در این اواخر مشکلات ها در ترکیه یکی از مباحثات داغ مطبوعات جهان را تشکیل می دهد٬ ترکیه که از یک طرف مرکز تقاطع آسیا و اروپا شمرده میشود و از طرف دیگر هم عضو فعال پیمان اتلانتیک شمالی و یکی از آرزو های بزرگ این کشور شمولیت اش در اتحادیه ای اروپا بود٬ امروز با چالش های بزرگ داخلی و جهانی گرفتار شده ٬ که هم موفق اش را در ناتو و همچنان شمولیت آینده اش را در اتحادیه اروپا مورد سوال قرار داده. تصمیم بود که در سپتامبر همین سال مسًله سفر های بدون ویزه اتباع ترکیه به کشور های اروپا مورد رای گیری قرار گیرد ٬ که به گفته ای مقامات این اتحادیه عکس العمل شدید اردوغان در کودتای نافرجام ترکیه باعث آن می گردد٬ تا پارلمان اتحادیه اروپا به این امر رای مخالف خود را ابراز نماید. این اتحادیه از انقره خواهان است تا گرانتی از تامین قانون در این کشور داده شود و عرض می دارند که ایشان امروز در مورد کاملا مشکوک استند.
اقدامات اولی حاکمیت در ترکیه در مورد بسته نمودن تمامی مطبوعات آزاد ٬ سبکدوشی قضات کشور از وظایف شان٬ و همچنان بازنگری از معافیت وکلای پارلمان اروپا از توقیف شان در این کشور ٬این همه شواهد از تخطی قانونین اروپا و تعهدات ترکیه برای اروپا شمرده می شود.
بنآ اولین قدم در تاریکی مناسبات اروپا با ترکیه هم تجدید نظر اروپا در مورد سفرکوتاه مدت بدون ویزه اتباع ترکیه به کشور های شامل شنگن است ٬ چنان چه قبلاً این کشور باید ۷۲ شرایط اتحادیه اروپا را می پزیرفت٬ که از جمله ۵ شرط را تا هنوز ترکیه نپزیرفته بود٬ اما امروز شرایط دیګری به آن افزود می ګردد و بدین اساس این پروژه را می توان تا آینده های دور به باد فراموشی سپرد. در جواب رییس جمهور ترکیه نیز اخطار داد که ترکیه از توافقات میګریشن یکجانبه بیرون می ګردد. در این عرصه اروپا به ترکیه نیاز مبرم دارد و اتحادیه اروپا ۳ ملیارد ایرو را در اختیار ترکیه قرار داده بود٬ تا از عودت مهاجرین به اروپا ترکیه خودداری نماید و همچنان تعدادی از مهاجرین دیګری را که اروپا تصمیم داشت اخراج نماید ٬ ترکیه ایشان را بپزیرد. ترکیه امروز واضعاً اعلان نمود که خواهش دیگری اروپا را ٬مبنی بر عدم عملی نمودن قوانین ضد تروریزم ٬که اردوغان در نظر گرفته ٬هرگز نمی پزیرد و اردوغان همچنان اتحادیه اروپا را در سیاست دو ستندرد اش مورد تهمت قرار داد.
دوستان هدف از اردوغان نارضایتی اتحادیه اروپا از حالت استراری در ترکیه است که به مدت سه ماه وضع گردیده و قسمی که شما می دانید در فرانسه نیز بعد از عمل تروریستی اخیر حالت استراری برای سه ماه دیگر تمدید گردید. اردوغان فکر می کنم برحق اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار می دهد٬ چون این اتحادیه فرانسه را مورد انتقاد قرار نمی دهد ٬ اما نارضایتی خود رادر مورد حالت فوق العاده در ترکیه که بعد از کودتای ۱۶ جولای وضع گردید ٬یکجانبه اظهار می نماید. معاون صدراعظم ترکیه آقای نعمان کورتولموش اعلان نمود که ترکیه موقتآ کنویشن اروپا در رابطه به حقوق بشر را به تعلیق قرار میدهد چون به اساس ماده ۱۵ این کونویش در صورت ایکه خطر متوجه بقای حاکمیت در یک کشور گردد٬ این کشور می تواند موقتآ این قانون را ملغا قرار بدهد ٬ مثل ایکه در فرانسه نیز صورت ګرفت٬ البته باید خاطر نشان نمود که تا به حال در ترکیه تدابیر بسا جدی در مورد صورت ګرفته بیشتر از ده هزار نفر توقیف گردیده که از جمله ۱۰۳ جنرال نظامی می باشند ٬ در حدود ۶۰۰۰۰ روساُ٬استادان٬ معلمین و محصلین نیز اخراج گردیده اند و برای بسیاری آنها اجازه خروج از مملکت داده نشده ٬ همچنان ۲۷۰۰ قاضی از وظایف شان سبک دوش ګردیده و ۷۵۵ نفر آن توقیف گردیده اند ٬ که هنوز شروع وقت است ٬ دیده شود که چه نوع تدابیر دیګری امنیتی صورت خواهد گرفت ؟
دوستان در این کونویشن اروپا آمده است که حتا در حالات فوق العاده تخطی از قوانین اساسی که متوجه زجر افراد باشد ٬ ممنوع است٬ اما گفته نشده که اعدام منع می باشد. قبلا اردوغان اعلان نمود٬ در صورتیکه پارلمان ترکیه حکم اعدام را بالای شاملین کودتا جاری قرار دهد٬ من در مورد تصویب مینمایم. وی در مورد عکس العمل ممکن اتحادیه اروپا اظهار نمود که خیر است «اروپا کل جهان نیست» و نظر به الفاظ وی اروپا هیچ حق ندارد تا ویرا مورد انتقاد قرار دهد ٬ چون شرایط موجود حکم می کند.
دوستان نقطه جالب برای من این بود که در این کودتا یکی از پیلوتان ایکه طیاره سو-24 روسیه را در حریم فضایی سوریه از بین برد٬ نیز به حکم دست داشتن به کودتا توقیف گردید و وی را از جمله ای افراد مربوط به رقیب بزرګ اردوغان فتح الله ګولن که فعلا در امریکا بسر می برد٬ می دانند.
با اشاره به این موضوع لازم است تا در مورد مناسبات ترکیه با امریکا هم مکث نمایم ٬ اوباما با سکوت موقت بلاخره در تماس تلیفونی با اردوغان ابراز نمود که آماده است تا همتای ترکی خود را در مورد تعقیقات در این کودتا کمک نماید٬ اما اردوغان قبلاً ازامریکا خواسته بود که رهبر مخالف وی فتح الله را٬ که نفر شماره یک در این کودتا شمرده می شود به ترکیه تسلیم نماید ٬ اما جانب امریکا از وی خواهان شواهد در مورد شد و با اراهه شواهد امریکا تصامیم خود را اعلان خواهد نمود و قصر سفید در بدل از انقره خواست تا در مورد تحقیقات و بازداشت افراد باید روش ای صورت گیرد که نهاد های دموکراتیک ترکیه مورد سوال ملت قرار نگیرد. وی در ضمن مردم ترکیه نه حاکمیت را در مورد پشتی بانی از دموکراسی مورد ستایش قرار داد.
نه تنها جامعه اروپا٬ بلکه کمیسار عالی ملل متحد در تامین حقوق بشر ذاید راد الحسین و گروپ از تحلیل گران مستقل جامعه جهانی نیز تشویش خود را در مورد زندانی ساختن زیادی افراد و همچنان قضات و څارنوالان ابراز نمودند و خواهان حقوق افراد بازداشت شده٬ مطابق به قوانین بین المللی و همچنان دسترسی به ایشان از طرف ناظرین بی طرف را شده در ضمن برګشت به حکم اعدام را در ترکیه تخطی از نورم های حقوق شهروندی و سیاسی افراد و همچنان نورم های بین المللی می دانند.
باید خاطر نشان نمود که از سال ۲۰۰۴ تا به حال در ترکیه حکم اعدام منع قرار داده شده و بیشتر از ۳۲ سال یعنی از سال ۱۹۸۴به اینطرف اعدام در این کشور صورت نګرفته.
خوب ٬ دوستان فکر می کنم برای شما جالب خواهد بود تا نظر من را در موقف روسیه در قبال سیاست اش با ترکیه بدانید٬ در مورد من البته نظر خاصی ندارم ٬ من می دانم که این دو کشور در طول قرون متمادی با هم در جنګ بوده اند و امپراتوری ترکیه عثمانی یکی از رقبای سرسخت امپراتوری روس در منطقه آسیا و اروپا شمرده می شد٬ یګانه قرن ایکه بین این دو کشور مناسبات خوبی بر قرار بود٬ همین قرن ۲۱ است. این دو کشور در عرصه تجارت ٬ توریزم ٬ صادرات و واردات ٬ ساختمان٬ و بالاخره در عرصه انرژی باهم بسیار قرار داد های چندین ملیارد دالری را امضاً نمودند٬ حتا ترکیه برای روسیه در بعضی از این عرصه های جای دوم ٬سوم و چهارم را بین کشور ها در مناسبات اش داشت٬ اما وقایع در سوریه و واقعه نوامبر سال ګذشته با از بین بردن طیاره سو ۲۴ روسیه مناسبات بین دو کشور را بسیار تاریک ساخت و شما خود می دانید که ملامت کدام جهت بوده ٬ این البته به همګان بسیار واضع است و ضرورت به ثبوت ندارد ٬ خوب شد که اردوغان بالاخره با مجبوریت های که سردچارش شد ٬ توقع حداقل جانب روسیه راپزیرفت و معذرت خویش را پیش نمود٬ حال روسیه اولین کشوری بود که کودتای ترکیه را مورد تقبیع قرار داد و پوتین اولین رییس جمهور بود که به اردوغان تلفن نمود و پشتی بانی کامل خود را از وی ابراز نمود ٬ روسیه بسیار توقع دارد که در سیاست ترکیه در قبال سوریه تجدید نظر صورت ګیرد ٬ و این امر در تامین مناسبات بین دو کشور بسیار عمده و اساسی شمرده می شود و از طرف هم به منافع ملی هر سه کشور تمام می شود٬ فکر می کنم که در این مورد هم اردوغان متیقن شده باشد. و اګر راست اش را بپرسید در این کشمکش ها روسیه برنده شد و به ترکیه صدمات زیادی اقتصادی و حتا سیاسی وارد آمد؟ بلاخره از دست داعش خود ترکیه نیز به عذاب آمد.
این داعش حملات تروریستی را در خاک ترکیه سازمان داد و حمله اخیر شان به میدان هوای استانبول کاسه صبر اردوغان را لبریز نمود.
ملاقات پوتین و اردوغان در شروع ماه آینده امکان دارد تحول جدید و بسا مثبت در مناسبات بین دو کشور باشد٬ همین حال بسیاری اقدامات مثبت در عادی شدن اوضاع بین دو کشور صورت می گیرد ٬ توریزم از روسیه به سواحل بحری ترکیه ٬ که منبع بزرگ عایداتی ترکیه محسوب می گردد از سر گرفته شد ٬ این قدم آغاز قدم های بعدی است ٬ که ناظرین مناسبات بین دو کشور ٬آرزوی پیشروی را دارند.