عبدالله عبدالله، رییس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان با همراهی شماری از مقام های این کشور، صبح دیروز وارد تهران شد. اگرچه پیش از این رهبران کابل و شماری از سیاستمداران افغانستان درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را به دولت و ملت ایران تسلیت گفته اند اما عبدالله عبدالله در راس هیاتی به منظور شرکت در مراسم ترحیم رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام به ایران آمده است.
عبدالله در این سفر «سید فاضل سانچارکی» مشاور فرهنگی، «سرور دانش» معاون دوم رییس جمهوری، «صلاح‌الدین ربانی» وزیر امور خارجه، «محمد محقق» معاون ریاست اجرایی و وزیران حمل و نقل، توسعه روستایی، مشاوران و شماری از خبرنگاران را به همراه دارد.
قرار است رییس اجرایی دولت افغانستان و هیات همراه، در این سفر با مقام های ارشد جمهوری اسلامی ایران نیز دیدار و درباره گسترش و تعمیق همکاری های دوجانبه در زمینه های مختلف گفت وگو کنند.
وی دیروز در دیدار هیات رسانه ای ایران اعزامی به کابل اظهار کرد: افغانستان به دلیل روابط نیک تاریخی و بر اساس حسن همجواری و احترام مقابل با جمهوری اسلامی ایران، خواستار تقویت همکاری های دوجانبه است. به گفته وی، حکومت وحدت ملی با وجود چالش ها و مشکلات، دستاوردهای قابل ملاحظه ای دارد و برای تقویت فرصت های اقتصادی در منطقه ای و استفاده از فرصت های کلان اقتصادی در داخل کشور، نیازمند همکاری کشورهای همسایه به ویژه ایران است تا فرصت های دوجانبه و چندجانبه در منطقه باعث تحرک و رشد اقتصادی شود.
دو کشورِ ایران و افغانستان به واسطه برخورداری از اشتراک های دینی، فرهنگی، تاریخی و زبانی، از دیرباز روابط نزدیکی بر اساس حسن همجواری داشته اند. به رغم وجود 950 کیلومتر مرز مشترک میان این 2 همسایه، طی سالیان اخیر منازعه و اختلافی جدی بین تهران و دولت های قانونی کابل بروز نیافته است.
در پنج سال دوره حاکمیت طالبان، ایران از جبهه متحد شمال یا همان ائتلاف متحد اسلامی ملی برای نجات افغانستان حمایت کرد. به دنبال سقوط حکومت خودخوانده طالبان در سال 2001، روابط تهران و کابل بار دیگر به حالت عادی درآمد و آمد و شد های دیپلماتیک میان مقامات بلندپایه دو طرف از سر گرفته شد. در این دوره، با وجود حضور نظامی امریکا در افغانستان، تهران و کابل روابط عادی و حسنه داشتند.
با روی کار آمدن دولت یازدهم در سال 1392، بهبود روابط و ارتقای سطح همکاری های اقتصادی، تجاری و سیاسی-امنیتی با همسایگان در دستور کار دولتمردان قرار گرفت. دولت «حسن روحانی» همواره توجه ویژه ای به موضوع تعامل با جهان بخصوص روابط با همسایگان بر اساس حسن همجواری مبذول داشته است. از این رو پس از تشکیل «دولتِ وحدتِ ملیِ» افغانستان در تاریخ سی ام سنبله سال 1393، فصل جدیدی در روابط ایران و همسایه شرقی گشوده شد.
جمهوری اسلامی ایران به اذعان مقام های افغانستان در طول این سال ها همواره کمک های شایانی در راستای بازسازی زیر ساخت های این کشور، برقراری امنیت و همچنین مبارزه با گروه های تروریستی داشته است که نه تنها امنیت افغانستان بلکه منطقه و بخصوص مرزهای شرقی کشورمان را تهدید می کنند. این رویکرد برآمده از سیاست خارجی است که پایه در احترام متقابل و تلاش برای تعامل و حفظ همکاری های مشترک با واحدهای ملی به ویژه کشورهای همسایه دارد.
در حال حاضر و در فضای پسابرجام ظرفیت های بسیاری برای گسترش همکاری و استفاده از فرصت ها و نیز رفع چالش ها و معضلات مشترک وجود دارد. بدون شک از مهم ترین چالش های 2 کشور در برهه کنونی، افزون بر مساله قاچاق مواد مخدر، خطر گسترش افراط گرایی است. افزایش حضور داعش در افغانستان، تعمیق و گسترش همکاری های امنیتی 2 کشور را گریز ناپذیر کرده است. در این میان و از دید شماری از ناظران، با توجه به شکست های سنگین داعش در عراق و سوریه، احتمال می رود برخی نیروهای داعش به افغانستان سرازیر شوند. با توجه به اهمیت مقابله با تروریست های تکفیری، همکاری های تهران و کابل در این زمینه می تواند ثمربخش باشد.
پرواضح است که آمد و شدهای دیپلماتیک بین مقام های 2 کشور همسایه درتقریب دیدگاه های آنها بسیار اثرگذار است. پیش تر نیز در دی ماه سال گذشته عبدالله عبدالله، سفری چهار روزه به تهران داشت و از منطقه آزاد چابهار دیدن کرد و از توسعه ظرفیت های این بندر و واگذاری زمین به سرمایه گذاران افغانستانی برای ترانزیت کالا از این منطقه ابراز خرسندی کرد. همچنین، در سفر ماه ثور سال جاری «محمد اشرف غنی» رییس جمهوری افغانستان به ایران، موافقتنامه سه جانبه ای را برای توسعه بندر چابهار میان ایران، هند و افغانستان در تهران به امضا رسید. این یکی از مهم‌ترین گام‌های است که ایران، هند و افغانستان در راستای تقویت همکاری‌های مشترک اقتصادی منطقه ای برداشتند. افغانستان در خشکی محصور شده و به دریا راه ندارد و سرمایه گذاران افغانستانی برای انتقال ارزان تر و سریع تر کالاهای وارداتی و صادراتی خود علاقمند به استفاده از منطقه آزاد چابهار هستند.
فرجام سخن اینکه حضور عبدالله عبدالله در ایران را در برهه کنونی می توان گامی رو به جلو برای توسعه همکاری ایران و افغانستان و رفع چالش هایی دانست که پیش روی 2 کشور وجود دارد. در این میان مختصات فضای پسابرجامی می تواند به گسترش همکاری های تهران و کابل در زمینه های مختلف یاری رساند.
برگرفته: از سایت ایرنا
