به گزارش اسپوتنیک به نقل از خبرگزاری رشد، احمد ولی مسعود در کنفرانس فراخوان آجندای ملی ـ کابل ۴ ثور ۱۳۹۶؛ گفت: داستان این که چه شد که به این جا رسیدیم، رشتۀ دراز دارد، اما آن چه برایمان از ابتدآ مایۀ نگرانی و بحث اساسی بوده و میباشد، نبود دولت با قاعدۀ ملی، نبود زعامت ملی، نبود استراتیژی ملی است که در این همه مدت ۱۷ سال عامل و حامل بحران های امروز کشور میباشند.
یک و نیم دهه قبل، وقتی با حضور جامعۀ جهانی به صلح نسبی رسیدیم، همۀ سعی خود را داشتیم که چگونه می شود از همین فرصت های جهانی برای افغانستان به خاطر ایجاد دولت ملی استفاده کرد، چون میدانستیم که این فرصت ها دیر پای نیست، می دانستیم که دیر یا زود هر کشوری برنامۀ خود را دارد و افغانستان باید برنامۀ خود را میداشت، می دانستیم که وابسته گی دایمی سرانجام هیچ کشوری را به قوام نرسانیده است. از این رو نقشۀ راهی را به نام "آجندای ملی" برای حکومت وقت پیشنهاد دادیم گفته بودیم، از صلح نسبی بوجود آمده استفاده نمائیم تا دولت ملی و زعامت ملی خودمان را ایجاد کنیم. گفتیم گفتمان را میان خودمان آغاز نمائیم، حد اقل مشترکات خود را دریابیم و به یک دیدگاه واحد برسیم تا با اعتماد میان خود، دولت ملی را شکل دهیم و به صلح پایدار و ثبات برسیم.
با همین انگیزه در این مدت ۱۷ سال تمام پس از شهادت مسعود همۀ چشم انداز من، جستجوی راه حلی بوده است برای کشور. چشم اندازی برای تدوین یک استراتیژی. طی این هم سالها همواره تا حد امکان سعی داشته ام تا با مشورت و رایزنی ها، نشست ها، سیمینار ها، با نخبگان فکری و اندیشه ورز راه حلی بیابیم، نفشۀ راه ترسیم کنیم به خاطر گذاشتن یک تهداب محکم برای امروز و فردای افغانستان. حتا بخاطر دارم که بعضی دوستان نزدیک از سخن گفتن در مورد برنامه بیزار بودند.
آجندای ملی را ابتدا، ۱۴ سال قبل به مسئولین حکومتی پیشنهاد داده بودیم و گفتیم که از حضور جامعۀ جهانی و فرصت صلح نسبی، به خاطر تشکیل دولت و زعامت ملی استفاده ببریم. ۴ سال قبل طرح دولت وحدت ملی را از دورن دل آجندای ملی مطابق شرایط افغانستان پیشنهاد داده بودیم. اما دریغا که نه حکومت قبلی آقای کرزی و نه هم حکومت موجود به پیشنهاد ما توجه نکرد و کشور به بحران های در هم تنیده گیرماند.
سه سال تمام است که بحران سیاسی، بن‌بست امنیتی، رکود اقتصادی، فساد دولتی، بحران مشروعیت، بحران اعتماد، تقابل هویتی و نبود ظرفیت مدیریتی حکومت سبب شده است که نظام در کل به فروپاشی نزدیک گردد و شیرازۀ کشور متزلزل شود.
میکانیزم بیرون رفت:
برای یک لحظه تصور کنید که حتا انتخابات اگر زیر نظر همین حکومت صورت بگیرد، تقلب، بحران، تنش، جند برابر خواهد شد؟ دولتی که نتوانست از زیر بار بحران انتخابات خود بیرون شود که حتا سند مشروعیت خود را عملی سازد، چگونه و با چه مشروعیتی، انتخابات بعدی را میتواند مدیریت کند و مشروعیت بخشد؟
شاید عدۀ در داخل دستگاه دولت به ادامۀ همین روند دل بسته باشند، اما آخر این روند تباهی است و همۀ شرایط عینی و ذهنی از دیر مدتی به انفجار یک بحران بزرگ آماده است. آنچه حکومت موجود میتوانست انجام دهد، راه اندازی لویه جرگه قانونی و تطبیق توافقنامه بود که نکردند، نشد و امروز شاید بسیار ناوقت شده است.
به خاطر بیرون رفت از شرایط بحرانی موجود، تعبیر های مختلف وجود دارد، اما اغلباً یک وجۀ مشترک دارند و آن اینکه روند موجود غیر قابل اصلاح و غیر قابل پذیرش شده است. جمعی پیشنهاد لویه جرگۀ مردمی را دارند، جمعی هم پیشنهاد حکومت موقت و انتخابات زود هنگام.
حالا در میان این دو راه آنچه برای آجندای ملی اهمیت دارد، اجماع عمومی در محور یک میکانیزم مشخص برای آوردن بدیل است. اگر دیر بجنبیم، خدای ناخواسته، کشور به بی ثباتی، هرج و مرج نرود، دستآورد های یک و نیم دهه کشور از هم نپاشد. وقتی نظام میگوئیم، به معنی اشخاص و یا بودن یا نبودن افراد نیست؛ بلکه نظام به معنی کشور ، دیموکراسی، انتخابات، عدالت، وحدت، جز نظام اند که نباید با اشخاص که در هر سطح باشند به اشتباه گرفته شود.
