دخول و خروج نیرو های شوروی مراحل تراژیدی بود٬ که نه شوروی وقت و نه حکمیت در کشور انتظار عواقب ناگوار آنرا داشتند٬ در مورد چه در داخل کشور و چه هم در فدراسیون روسیه بین مورخین و آگاهان سیاسی که اکثرآ شاهدان عینی این دوره بودند٫ جر و بحث های داغ صورت می گیرد ٬ مخصوصآ در اواخر ماه دلو همه ساله موضوع داغ هفته را تشکیل می دهد.
در مورد دخول و خروج نیروهای شوروی صدها و هزار ها مقالات ٬ مصاحبه ها، پروگرام های تلویزیونی و رادیویی، هم در افغانستان و هم در روسیه ثبت ارشیف ها می گردد و مورخین تاریخ معاصر افغانستان صد ها رساله در مورد به چاپ رسانیده اند که من شخصا زحمات همه شانرا به دیده قدر می بینم ٬ خارج از علایق ٬ ذوق ها و سلیقه های شان. به هرترتیب همه نوشته ها در مورد سرمایه بزرگیست برای تاریخ کشور. البته تجزیه و تحلیل بعضی از آنها زیر تاثیر زمانی قرار دارد و بسیار مشکل است که از همه آنچه گفته و نوشته شده، امروز بتوان کاملآ آزادانه و خارج از ذوق نتیجه گیری های علمی و تاریخی نمود ٬ چند دهه ضرورت است تا مورخین نسل های بعدی بتوانند تحقیقات علمی و تاریخی خود را عاری از تعصبات و تاثیرات جانبی که امروز در جامعه مسلط است، انجام دهند.
بنآ در برنامه امروزی هدف نیست که طرفی را ملامت و بر عکس طرفی را برائت بدهیم٬ بلکه از محترم جاوید کوهستانی آگاه در مسایل سیاسی و نظامی دعوت نمودم، چون محترم کوهستانی همواره با دید باز و وسعت نظر به قضایای این مقطع تاریخی نگاه نموده ، امید به حرف های وی دقیق گوش دهید. در ذیل کلیک کنید و بشنوید:
در چند دهه اخیر بدون استثنا ازدست صاحبان قدرت در هر دو طرف خط جنگ آنقدر اشتباهات ای رخ داده که محصول آن افغانستان ایست که ما امروز داریم. قسمی که می گویند:"چیزی که در دیگ است در کاسه می برآید". ما افغانها مسئول همه آنچه در کشور ما رخ داده ٬ هستیم و جامعه کنونی افغانی ما محصول عملکرد های ماست.
امید زمانی برسد که ۲۶ دلو روز آشتی ملی اعلان گردد و همه از همدیگر در این روز به خاطر مظالم ای که در حق کشور و مردم ما صورت گرفته ، عفو بخواهیم.
