افغانستان از پاکستان در سازمان تجارت جهانی شکایت می‌‌کند

بدنبال حمله ده روز قبل در زیارتگاه صوفیان در ایالت سند پاکستان، دولت آن کشور مرزهایش با افغانستان را بست. تاکنون این مرزها مسدود مانده و دیروز عمر زاخیلوال سفیر افغانستان در پاکستان اعلام کرده بود که قرار است مرز تورخم میان افغانستان و پاکستان طی سه-چهار روز آینده باز شود.
محمدقربان حقجو معین امور تجارتی وزارت تجارت و صنایع افغانستان، امروز در یک نشست خبری گفت که هرچند دولت افغانستان با مسدود شدن مرزهایش با پاکستان از نگاه اقتصادی صدمه‌ی زیادی ندیده است، اما براساس اصول سازمان تجارت جهانی، کشورهای عضو حق ندارند تا مسایل تجارتی را سیاسی بسازند. به گفته آقای حقجو، دولت پاکستان که از بانیان سازمان تجارت جهانی به شمار می‌رود، تحت هر شرایطی حق ندارد تا مرزهایش را بر روی کالاهای تجارتی افغانستان مسدود کند. آقای حقجو افزود: «هیچ کشوری حق ندارد که تجارت و ترانزیت را بند کند. در حالت‌های بسیار استثنایی حتا در حالت‌های جنگ هم هیچ کشوری حق ندارد تا مرزهای خود را بر روی کالاهای تجارتی مسدود کند.»
معین امور تجارتی وزارت تجارت و صنایع افغانستان افزود که مقام‌های دولت این کشور نگرانی‌های خود در باره مسدود شدن مرزها بر روی کالاهای تجارتی افغانستان را به مقام‌های پاکستان ابلاغ کرده اما تاکنون پاکستان در این زمینه واکنشی نشان نداده است. محمدقربان حقجو گفت: «ما در چوکات سازمان تجارت جهانی حق شکایت داریم و از این حق خود استفاده می‌کنیم. ما فعلا مصروف جمع‌آوری اسناد برای ارایه به سازمان تجارت جهانی هستیم تا رسما شکایت خود را از پاکستان در این قسمت ثبت بکنیم. البته شکایت به معنی دعوا نیست، چون مطابق به شیوه‌های کاری سازمان تجارت جهانی شکایت سه مرحله دارد. مرحله اول شکایت در چوکات کمیته‌های تخصصی در سازمان تجارت جهانی ارایه مطرح می‌کنیم. در آنجا با اعضایی که از کشورهای مختلف هستند تا پاکستان را زیر فشار بگیرند تا حالت را عادی بسازد. اگر مرحله اول نتیجه نداد، در مرحله دوم مشوره‌دهی است که یک تیمی از شخص سکرترجنرال سازمان تجارت جهانی توظیف می‌شود و این تیم متشکیل از متخصصین دعاوی حقوق تجارت بین‌المللی هستند، این موضوع را مطالعه کرده و گزارش خود را به خود سازمان تجارت جهانی ارایه می‌کند که کدام کشور برحق و کدام کشور متخلف است. اگر نتیجه آن را کشور متخلف قبول کرد، مساله حل است.»
معین امور تجارتی وزارت تجارت و صنایع افغانستان تاکید کرد که هرگاه به شکایت‌ها در دو مرحله اول در سازمان تجارت جهانی دعوای تجارتی و ترانزیتی میان دو کشور عضو این سازمان حل نگردد، دعوا وارد مرحله سوم می‌شود که رسیدگی و حل آن ممکن سال‌ها در برگیرد. وی افزود: «ما شکایت خود را به سازمان تجارت جهانی می‌‌کنیم و فعلا هیات‌های ما به گمرگات (تورخم و سپین‌بولدک) رفته‌اند که عملا نشان بدهند که این مرزها بسته‌اند و نه تجارتی صورت می‌گیرد و نه تردد مسافرین. ما اضرار این را هم محاسبه می‌کنیم که چقدر برای ما خساره رسیده است. این خساره دوجانبه است و تنها برای افغانستان نیست.»
این مقام وزارت تجارت و صنایع افغانستان ابراز امیدواری کرد که سازمان تجارت جهانی به شکایت افغانستان در برابر پاکستان توجه کند. او گفت که پیش از این پاکستان در زمینه تجارت با افغانستان تنها با یک کشور مواجه بود، اما پس از پیوستن افغانستان به سازمان تجارت جهانی، اکنون با 153 کشور مواجه است. به آقای حقجو، هرگاه تخلف یکی از کشورهای عضو ثابت شود، دیگر تمام اعضای آن علیه کشور متخلف موقف خواهند گرفت.
پاکستان از جمله بنیان‌گذاران سازمان تجارت جهانی است، اما افغانستان سال گذشته‌ی میلادی پس از بیش از یک دهه تلاش توانست رسما وارد سازمان تجارت جهانی شود.
محمدقربان حقجو افزود که میزان صادرات افغانستان به پاکستان ده درصد افزایش و واردات آن نزدیک به سی درصد کاهش یافته است. به گفته او، میزان کلی واردات افغانستان در سال 2016 میلادی به 1.53 میلیارد دالر رسیده بود و امسال قرار است این رقم پایین‌تر بیاید.
در همین‌حال، مسوولان اتاق تجارت بین‌المللی در افغانستان، از نافذ شدن موافقت‌نامه تسهیل تجارت خبر می‌دهند. این موافقت‌نامه سه روز قبل نافذ شده است.
عبدالقدیر بهمن رییس هیات عامل اتاق تجارت بین‌المللی در افغانستان، در کنفرانس خبری امروزی گفت که با نافذ شدن موافقت‌نامه تسهیل تجارت، فرصت‌های جدیدی اقتصادی در افغانستان خلق خواهد شد. او گفت که با این اقدام میزان معاملات تجارتی را در جهان بیشتر از تریلیون دالر افزایش خواهد داد.