به گزارش اسپوتنیک به نقل از خبرگزاری فارس و به استناد از برلیک، وقایع رخداده در افغانستان و مرزهای آن با کشورهای آسیای مرکزی نشاندهنده تهدید رو به افزایش نفوذ جریانات مخرب و تلاش بیش از پیش آنها برای بیثباتسازی منطقه میباشد.
در این مطلب، روی سخن بیشتر بر مرز ترکمنستان-افغانستان (مرزی که در آن به طور منظم درگیریهای مختلفی بین مرزبانان ترکمن و قاچاقچیان افغان روی میدهد) است.
نشریه «اخبار ترکمنستان» اخیرا از درگیری دیگری در تاریخ 4 تا 5 اگوست در منطقه سرحتآباد (در مرز ترکمنستان با افغانستان) خبر داد که در نتیجه آن یک نفر از مرزبانان ترکمن کشته و 2 نفر از آنها زخمی شدند.
نکته قابل ملاحظه این است که تشدید فعالیت قاچاقچیان در این بخش مرزی افغانستان با آسیای مرکزی، پس از خروج گروهک عملیاتی مرزبانان روسیه از ترکمنستان مشاهده میشود.
کارشناس سیاسی این نشریه هم به نوبه خود، با تأکید بر خطر تروریستهای افغانستان برای اقتصاد ترکمنستان، اعلام کرد:- "فعالیت رو به رشد تروریستها در مرز این 2 کشور تمامی پروژههای سرنوشتساز مانند خط لوله گاز تاپی را تهدید میکند".
این درحالی است که نواحی شمال غربی افغانستان که این خط لوله گاز استراتژیک باید از آن مناطق عبور کند یکی از مناطق مورد تهدید تروریستها میباشد. این تهدید با توجه به حمله صورت گرفته در تابستان سال جاری به مرداف وزیر امور خارجه ترکمنستان (که در آن زمان در شمال افغانستان حضور داشت) به یک واقعیت تبدیل شده است.
در عین حال، موقعیت در خود افغانستان هم به دلیل بحران سیاسی داخلی وخیم است. در این اواخر عبدالله عبدالله رئیس قوه مجریه این کشور، ضمن انتقاد شدید از رئیسجمهور اشرف غنی، وی را به فقدان اقدامات عملی در جهت انجام اصلاحات انتخاباتی متهم کرد.
وی همچنین اظهار داشت:- "رئیسجمهور افغانستان قصد دارد قدرت را در انحصار خود قرار دهد و به طور واضح از توافقنامه صورت گرفته در سال 2014 در مورد تقسیم مساوی اختیارات عدول میکند. غنی نیز در جواب به این انتقاد خود را یک رئیسجمهور انتقالی دانسته و افزود: کسانی که به دنبال منافع منفی هستند به من اعتماد ندارند و من هم به آنها اعتماد ندارم".
مطالب منتشر شده در یکی از سایتهای زیر کنترول طالبان از وجود گرایشاتی در جهت تقویت طالبان خبر میدهند. بر طبق این مطالب، رهبران گروهکهای داخل این گروه موفق شدند درگیریهای داخلی (که پس از اعلام خبر مرگ «ملا عمر»، بنیانگذار این جنبش روی داد) را حل و فصل کنند. این جنبش قبلا تحت کنترول «ملا رسول» قرار داشت، اما وی با توجه به اخبار منتشر شده در رسانهها، اخیرا در قلمرو پاکستان دستگیر شده است.
از سوی دیگر، با توجه به اطلاعات موجود، طالبان با گروهک داعش در قلمرو افغانستان نوعی آتشبس برقرار کردهاند.
محمد زمان وزیری فرمانده ارتش ملی در شرق افغانستان، در یکی از مصاحبههای خود اظهار داشت: چندین ماه است که بین نیروهای مخرب درگیری مشاهده نمیشود و این موضوع درجه تهدید از سوی فعالیت شبهنظامیان را هم برای این کشور و هم برای کشورهای همسایه و به ویژه منطقه آسیای مرکزی افزایش میدهد.
در عین حال، لازم به ذکر است که کشورهای آسیای مرکزی در اکثر موارد اقدامات فعال و ثمربخشی برای جلوگیری از چالشها و تهدیدهای فعلی، پیشگیری از حملات ترویستی و خنثیسازی تجهیز سازمانهای تروریستی انجام میدهند. به عنوان مثال، در نیمه اول امسال الماسبیک آتامبایف رئیسجمهور قرقیزستان قانونهای مربوط به مبارزه با تروریسم و افراطگرایی در این کشور را شدت بخشید. دادگاه منطقهای سمرقند در ازبکستان نیز در ماه جاری، 5 شهروند ازبک، که قصد پیوستن به شبه نظامیان در سوریه را داشتند، را محکوم کرد.
بدین ترتیب، نمیتوان در مورد عدم آمادگی منطقه آسیای مرکزی برای واکنش به تهدید روز افزون با قاطعیت صحبت کرد. کشورهای این منطقه به منظور تأمین امنیت در حال انجام یک سری اقدامات برنامهریزیشده، هم در چارچوب فعالیتهای داخلی و هم در چارچوب اتحادیههای بین دولتی (مانند سازمان پیمان امنیت جمعی)، میباشند.
با این حال، برای کار ثمربخشتر در این حوزه، باید به دنبال ابزار جدید مبارزه با تهدیدها و جذب بازیگران قدرتمندتر در آسیای مرکزی بود.