در حاشیه نشست سازمان ملل متحد سران حکومت افغانستان و امریکا، بر سر استخراج منابع معدنی کمیاب افغانستان توسط شرکت های امریکایی به توافق رسیدند.
بنابراین با این کارامریکا هم به دنبال بدست آوردن هزینه های خود که در افغانستان به مصرف می رساند هست و هم می خواهد که مردم افغانستان خودکفا شوند.
حاجی محمد عبدو وکیل پارلمان افغانستان به آژانس خبرری اسپوتنیک گفت که امروز معادن افغانستان زیر کنترول گروهای دهشت افگن است. آنها تعداد زیاد از این معادن را استخراج نموده و به پاکستان قاچاق می کنند، تا بتوانند پول انگفت را برای خود بدست بیاورند.
او می گوید که دولت افغانستان برای جلوگیری از استخراج غیر قانونی معادن افغانستان تلاش دارد، اما تا به حال به نتیجه نرسیده است.
چندی قبل آژانس اسپوتنیک خبری در مورد نگرانی شماری از نمایندگان مردم هلمند در شورای ملی درمورد استخراج معادن یورانیم توسط خارجیها در این ولایت منتشر کرده بود، و مدتی پس از نشر این خبر شماری از باشندگان محل و مقامات آگاه از این موضوع با ابراز نظر، این موضوع را تائید کردند.
یک عضو شورای ولایتی هلمند که نخواست اسمش ذکر شود، با تائید وجود معادن یورانیم در ولسوالی خانشین ولایت هلمند گفت که قبلاً این مناطق به نام مناطق بلایی یاد میشدند، چون اشخاص و حیواناتی که به کوههای خانشین میرفتند، فلج میشدند. اما پس از تشخیص وجود معادن یورانیم در این مناطق دلیل اصلی این مشکلات معلوم شد.
نسیمه نیازی، نماینده مردم هلمند در مجلس نمایندگان به آژانس اسپوتنیک گفت که ولایت هلمند دارای معادن زیادی است و اکثر مناطقی که معادن در آنجاها قرار دارد، خارج از حاکمیت دولت افغانستان است.
به گفته این نماینده مجلس، معدن یورانیم در ولسوالی خانشین هلمند قرار دارد و این ولسوالی همواره در تصرف طالبان بوده است.
از سوی دیگر دوکتور سمیع الله پویا مبصر سیاسی در گفتگوی به آژانس خبری اسپوتنیک گفت: امریکاییها از اواسط قرن بیست در هلمند حضور یافتند، هنگامی که با سردار شاه محمود خان صدراعظم قرارداد احداث کانال هلمند را امضا نمودند. بعداً محمد داود خان در سال ۱۹۵۳ که رهبری کابینه را در دست گرفت از احداث این کانال که برای افغانستان پر مصرف بود می خواست این قرار داد را فسخ کند.
همچنین حضور غیرقابل کنترول امریکایی ها از طرف افغانها در آنوقت در هلمند مورد سؤظن قرار داشت.
دوکتور پویا می گوید اینکه طیاره های امریکایی همواره بدون کنترول دولت افغانستان در این ساحه نشست و پرواز میکنند، از سالها تا به حال مورد سوال قرار دارد و همواره شک و حتی مورد انزجار افغانها قرار گرفته است.
امروز نظر به عدم امکانات و بررسی، افغانها تا به حال اسنادی در دست ندارند تا بتوان امریکا و انگلیس را در امر انتقال غنایم افغانستان و همچنین ترانزیت مواد مخدر از ولایت هلمند محکوم نماید.
و با دجود حضور نیرو های امریکایی و انگلیس در این ولایت، هیچ دست آوردی در تامین امنیت ندارند که خود قابل سوال است.
به نظر این کارشناس استراتژی جدید اداره ترامپ که متکی بر علایق اقتصادی شان در این کشور است، حضور امریکایی ها در ولایت هلمند باز هم بیشتر از سایر مناطق افغانستان خواهد بود.
او می گوید که بررسی ادعای نمایندگان مجلس افغانستان صرف با همکاری های فنی کشور های که علاقمندی در مورد دارند میتواند نتایج مطلوب داشته باشد. اینکه حاکمیت در مورد چنین همکاریها اقدامات عملی را روی دست خواهد گرفت برای شخص خودم سوال است.
از سوی دیگر سیف الدین سیحون استاد پوهنځی اقتصاد دانشگاه کابل طی مصاحبه با آژانس اسپوتنیک گفت جنگ که نزدیک به چهار دهه کشور درگیر ان است، معادن افغانستان سرویی درست نشده است، اما با آن هم کشور های خارجی بخصوص امریکا تلاش دارند تا با بدست آوردن تندرهای ارزان معادن افغانستان را استخراج کنند.
چند قبل عبدالقدیر مطفی سخنگوی وزارت معادن و پترولیم در گفتگوی با آژانس خبری اسپوتنیک در مورد ارزشی تقریبی معادن افغانستان گفته بود که سند معتبری که بیانگر ارزش مجموعی معادن افغانستان باشد، بدسترس نیست. اما به این نظر هستیم که ارزش معادن افغانستان به اساس سروی های متعددیکه از طرف ایالات متحده امریکا صورت گرفته، می توان گفت معادن های افغانستان درحدود سه هزار میلیارد دالر تخمین گردیده، اما ما باورمند هستیم که ارزش معادن افغانستان بالاتر از تخمین های داده شده میباشد.