحبت می کنیم، از همه اولتر طاعون و «کولرا» را یاداوری میکنیم. طاعون از کولرا خطرناکتر است، زیرا کولرا تنها افرادی را می کشد که به علت سن و یا بیماری خود آسیب پذیر هستند. طاعون هردو- یعنی شخص قوی وضعیف را از بین میبرد. در عین زمان بشکل سریعترسرایت میکند.
پاندیمی —اپیدمی است که در چندین قاره و بطور خاص در تمام کشورهای جهان شیوع می یابد.
در تاریخ بشریت سه پاندمی بزرگ از طاعون وجود داشته است. اول طاعون جاستینین، که درسال 542 اغاز گردیده بود و 50 وحتی 60 سال طول کشید. اکنون ظهور این مرض و مناطق شیوع آن بیشتر در قسمت مرکزی وشرقی افریقا، و همچنین ساحل بحیره مدیترانه گذارش داده شده است. در ابتدا این ویروس در بنادر مشاهده گردیده، و سپس عفونت به تمام کشور سرایت کرد. اگر به اساس داستانهای آن زمان قضاوت کنیم، این بیماری میتوانست 100میلیون نفر را از بین ببرد.
پاندمی دوم طاعون — در قرن سیزدهم در آسیای میانه آغاز شده بود ، این مرض کشنده در هند، چین، شمال افریقا، شرق میانه و سراسر اروپا سرایت نموده بو که در حافظه مردم به عنوان "مرگ سیاه" باقی مانده است. براساس تخمین های مختلف، بیش از یک چهارم جمعیت اروپا طی چهار قرن گذشته از این بیماری جانهای شان را از دست دادند. البته، گرسنگی و جنگ در این قاره باعث مرگ و میر بیشتر شده است.
سومین بار شیوع امرا ض واگیر طاعون، در اوسط قرن نوزدهم درولایت یوننان چین آغاز شد. توسعه بیشتر وضع حمل و نقل با سرعت بالا اجازه داد که این بیماری به سرعت شیوع یابد و به مناطق فراتر به شرق دور و هند رسید. در جریان این بیماری واگیر، طاعون به ایالات متحده، افریقای جنوبی، امریکای لاتین، از جمله ملغاسی رسید.
در سال 1894 هنگام بروز این بیماری واگیر محقق فرانسوی پاستور الکسندر یورسن (Alexandre Yersin)، در هانگ کانگ باکتریا- پاتوژن و نقش موش ها در انتقال آن را مشخص ساخت. به خاطر کشفیات این دانشمند باکتریای مرض به نام او Yersin مسمی گردیده است. در سال 1898، یکی دیگر از پیروان پاستور، پل لوئیس سیمون، (Paul-Louis Simond) نقش کیک را در انتقال باکتریا از یک موش بیمار به موش سالم و سپس به یک انسان نشان داد.
درک دوران عفونت ما را به ایجاد استراتیژی جدید مبارزه وادار ساخت که به معنی استفاده از زهر جهت مقابله با موش ها و حشرات میباشد. الکسندر یورسن بر اساس خون اسپ سیروم ضد طاعون را بمیان اورد و ولادیمیر هاوکین از نمونه تضیف شده ویروس، واکسین ساخت. در آینده، ظهور انتی بیوتیک ها به شیوه موثر جهت معالجه با بیماری ها مبدل گشت.
اقدامات وقاعیوی و معالجه پیشرفته باعث کاهش مرگ و میر به اثر طاعون و محدود کردن گسترش آن شده است. بسیاری ازکشور ها برای ده ها سال خطر این مرض مهلک را کاهش داده و یا هم بطور کامل از بین برده که این پیروزی بزرگ در مقابله با این عفونت محسوب میشود. منشای باکتریا موش های وحشی می باشد. اگر جمعیت موش های صحرایی کنترول شود و خانه ها از آلودگی موش ها محافظت شوند، این امکان وجود دارد که گزیدن فرد توسط کیک تاثیر کمتر خواهد داشت. این بدان معنی است که طاعون در واقع در کشورهای که سطح زندگی بلندتر دارد ، نا پدید شده است. ملغاسی برعکس، از فقیر ترین کشور های جهان محسوب میشود. و موش ها درخانه ها جای دارند.
سازمان صحی جهان، در 26 کشور افریقایی، آسیا و امریکا، حدود 50 هزار مورد از طاعون انسان را از سال 1990 تا 2015 ثبت کرده است. افریقای مرکزی بیشتر از همه اسیب دیده است.
به ویژه جمهوری دموکراتیک کانگو، یوگاندا و ملغاسی که بیشترین تعداد تلفات انسانی (از 250 تا 500 تن در سال) را در سراسر جهان دارند. در آسیا اهرم این ویروس در چین و در امریکا — در پیرو قرار دارد. اما در ایالات متحده امریکا نیز مواردی وجود دارد. این مربوط به جمعیت بومی در ساحل غربی است. ما در مورد جمعیت بومی در ساحل غربی صحبت می کنیم. این بدان معنی است که حتی با سطح بالای زندگی، طاعون نمیتواند ریشه کن شود. در اقیانوس (استرالیا، نیوزیلند، ملانزی، میکرونزیا و پولینزیا) و اروپا، در این اواخر موارد بیماری ثبت نه شده است. در فرانسه، آخرین بار این نوع بیماری در سال 1945 در کورسیکا اتفاق افتاد.
گسترش طاعون بستگی به شرایط جوی دارد: ویروس این مرض به گرما و رطوبت نیاز دارد. پایتخت ملغاسی "آنتاناناریوا" در مرکز منطقه ای با آب و هوای معتدل قرار دارد. و "او تواماسینا"- در ساحل شرقی در منطقه با آب و هوای مرطوب قرار دارد. علاوه بر این، فصل خشک به پایان می رسد و فصل بارندگی آغاز می شود. تمام شرایط جوی برای گسترش طاعون وجود دارند.
به عبارت دیگر، هیچ چیز شگفت آور در این واقعیت وجود ندارد که طاعون در ملغاسی همچنان ادامه دارد و به صورت دوره ای به یک اپیدمی تبدیل می شود که در نتیجه گرما و رطوبت افزایش می یابد.
آیا در مورد بازگشت طاعون به اروپا نگرانی وجود دارد ؟ ایا شیوع اپیدمی ممکن است؟
بسیاری از مردم را طاعون کشته است. خطر آن همچنان در آینده نیز وجود دارد. موش های صحرایی در حال حاضر نسبت کثرت نفوس و وخیم شدن وضع ایکالوژی به شهرها رو می آورند که منشای بالقوه بروز مرض طاعون شمرده میشوند.
علاوه بر این، آنها می توانند سایر باکتریا های را که به طور خاص لپتوسپیروز و سوداکا ایجاد می کنند، حمل کنند، که البته، به عنوان طاعون خطرناک شناخته نمی شود. اما هنوز هم تهدیدی بزرگتر شمرده میشود.
این بیماری عفونی در درجه اول یک بیماری حیوانی است. موش ها از طریق کیک ها یکدیگر را آلوده می سازند. کیک، مانند پشه مرض ملاریا، از خون یک موش بیمار تغذیه میکند و باکتریا را انتقال میدهد. بعد از نیش زدن کیک شخص به طاعون bubo مصاب میشود.
سازمان صحی جهان در حال حاضر جهت ارسال انتی بیوتیک به ملغاسی تلاش می ورزد. آیا این اقدام برای پایان د ادن به مرض واگیر کافی است؟ اگر چنین است، پس این پروسه چه مدت طول خواهد کشید؟ اگر نه، کدام اقدامات بیشتر باید برای از بین بردن طاعون انجام شود؟
همانطور که قبلا گفته شد، باکتریا طاعون، خوشبختانه، نسبت به انتی بیوتیک ها آسیب پذیر است که استراتژی حفظ الصحوی مبارزه با بیماری واگیر را کاملاً تغییر داده است. طاعون در ملغاسی، مانند تمام موارد قبلی، در آینده نزدیک تحت کنترول قرار خواهد گرفت، ولی، این بیماری ریشه کن نخواهد شد. ممکن است تنها با اپیدمی فعلی مقابله شود. امراض دارای منشای حیوانی، مثل طاعون که با موش ها ارتباط دارد، برای دانشمندان مشکل جدی محسوب میشود.
کنترول و وقاعیه طاعون به معنی حراست از خانه های پاک و مقابله موثر با موش ها است، تا تماس آنها با انسان غیرممکن گردد. علاوه بر این، باید مبارزه گسترده ای با موش ها صورت گیرد، البته، مساله نابودی کامل آنها مطرح نیست، زیرا آنها در اکوسیستم نقش دارند و کیفیت شگفت انگیز آنها به طور گسترده ای در لابراتوار های علمی مورد استفاده قرار می گیرد. مبارزه با موش ها جزء اصلی اقدامات برای جلوگیری از طاعون است.
