فروش نفت، در حدود 90 درصد از درآمدهای عربستان سعودی را تشکیل می‌دهد. نیاز این کشور به تحصیل درآمدهای فسیلی برای ارتزاق داخلی و پیشبرد اهداف منطقه‌ای، موجب شده تا در صورت باقی ماندن بلندمدت قیمت نفت در رقم‌های زیر پنجاه دالر، این کشور را در تخصیص منابع، با مشکل مواجه سازد. به فرض، اگر قیمت‌های نفت بخواهد برای یک دوره پنج‌ساله دوام داشته باشد و حتی باز هم اُفت پیدا کند، بخش عمده‌ای از ذخایر ارزی این کشور مصرف می‌گردد که خود قدرت مالی بین‌المللی این کشور را آسیب‌پذیر می‌سازد. اما اگر قیمت‌ها بخواهد برای یک دهه ماندگار شود، آثار بسیار محسوس و ملموس‌تری بر عربستان برجای خواهد گذاشت که می‌تواند بر توزیع و تزریق پول در جامعه، خریدهای تسلیحاتی و حجم حمایت‌های مادی این کشور در سطح منطقه، تأثیر قابل توجهی برجای بگذارد. با توجه به شکنندگی‌هایی که در این فرایند قابل تصور است، می‌توان گفت که با توجه به اینکه عربستان در طی دست‌کم چهار دهه اخیر از ثبات اقتصادی و سیاسی برخوردار بوده است، تحمل آن برای جامعه‌ای که به شرایط ثبات عادت کرده و کمتر در روندهای بحران اقتصادی قرار گرفته، می‌تواند منابع روانی تنش و اعتراض اجتماعی را افزایش دهد. بدین‌ترتیب، بحرانی‌تر شدن این وضعیت برای عربستان و تأثیری که بر الگوی رفتاری این کشور برجای خواهد گذاشت، به عواملی چون سطح و میزان وابستگی به درآمدهای نفتی، متنوع کردن و بها دادن به انرژی‌های دیگر ازجمله سوخت هسته‌ای، بازگشت نفت به قیمت‌های قبلی، نقش عوامل اقتصادی و سیاسی در سطح جهان و همچنین سطح و دامنه رفتار منطقه‌ای عربستان برمی‌گردد.
چند سال است که عربستان سعودی رو به هر ترفندی رو آورده تا از ثبات اقتصادی خود را دوباره بدست آورد.
راهکارهای مقامات عربستان از زراعت در صحراهای خشک گرفته تا وضع مالیات بر کارگران خارجی برای کمک به بودجه و همچنان بیرون شدن کمتر عرض از این کشور می باشد.
براساس گزارش رسانه ها حکومت عربستان سعودی از ماه جون سال روان میلادی ماهانه نزدیک به 26 دالر امریکایی بر کارگران خارجی شاغل در بخش خصوصی وضع کرده است و این وضع نمودن مالیات بر کارگران خارجی در عربستان باعث نگرانی بسیاری از کارگران و بازرگانان خارجی از جمله کارگران و بازرگانان افغانستان شده است.
در همین زمینه خبرنگار ما مصاحبه را با محترم استاد سید مسعود استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل انجام داده و از او درباره علت وضع مالیات از طرف حکومت عربستان بر کارگران و بازرگانان و ضرر آن به کارگران خارجی پرسیده است.
اسپوتنیک: در رسانه های خبری گزارش به نشر رسیده که گویا حکومت عربستان سعودی از ماه جون از کارگران و بازرگانان خارجی یکمقدار مالیات می گیرد و این مالیات به تدریج از 20 دالر تا به 100 دالر در سالهای آینده خواهد رسید، لطفا در این باره معلومات بدهید؟
استاد سید مسعود: درباره مالیات باید دوگونه بحث شود. یکی از دیدگاه افغانستان و دیگری از دید افغانستانی های مقیم عربستان سعودی. چند وقت پیش با افغانستانی های مقیم عربستان سعودی در این باره بحث و گفت و گو کردیم. از نگاه علم اقتصاد دولت ها حق دارند از شهروندان کشورهای خارجی که در آن کشور کار می کنند و درآمد دارند مطابق به قانون خود مالیات وضع کنند. مالیاتی که گرفته می شود نسبت به درآمد شان است و بیشتر از درآمدشان مالیه گرفته نمی شود و افغانستانی های که در عربستان سعودی هستند در آمد شان زیاد هستند، بنا مطابق قانون عربستان سعودی اگر سطح درآمد پایان بیاید مالیات کمتر گرفته می شود و اگر سطح درآمد بالا باشد مالیات بیشتر گرفته می شود ولی مسئله تبعیض هم مطرح است که به هر صورت اگر مالیه بگیرد به گفته «منتیسکو» که مالیه دزدی بدون گناه است و این درست هم است. در این صورت با گرفتن مالیه قدرت خرید پائین می آید و اگر دولت عربستان مالیه زیاد بگیرد می توان گفت که این کار آنها افغانستانی ها را تشویق می کنند که به کشورشان برگردند و سرمایه گذاری کنند و در افغانستان کار کنند و مردم افغانستان را تنها نگذارند و از این لحاظ بالای درآمد شان تاثیر دارد و سطح مالیات هم آنقدر بالا نیست که به خطر مواجه شوند و بیشتر افغانستانی های که در عربستان هستند دارای سطح بلند زندگی هستند و سطح زندگی شمار کم شان پائین می باشد و درآمد ناچیز دارند و مالیات از ایشان هم کمتر گرفته می شود.
اسپوتنیک: علت وضع نمودن مالیات از طرف حکومت عربستان سعودی بر کارگران و بازرگانان خارجی چیست؟
استاد سید مسعود: جنبش درآمد گیری و مالیات گیری از تمام شهروندان کشورها در قرن 21 رواج بسیار سریع پیدا کرده است و در افغانستان هم شهروندان خارجی که در اینجا کار می کنند مالیه پرداخت می کنند. تنها از لحاظ قوانین بین المللی از کارگرانی در افغانستان مالیه گرفته نمی شوند که در کشور خودشان از کارگران افغانستانی مالیه نمی گیرند. به طور نمونه می توان گفت که در ازبکستان از کارگران افغانستانی مالیه نمی گیرند و دولت افغانستان هم از کارگران ازبکستانی که در افغانستان کار می کنند مالیه نمی گیرند. پس عربستان هم از این لحاظ می تواند از تمام کارگران کشورهای جهان که در آن کشور کار می کنند مالیه بگیرند، چون آنها درآمد به وجود می آورند و درآمد هم درآمد داخلی است نی درآمد بیرونی و کشور عربستان مطابق قوانین بین المللی حق دارند مالیه بگیرند ولی سطح درآمد کارگران خارجی را سنجید و از آنهایکه درآمد پائین دارند و یا هیچ درآمد ندارند نمی توانند مالیه بگیرند و این مطابق به قوانین هر کشور ظالمانه است و نباید دولت ها از این کارگران کم درآمد مالیه بگیرند و باید عدالت اجرأ شود.
اسپوتنیک: آیا این وضعیت به اقتصاد بازرگانان و کارگران افغانستانی مقیم عربستان سعودی لطمه نمی زند و یا مشکلات برای ادامه تجارت آنها و یا زندگی کردن آنها در آن کشور به وجود نمی آورد؟
استاد سید مسعود: قدرت خرید بازرگانان افغانستانی پائین می آید ولی به بازرگانان کدام خطر مواجه نمی شود، چون مالیه مستقیم و غیر مستقیم است و به هر اندازه که مالیه پرداخت می کنند قیمت مالیه را پس بالای قیمت کالاها می اندازند و سطح قیمت کالای خود را بلند می برند و براز بازرگانان هیچ مشکل پیش نمی آید، تنها مشکل برای کارگران است که باید عدالت درنظر گرفته شود.
«حاجی محمد جواد رحیمی»
حاجی محمد جواد رحیمی یکتن از کارگران افغانستانی که سالهای زیادی در عربستان مصروف کار بوده، درباره مشکلات کارگران در عربستان سعودی به پاسخ پرسشهای خبرنگار اسپوتنیک چنین گفت:
اسپوتنیک: لطف نموده خود را معرفی و بگویید، که چند در عربستان سعودی مصروف کار بودید؟
رحیمی: من نزدیک به 23 سال در شهرهای مدینه منوره و مکه مکرمه عربستان سعودی مصروف کار بودم، که از جمله 6 سال در مدینه و 17 سال در مکه کار کرده ام.
اسپوتنیک: در این 23 سال با چه مشکلاتی روبرو بودید و وضعیت کاری چگونه بود؟
رحیمی: وضعیت کاری خوب بود، اما بعضی مشکلات از قبیل پرداخت پول برای کفیل و تامینات دولت سعودی زیاد بود.
در سال های نخست که من رفته بودم در دوسال 5 هزار ریال پول تامینات دولت سعودی و پول کفیل میشد، اما در سالهای اخیری که من بودم پول تامینات دولت سعودی و کفیل مجموعا در هر سال 6.5 هزار ریال میشد و این برای یک کارگر پول زیادی بود.
مشکل دیگر برای کارگران در عربستان سعودی این است که بدون اجازه دولت و کفیل کارگران نمی توانند به جز از مغازه که در آن نام شان ثبت است، کار کنند.
اسپوتنیک: شما در کدام بخش کار می کردید و در کار که انجام می دادید با کدام مشکلات روبرو بودید؟
رحیمی: من در یک مغازه به نام الکترونای گهربایی به حیث فروشنده کار می کردم و در سالهای نخست مشکل من ندانستن زبان بود. مشکل اساسی دیگر برای من ساعات کاری زیاد بود که بیش از 16 ساعت در یک شبانه روز کار می کردیم و تنها 4 ساعت می خوابیدیم و در روزهای حج واجبی فشار کار بسیار زیاد می شد.
یکی از مشکلات دیگر که برای کارگران در کل در این اواخر به وجود آمده بود، این بود که دولت عربستان سعودی اجازه فروش موبایل به کارگران خارجی را نمی داد و تنها شهروندان عربستان سعودی می توانستند که موبایل بفروشند.
اسپوتنیک: کارگران افغانستانی بیشتر در کدام بخش ها در عربستان سعودی مشغول کار هستند؟
رحیمی: کارگران افغانستانی بیشتر در بخش های فروشندگی، نانوایی و رستوران مشغول کار هستند.
اسپوتنیک: در کدام شهرهای عربستان سعودی کرایه دکان ها گران می باشد؟
رحیمی: در شهرهای مدینه و مکه نسبت به شهرهای دیگر عربستان سعودی کرایه دکان گران می باشد.
اسپوتنیک: چطور شد که دیگر به عربستان سعودی برای کار نرفتید؟
رحیمی: به علت سخت تر شدن شرایط کاری در عربستان و حقوق ناکافی که دریافت می کردم، دیگر نخواستم که در عربستان سعودی به کار ادامه بدهم.
اسپوتنیک: آقای رحیمی از شما سپاس گزاری می کنیم که وقت تان را در خدمت خبرگزاری اسپوتنیک گذاشتید.
رحیمی: من هم از خبرگزاری اسپوتنیک سپاسگزاری می کنم که در فکر کارگران و مشکلات کارگران می باشد.
