موسسات انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان، فیفا، و مشارکت ملی افغانستان، امروز در یک کنفرانس خبری مشترک گفتند که هرچند تصمیم نهایی در باره معرفی اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی سیاسی اتخاذ شده اما انتظار می‌رود که اعضای جدید بتوانند اصلاحات لازم در پروسه انتخابات را بوجود بیاورند.
مسوولان این دو نهاد ناظر بر روند انتخابات می‌گویند که فرصت‌ها برای انجام اصلاحات انتخاباتی محدود بوده و از همین رو نیاز است تا اعضای جدید کمیسیون‌های انتخاباتی کارشان را به زودی آغاز کرده تا بتوانند انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی سال آینده را پس از انجام اصلاحات برگزار کنند.
رحمت‌الله صالحی مسوول بخش برنامه‌های فیفا، در این کنفرانس خبری گفت که اعضای جدید کمیسیون های انتخاباتی باید بی‌طرفی شان را در برگزاری انتخابات حفظ کرده و در عمل ثابت سازند که وابسته به کدام جریان سیاسی نیستند و قوانین انتخاباتی را معیار عمل خود قرار می‌دهند. وی گفت: «اعضای جدید کمیسیون‌ها با استفاده از درس‌ها و تجارب انتخابات گذشته برای حفظ استقلالیت نهادها، تخصصی ساختن عملکردها و تقویت اصل پاسخگویی مبادرت ورزیده و سع نمایند که هیچ نوع شک و شبه در کارشان موجود نباشد و عندالموقع معلومات را با مردم شریک نمایند. جهت تداوم ثبات پروسه انتخابات کمیسیون سع لازم نماید تا بحث خودکفایی و کاهش هزینه‌های انتخاباتی را در اولویت کاری خویش قرار داده و زمینه استفاده موثر منابع را در تمامای مراحل انتخاباتی مساعد سازند.»
رحمت‌الله صالحی همچنین تاکید کرد که اعضای جدید کمیسیون مستقل انتخابات مسوولیت دارند تا فهرست رای‌دهندگان را تهیه و حوزه‌های انتخاباتی را مشخص سازند. به گفته او، این کمیسیون باید این مسوولیت‌اش را در مشوره با نهادهای ناظر بر روند انتخابات، احزاب سیاسی و نهادهای مسوول انجام دهد. آقای صالحی همچنین تاکید کرد که کمیسیون‌های انتخاباتی باید پست‌های خالی دفاتر مرکزی و ولایتی شان را با برگزیدن افراد مستعد، شایسته و بی‌طرف پور سازند و پرونده افرادی که در انتخابات‌های گذشته متهم به تقلب و تخطی انتخاباتی شده‌اند را مورد رسیدگی قرار دهند.
مسوول برنامه‌های فیفا همچنین از حکومت افغانستان و احزاب سیاسی خواست تا در کار کمیسیون‌های انتخاباتی مداخله نکنند و بگذارند که این کمیسیون‌ها با استقلالیت به کارشان ادامه بدهند.
در همین‌حال، فهیم صدیقی رییس موسسه مشارکت ملی افغانستان نیز در این کنفرانس خبری گفت که هرچند آنان نسبت به بهبود روند انتخابات خوش‌بین هستند، اما تاکنون مشخص نیست که اعضای جدید کمیسیون‌های انتخاباتی از خود چه کارایی و درایتی در برگزاری انتخابات شفاف، سراسری و عادلانه انجام خواهند داد. او گفت که نگرانی‌ها در باره این که انتخابات آینده مانند گذشته با چالش‌ها و تخطی‌های گسترده همراه باشد هنوزهم وجود دارد.
اما موسسه دیده بان انتخابات وشفافیت افغانستان، ایتوا، می‌گوید که ارزیابی فهرست اعضای جدید کمیسیون‌های انتخاباتی نشان می‌دهد که اکثریت این اعضا از تجربه کاری و تخصص لازم در زمینه انتخابات برخوردار نیستند. این موسسه در باره وابستگی‌های اعضای جدید نیز گفته است که اکثریت این افراد تحت تاثیر و حمایت قدرتمندان سیاسی قرار دارند. ایتوا در بیانیه‌ای گفته است: «ظاهر طوری وانمود می‌گردد که ترکیب قومی شاید به حفظ حقوق سایر اقوام ساکن در انتخابات کمک کند؛ و از جانب هم پذیرش نتایج انتخابات آینده را کمک کند. اما با در نظر داشت ساختار جدید کمیسیون انتخابات که اعضای کمیسیون در روند اجرایی انتخابات دخیل ساخته شده‌اند؛ هم چنان دادن صلاحیت‌های بیشتر به کمیسیون شکایات در قانون جدید انتخابات از مواردی اند که نگرانی‌ها از احتمال برخوردهای فردی در بین کمیشنران هر کمیسیون از یک طرف و احتمال برخورد و عدم هماهنگی در بین دو کمیسیون حین مرحله عملیاتی انتخابات را می‌تواند افزایش دهد.»
ایتوا با اشاره به بحران انتخاباتی سال 2014 میلادی می‌افزاید که در انتخابات گذشته اعتماد مردم نسبت به روند انتخابات از بین رفت اما انتظار نمی‌رود که اعضای جدید بتوانند این اعتماد را برگردانند. ایتوا می‌افزاید: «متاسفانه فیصدی پایین حضور افراد با تجربه و بی طرف و افراد با سابقه کار در جامعه مدنی در لیست اخیر نگرانی را در مورد کاهش سطح اعتماد مردم بر ادارات انتخاباتی و انتخابات آینده بیشتر ساخته است.»
اعضای جدید کمیسیون‌های انتخاباتی پس از بیش از یک ماه کار توسط کمیته گزینش، سه‌شنبه این هفته توسط رییس جمهور معرفی شدند. کمیته گزینش از میان بیش از هفت‌صد نفر، فهرست سی و شش نفری را به ریاست جمهوری ارایه کرد که رییس جمهور از میان این فهرست هفت نفر را به عنوان اعضای جدید کمیسیون مستقل انتخابات و پنج تن دیگر را به عنوان عضو جدید کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی معرفی کرد.
