دومین سالگرد حادثه کندز و عدم پرداخت غرامت امریکا به آسیب دیدگان

حدود دو سال قبل در جریان سقوط بار اول شهر کندز به دست طالبان، مردم این ولایت تقریباً همه چیز را از دست دادند. پس از سقوط شهر کندز، این شهر برای مدت 14 روز شاهد درگیری‌های شدید میان نیروهای دولتی و طالبان مسلح بود.

شماری از تجارت پیشه گان این ولایت می‌گویند که در نتیجه جنگ دکاکین، مارکیت‌های تجارتی و گدام‌های اموال تجارتی مردم در اثر اصابت گلوله‌های سلاح‌های ثقیله و حملات هوایی نیروهای ائتلاف طعمه آتش شده اند.

همچنان در نتیجه حملات هوایی نیروهای امریکایی بالای شفاخانه داکتران بدون سرحد در کندز طبق داده های خود داکتران بدون سرحد 42 نفر کشته (از جمله 14 کارمند شفاخانه) و زیاد تن زخمی شدند. پنتاگون به دلیل این حادثه ابراز تاسف کرده است، اما اعتراف به گناه نکرده است.

نظامیان امریکایی در جواب به پرداخت غرامت به اشخاصی که در نتیجه بمباردمان این نیروها خساره‌مند شده اند، گفته اند که نیروهای امریکایی در حملات عمدی و یا غیرعمدی بر محلات ملکی در افغانستان، غرامت نمی‌پردازند.

از حادثه حملات هوایی امریکا بر شفاخانه داکتران بدون سرحد در ولایت کندز دقیقآ دو سال گذشت، اما یک تعداد از باشندگان کندز تا هنوز هم خاطرات بد آن شب را فراموش نکرده اند.

الحاج ابدالمعروف روفی، رییس شرکت زم زم و باشنده شهر کندز در مورد حمله هوایی نیروهای امریکایی بر شفاخانه داکتران بدون سرحد و ساختمان‌های نزدیک به آن گفت:

"ساعت دو شب تاریخ 3 ماه اکتوبر سال 2015 زمانیکه تمام شهر کندز توسط طالبان اداره می‌شد، شفاخانه داکتران بدون سرحد توسط جنگنده‌های نیروهای هوایی امریکا مورد حملات هوایی قرار گرفت که در آن زمان گفته میشد که بیشتر از 60 تن از زخمیان افراد ملکی که در آن شفاخانه تحت معالجه قرار داشتند همراه با ده تن از داکتران کشته و زخمی گردیدند. نه تنها این بلکه در آن شب گدام اموال من که در کنار آن شفاخانه موجود بود همراه با چندین دکان و موتر مسافر بری، نیز مورد حملات هوایی خارجی‌ها قرار گرفته و کاملاً از بین رفته است که در نتیجه آن خسارات هنگفت مالی  بر من وارد نموده اند".

آقای روفی افزود:

"این عملی که عمدی و یا غیر عمدی صورت گرفت ساعت 2 و بیست دقیقه شب بود که بمباردمان آغاز گردید و الی ساعت 4 و ده دقیقه ادامه داشت و بمب‌های مختلف در حملات استعمال گردید و همزمان با شفاخانه دکتوران بدون سرحد مارکیت من نیز که اجناس تجاری در آن موجود بود مورد این حملات قرار گرفته و کاملاً از بین رفت، و میتوانم بگویم آنقدر این وضعیت وخیم بود که هر گاهی بیاد میاورم یک نوع  احساس عجیبی و شوک برایم رخ میدهد".

وی همچنان گفت:

"تا هنوز نمیدانم که اینجا چرا و به کدام دلیل بمباردمان شده است زیرا نه تنها افراد مسلح طالبان در اینجا نبودند بلکه جز من و یک نگهبان گدام که در طرف دیگر مارکیت بودیم دیگر هیچ زنده جانی در این محل وجود نداشت، و از سوی دیگر برایم جالب این است که در سال 2002 امریکایی‌ها گفته بودند که ما از داخل جنگنده ها میتوانیم آنچه را که زخامت 4 انچ داشته باشد در روی زمین تشخیص دهیم پس این هنگرها و گدامی که به این بزرگی و موتر مسافر بری که در اینجا موجود بود به کدام دلیل بمباردمان شد".

آقای روفی در مورد پرداخت غرامت از سوی امریکایان میگوید:

"تمامی اسناد و مدارکی که خسارمند شده ام از طریق ارگان های محل، ریاست اجرائیه و  وزارت خارجه افغانستان به سفارت امریکا فرستاده شد تا جبران خساره نمایند و بعد از یک و نیم سال سرگردانی سفارت امریکا مرا به بگرام که پایگاه عمومی امریکایی‌ها است خواست، در اخیر بعد از صحت های زیادی گفتند ما بین دولت اسلامی افغانستان و امریکا معاهده ای را به امضا رسانیده ایم که در نتیجه بمبارد ما در هنگام جنگ هیچگونه غرامتی نمی پردازیم، در حالیکه این اسناد و مدارک شما برای ما مدار اعتبار نیست ولی باز هم مبلغ 30 هزار دالر برای شما به شکل کمک میپردازیم، اما من حرف هایشان را قبول نکردم و این مبلغ را نپذیرفتم و تا هنوز هم هیچگونه مبلغی را دریافت نکرده ام".

رییس شرکت زم زم افزود:

"بعد از آن من به سازمان های حقوق بشر و سازمان ملل متحد مراجعه نمودم که اینها هیچگونه کمک و همکاری برایم نکردند و گفتند که تنها وظیفه ما نوشتن گزارش است و بس. من بالاخره به این نتیجه رسیدم که امریکایی‌ها عمدآ میخواهند که مردم را در برابر حکومت افغانستان قرار دهند و مردم با مخالفین یک جا شوند مثلا اگر این پول مرا نپردازند و مردم دست به گریبان من بیاندازند مجبورم که کار خلافی را انجام دهم زیرا ما از همان اولاده‌ی احمد شاه بابا هستیم که هیچگاهی حرف زور را قبول نکردیم".

در جریان سقوط کندز نه تنها شفاخانه دکتوران بدون سرحد مورد هدف جنگنده های امریکایی‌ها قرار گرفت بلکه چندین اداره دولتی نیز به بهانه از بین بردن جنگجویان هدف قرار داده شده بودند مثلاً ریاست انکشاف دهات ولایت کندز، شورای ولایتی، چندین منزل مسکونی در نزدیک فرماندهی پولیس کندز و شرکت تجارتی الکوزی که در آن جز 4 تن از کارمندان این شرکت کسی دیگری موجود نبود. و تاهنوز هیچگونه غرامتی به شرکت تجارتی الکوزی نیز پرداخت نگردیده است.

به گفته سهراب مدیر نمایندگی شرکت الکوزی در ولایت کندز:

"ما در این شرکت خسارت بالا داشتیم که تا جایی که من میدانم هیچگونه غرامتی برای ما پرداخت نگردیده است و قابل ذکر میدانم که در آن شب جز 4 تن از کارمندان این شرکت هیچگونه افراد بیگانه در اینجا حضور نداشتند ولی بازهم هدف حمله هوایی جنگنده‌های خارجی را نمیدانیم که چرا شرکت ما را هدف قرار داده و همه دار و ندار گدام ما را از بین بردند".

با وجود تلاش‌های زیاد موفق نشدیم تا نظر سفارت ایالات متحده امریکا در کابل را در این مورد بگیریم. اما محمود دانش، سخنگوی مقام ولایت کندز در این مورد گفت:

"شفاخانه داکتران بدون سرحد از اینکه توسط جنگنده‌های امریکایی‌ها بنابر داشتن گزارش از موجودیت شورشیان طالب هدف قرار گرفته بود تعمیر آن کاملا از بین رفته است و در آن هنگام برای مریضان هیچگونه آسیبی نرسیده بود ولی متاسفانه که ده تن از داکتران و مسئولین آن شفاخانه در آن شب جان های شان را از دست داده اند".

"ولی تا هنوز از سوی امریکایی‌ها هیچگونه غرامت و یا کمکی صورت نگرفته است اما از سوی نهاد مرکزی داکتران بدون سرحد یک مقدار کمک های صورت گرفته است که برای خانواده‌های ده تن از داکتران کشته شده سپرده شده است".

وی در مورد اینکه آیا این حقیقت دارد که معاهده بین حکومت مرکزی افغانستان و امریکایی‌ها به امضا رسیده است که خارجی ها در صورت حملات بالای افراد ملکی هیچگونه غرامتی نمی پردازند آنرا مربوط به سفارت امریکا و حکومت مرکزی دانست نه حکومت محلی کندز.

سخنگوی ولایت کندز گفت:

"تا هنوز در نتیجه ای حملات هوایی دیگری که افراد ملکی در نتیجه آن آسیب دیده اند، منازل شان ویران شده همچنان افراد ملکی کشته شده اند، خارجی ها تا هنوز هیچگونه کمکی نکرده اند جز حکومت مرکزی و محلی افغانستان. به طور مثال، بعد از حملات خارجی ها در ساحه بوز قندهاری‌ها حکومت افغانستان مبلع 6 میلیون و 5 صد هزار افغانی را برای مردم آسیب دیده این محل که منازل شان ویران و وابستگان خود را از دست داده بودند کمک نمودیم و هنوز هم این روند ادامه دارد".