چه وقت سن متوسط آغاز میشود؟

نیئینا هونکا (Niina Honka) در نشریه Yle فنلند مینوسد، سن متوسط — مفهوم است که در باره آن صحبت های زیادی میشوند، ولی تعیین فرارسیدن آن بسیار دشوار است. طبق معلومات راجع به طول عمر متوسط فنلندیان، وسط زندگی تقریباً به 40 سال مصادف می باشد. بنا براین، عمر متوسط با همین دوره زندگی مربوط میگردد.
ولی فقط سن منظره کامل را به دست نمیدهد. عمر متوسط را میتوان به مثابه مفهوم، مربوط به وضع زندگی یا دوره زندگی بررسی کرد که هنگام آن تغییرات جسمانی رخ میدهند.
آیا من در سن متوسط قرار دارم یا خیر، اگر چهره ظاهری مرا نگران می سازد، اگرچه اطفال من تا به حال به کودکستان میروند؟ بر مفهوم سن متوسط این امر چگونه تائثیر میکند که دوره جوانی هرچه بیشتر طولانی تر میگردد و فنلندیان هرچه بیشتر زندگی میکنند؟ چه وقت سن متوسط آغاز میگردد؟ این سن چه وقت خاتمه می یابد و به پیری گذار مینماید؟
عمر متوسط — بهترین وقت زندگی انسان است
لیا پولکینین (Lea Pulkkinen) پروفیسور افتخاری روانشناسی پوهنتون یوویاسکیولیا خاطرنشان می سازد که تعیین حدود عمری سن متوسط اهمیت اصولی ندارد. مفهوم که مراحل زندگی را تعیین میکند، فقط آنگاه اهمیت دارد، وقتیکه آنها با گذار از یک مرحله زندگی به مرحله دیگر مربوط می باشند — بطور مثال، از جوانی به پختگی. در صورت این گذارها چیزی از بین میرود، ولی چیز نو جای آن را میگیرد.
در روانشناسی مفاهیم وظایف تکامل در سن متوسط وجود دارد که بیانگر گذار به مرحله نو زندگی می باشد. چنین وظایف، بطور مثال، عبارتند از مواظبت از اطفال، مسوولیت وطنی، موجودیت کار و دستیابی بر رفاه و برقرارنمودن مناسبات انسانی.
علل ترس از رسیدن عمر متوسط وجود ندارد. برخلاف، سن متوسط از بسیاری جهات بهترین زمان زندگی انسان، سن به اصطلاح «prime time» است. این گفته را تحقیقات بین المللی نشان میدهند، ثبوت ها در تحقیقات پولکینین تحت عنوان «از طفولیت تا پختگی» ارایه شده که او در جریان آن بالای گروپ اطفال 8 ساله که در سال 1959 تولد شده بودند و تا رسیدن آنها به سن 50 سالگی مطالعات انجام میداد.
پولکینین میگوید:«در سن متوسط مردم معمولاً از زندگی خود راضی می باشند. در زندگی مردم که به سن 50 سالگی نزدیک میشوند، رکود مشاهده نمی شود. برخلاف، سطح رفاه اجتماعی، هم زنان و هم مردان، فقط بالا میرود».
مفهوم بحران سن متوسط نادرست تعبیر میشود
پولکینین بر اصطلاح قابل استفاده وسیع « بحران سن متوسط» را مورد انتقاد قرار میدهد. در تیوری تحلیل روانی ایریک ایریکسون (Erik Erikson) راجع به مراحل زندگی انسان مفهوم بحران برای آن استفاده میشود، تا طرز تفکر مردم سن متوسط راجع به تکامل نسل جدید منعکس سازد.
پولکینین چنین نتیجه گیری میکند:« بحران سن متوسط به آن شکل که در باره آن در همه جا صحبت میکنند، افسانه ضد و نقیض محسوب میشود. این رنگ منفی دارد، آن را به آسانی با مسایل سن کلیمکس (مجموعه تغییرات هورمونی) یکسان تلقی میکنند و به این ترتیب، منجمله زنان را به این امرمتهم می سازند که آنها بیش از این اطفال داشته نمی توانند. این درست نیست، به خاطر که در این سن زنان معمولاً در حالت شکوفانی قرار میگیرند و فعالیت و استعداد شان را در عرصه های مختلف زندگی تبارز میدهند».
به عقیده پولکینین، تبعیض عمری و ایدیال ساختن جوانی پرابلم های زیادی ایجاد میکند: زنان جوان و مادران اطفال کوچک باید بین امور منزل، کار و زندگی اجتماعی تپ وتلاش نمایند، ولی زنان سن متوسط بیش از این برای هیچ کاری قابل استفاده شمرده نمی شوند.
سن همیشه بیانگر وضع زندگی نیست. بصورت روز افزون مردم در سن 40 و حتی 50 سالگی والدین اطفال خوردسال میگردند و به شکل والدین جوان زندگی میکنند.
پولکینین به مثابه مثال خود را یاداوری میکند: در سن 77 سالگی او در روز کامل کار میکند و خود را زن سن متوسط، نه پیره زن، احساس میکند.
سن انسان به ندرت اهمیت قابل محلاحظه دارد
ماریا یولهیه (Marja Jylhä) پروفیسور هیرنتولوژی (علم راجع به پیرشدن انسان) از پوهنتون شهر تامپیر میگوید که او، نبست به هرکس دیگر، میتواند بصورت دقیق تعیین کند که چه وقت سن متوسط فرا میرسد و چه وقت این سن خاتمه می یابد.
پروفیسور میگوید:«این مراحل عمری را خود جامعه ایجاد کرده، آنها طرز معمول تفکر را منعکس می سازند. آنها توسط هیچگونه علوم طبیعی و بیولوژی یا قوانین یا مصوبات تعیین نشده اند».
یولهیه میگوید که فقط یک ستون فاصل وجود دارد که بصورت دقیق با سن انسان مربوط می باشد — این سن تقاعد است که در 65 سال آغاز میشود. فنلدندیان حتی از این سن در باره پیری صحبت میکنند.
یولهیه تاکید میکند:«ولی هیرونتولوژستان عقیده دارند که در این سن پیری به هیچ وجه آغاز نمی شود!»
یولهیه عقیده دارد که در زمان ما گمان نمی رود که 30 ساله را به مردم سن متوسط نسبت داد، ولی در 40 سالگی نو نزدیک شدن به این دوره زندگی آغاز میشود.
پروفیسور یولهیه می افزاید:«ولی سن 30-40 سال را به کدام مفهوم مشخص ساخته میتوانیم؟ من پیشبینی میکنم که به عین ترتیب مثلیکه مفهوم نوجوانان که در سال های 1950 بوجود آمد، ما مفهوم نو مربوط به گروپ جدید عمری کسب خواهیم کرد. بطور مثال، در فنلند سن تقاعد مردم به سن 65 تا 100 سال را دربر میگیرد. ولی — 65 ساله بودن و 95 ساله بودن — چیزهای متفاوت اند».
از طرف دیگر، محققین که مسایل پیرشدن را مطالعه میکنند، اصلاً نسبت به طبقه بندی مردم براساس اصل عمری به دیده شک و تردید مینگرند.
یولهیه یاداوری میکند:«وضع در جامعه، وقتیکه سن انسان واقعاً هم تعیین کننده محسوب میشود، بسیار نادر است».
سن متوسط از نقطه نظر بیولوژی وجود ندارد
همه چیز در صورت بسیار ساده میگردد، اگر از موضعگیری بیولوژی تکاملی دیده شود. مارکوس رانتالا (Markus Rantala) دانشمند بیولوژی تکاملی از پوهنتون شهر تورکو معلومات میدهد که از نقطه نظر بیولوژی راه زندگی مردان و زنان حاوی مراحل مختلف می باشند، از همینرو مفکوره سن متوسط دراینجا بیجا می باشد.
رانتلا میگوید:«از نقطه نظر بیولوژی، زنان اصلاً سن متوسط ندارند. فقط طفولیت، جوانی، سن تولد اطفال و سن بعد از فرارسیدن قطع شدن حیض و نفاس. در این مرحله آخری زن از توانایی تکثر به مواظبت از اطفال خود گذار مینماید، تا به آنها امکان تداوم نسل را فراهم سازد».
رانتالا میگوید که تحقیقات نشان داده که کمک مادرکلان در تربیه نواسه ها برای تولد اولاد و بقای آن اهمیت زیاد دارد. ولی ثبوت آن وجود ندارد که موجودیت پدرکلان نیز دارای عین اهمیت می باشد.
دانشمند معتقد است که از نقطه نظر بیولوژی تکاملی سن متوسط تقریباً 30 سال محسوب میشود، وقتیکه سطح هورمون ها که در سطح بالاتر قرار دارد، تدریجاً کاهش می یابد.
او افزود:« به این ترتیب، میتوان گفت که سن متوسط مردان تقریباً از 30 سالگی آغاز میشود و تا زمان ادامه می یابد، تا آو توانایی ادامه نسل را حفظ میکند. بعداً پیری فرار میرسد، چون او نمی تواند «بر بازار تکثر» اثر بگذارد».
ولی دانشمندان نسبت به اینکه سن متوسط چیست، دیدگاه خود دارند.
رانتالا به شوخی میگوید:« زمانیکه من 25 سال عمر داشتم، من فکر میکردم که سن متوسط بعد از 30 سال آغاز میشود. وقتیکه من 35 ساله بودم، من فکر میکردم که سن متوسط از 40 سالگی آغاز میشود. حالا، وقتیکه من 40 ساله هستم، من فکر میکنم که این سن از 45 سالگی آغاز میشود. ولی عرصه تحقیقات من در این مورد هیچ چیزی گفته نمی تواند. از همینرو سن متوسط — اصلاً، نسبت به سن بیولوژیکی، یک احساس است».