اكنون ما مصاحبه اى با آقاى احمد بهزاد از سازمان دهندگان اين حركت اعتراضى و اجتماعى داريم تا بتوانيم موضع اين حركت و جنبش را نسبت به برخى از موضوعات سياسى روز بدانيم.
اسپوتنیک: با توجه به ماهیت سیاسی حرکت اعتراضی جنبش روشنایی، چرا سران جنبش به تدوین اساسنامه و مرامنامه حزبی دست نمی زنند؟ و به صورت یک نهاد اجتماعی شناسنامه دار اعلام موجودیت نمی کند؟
احمد بهزاد: جنبش روشنایی فراتر ازیک حزب است. احزاب متعدد را داشتیم فعالان مدنی، دانشمندان، استادان دانشگاه، دانشجویان و مردم عادی همه را در جنبش روشنایی داریم. جنبش روشنایی بهتر است بگویم که یک چتر فراگیر است، که مجموعه های مختلف را که به عدالت، انصاف برابری می اندیشند را در بر می گیرد و آنها خود را زیر مجموعه این چتر بزرگ می دانند و ما در ماه های آینده اقدامات را برای ساختارمند ساختن جنبش روی دست گرفته ایم، چون مبارزه برای عدالت و برابری یک راه طولانی است و ما خود را باید آماده بسازیم که با دسیسه ها و توطئه های مختلفی که در برابر ما طراحی می شود، که یکی از نمونه هایش حادثه 23 جولای سال گذشته چوک دهمزنگ که همه گواه آن هستیم. ما متناسب به تهدیدهای که در برابر ما است باید خود را آماده و مجهز بسازیم. از این لحاظ ساختارمند شدن و تشکیل داشتن برای جنبش روشنایی یک ضرورت است. در حال حاضر بحث ساختار مند کردن جنبش روشنایی یک ضرورت است. در حال حاضر بحث ساختارمند کردن جنبش را روی دست داریم از همین رو به هواداران جنبش روشنایی در داخل و خارج از کشور پیام دادیم که هسته ها و ساختار های جنبش را در شهرهای مختلف ایجاد کنند و در ماه های آینده برنامه ای داریم برای برگزاری یک کنگره بزرگ در داخل افغانستان که نمایندگان مردم ما هم از داخل و هم از خارج در یک جا جمع شوند و نسبت به آینده جنبش و ساختار جنبش تصمیم بگیرند.
اسپوتنیک: حالا که صحبت در باره احزاب و رهبران آمد می خواهم از شما بپرسم که چرا احزاب و رهبران در افغانستان بیشترین انرژی شان را برای حفظ قدرت خود مصرف می کنند به جای اینکه این انرژی خود را برای آبادی و برای رفاه مردم مصرف نمایند. به نظر شما مشکل در چه است؟
احمد بهزاد: متاسفانه ما در افغانستان نام حزب را داریم، اما چیزی به معنای واقعی به نام حزب و جود ندارد. حزب معنی اش یک مجموعه است یک مجموعه منظم و تشکیلاتی که با تصمیم گیری جمعی و برنامه مدون ساختار تشکیلاتی انسجام یافته، که باید اهداف و برنامه های خود را تعقیب نماید. در افغانستان حزب به نام مستعار یک شخص است و یا یک خانواده مخصوصا که حالا شاهد یک پدیده جدید هم در افغانستان هستیم که رهبری در احزاب هم موروثی شده است.
وقتی یک رهبر کشته و یا بازنشسته می شود می بینیم رهبری به طور ارثی به فرزندش منتقل می شود. این نشان می دهد که کار گروهی منسجم به نام حزب در افغانستان وجود ندارد متاسفانه. از همین رو هست که سوال شما به همین نکته بر می گردد وقتیکه کار جمعی وجود نداشته باشد و تشکیل منظم وجود نداشته باشد و برنامه در محور کار نباشد، عمدتا منافع اشخاص که در راس هستند تعیین کننده است. بیشترین حملات هم به جای اینکه به حزب شود به شخص می شود و بیشترین توان و انرژی فردی که در راس است برای دفاع از خودش به کار می رود و یا اینکه همان انرژی برای پیشبرد برنامه های حزبی و یا حتی برای حزب به مصرف برسد.
اسپوتنیک: جامعه افغانستان جامعه متکثر ومتنوعی است این تنوع مذهبی و قومیتی از یک سو مزیت است و از سوی دیگر تهدید محسوب می شود. جنبش روشنایی برای توازی بین هویت قومی و هویت ملی و تقسیم عادلانه منافع و در آمد ملی بین همه مردم افغانستان و مشارکت همه اقوام تحت عنوان ملت افغانستان در اداره کشور، چه برنامه ای را در نظر و پیشنهاد می کند؟
احمد بهزاد: نخست ببینیم مشکل در کجاست. شما به درستی گفتید که افغانستان یک کشور و یا یک جامعه کثیرالقومی با نژادهای مختلف، اقوام مختلف، فرهنگ های مختلف و زبان های مختلف با ایده و مذاهب مختلف در افغانستان زندگی می کنند. در چنین جامعه حاکمیت عدالت و روا داری می تواند انسجام این جامعه را و قوام این جامعه را در دراز مدت تامین کند. انحصار طلبی، حق کشی، نا برابری و بی عدالتی و تبعیض می تواند که این جامعه را از درون متلاشی بسازد. آنچه را که جنبش روشنایی برای آینده در افغانستان می خواهد بحث ملت سازی در افغانستان است و روی این موضوع تاکید می کند. که مبنی بر قرار داد ارزش های انسانی مانند عدالت، برابری و رواداری برای تشکیل چنین جامعه است. ما تاکید ویژه ای بر سر این موضوع داریم که هویت های قومی را نباید نادیده گرفت و ما از طریق نادیده گرفتن هویت های قومی نمیتوانیم که یک ملت متحد را به وجود بیاوریم. با پذیرفتن اصل تکثر، اصل چند قومی بودن و احترام گذاشتن به هویت های قومی و منافع اقوام مختلف و لحاظ کردن اصل عدالت و برابری هست که می توانیم به ایجاد یک جامعه مرفه و سعادتمند و داشتن یک ملت متحد دست پیدا کنیم. در همین راستا تقسیم منابع قدرت و ثروت و لحاظ کردن اصل انکشاف متوازن و بها دادن به همه بخش های جامعه می تواند که ما را کمک بکند. در حقیقت موجودیت ملت افغانستان هم در گرو همین موضوع اصل انکشاف متوازن است. شما هرگاه بخواهید منطقه ای را محروم نگهدارید و یا قومی را از منابع قدرت و ثروت دور بدارید خود این اقدام منجر به بروز مقاومت خواهد شد و درقرن 21 هیچ قومی حاضر نیست درجه 2 باشد و یا در حاشیه بودن را تحمل بکند سرانجام این کشمکش چیزی به نام وحدت ملی و یا موجود بودن یک ملت را زیر سوال خواهد برد. امروز در افغانستان در بیشتری از محافل وقتی که صحبت از وحدت ملی می شود صحبت از عنوان ملت افغانستان می شود بسیاری ها این عنوان ها را مورد تمسخر و ریشخند قرار می دهند. چون در عمل ما چیزی به نام وحدت ملی متاسفانه نداریم.
به خاطر اینکه حاکمیت عملا یک بخشی را محروم نگه می دارد و تلاش می کنند بخش های را به حاشیه براند و تلاش می کند که قدرت را به شکل انحصاری در دست یک گروه خاص باشد و این مسایل شدیدا داشتن یک ملت و وحدت ملی را زیر سوال می برد. برنامه های جنبش روشنایی در راستایی مسایل کلان ملی مبتنی به همان ارزش های مانند عدالت، برابری، انصاف و روا داری است.
اسپوتنیک: هستند رهبران که برای مصلحت و یا به عنوان مصلحت و یا برای حفظ قدرت و چوکی خویش در حکومت از حقوق حقه بعضی ملیت ها می گذرند. آیا به نظر شما این به ضرر کشور و یک قوم ستمدیده نیست؟
در پاسخ به پرسشهای پیشین شما گفتم که احزاب متاسفانه در افغانستان در اختیار فرد است نه در اختیار یک مجموعه از افراد یک جامعه و این فرد هم برای حفظ قدرت و چوکی خویش به عنوان مصلحت حقوق یک قوم یا ملیت را زیر پا می گذارند و در جای که مصلحت باشد حقیقت نیست و این یک خیانت بزرگ است و از همین جاست که تنش ها و کشمکش ها زیاد می شود، که یک فرد به خاطر منافع شخصی خود حقوق یک قوم را زیر پا می گذارد.
اسپوتنیک: در پایان از آقای احمد بهزاد نماینده پارلمان و یکی از سران جنبش روشنایی سپاسگزاری می کنیم که وقت گذاشتن و به پرسش های ما پاسخ دادند.
بهزاد: از خبرگزاری اسپوتنیک هم سپاسگزاری می کنم که همیشه ناگفته ها را به نشر می رساند.
