امان ا لله خان بانی نظام سلطنتي در افغانستان

در تاریخ 25 اپریل سال 1960 میلادی امان اللَّه خان پادشاه پيشين وفات نمود
امان اللَّه خان، پادشاه پيشين افغانستان، در 11 دسمبر 1862م به دنيا آمد. پدرش اميرحبيب اللَّه خان، حاكم افغانستان بود و امان اللَّه خان، پس از كشته شدن پدرش، در 20 فبروري 1919م در 57 سالگي به حكومت اين كشور رسيد.
او به جنگ‏هاي طولاني قبايل افغاني عليه انگلستان پايان داد و با امضاي معاهده‏اي در سال اول زمام‏داري خود، صلح را ميان دو كشور افغانستان و انگليس برقرار كرد. امان‏اللَّه‏خان سپس با امضاي معاهده ديگري با شوروي، كه به تازگي بلشويك‏ها در آن كشور بر تزارها پيروز شده بودند و هم‏چنين انعقاد پيمان‏هايى با ايران و تركيه تلاش كرد كه استقلال افغانستان را به ثبوت برساند.
امان‏اللَّه‏خان، اولين رئيس يك كشور اسلامي بود كه رژيم كمونيستي و الحادي لنين را در شوروي به رسميت شناخت و دو ماه پس از كسب قدرت، يك هيأت سياسي را روانه آن كشور كرد. از آن طرف نيز، اولين هيأت رسمي كه از سوي نظام كمونيستي شوروي به خارج از آن كشور سفر كرد يك هيأت روسي بود كه در سپتمبر 1919م وارد كابل گرديد.
امان‏اللَّه‏خان در فاصله سال‏هاي 1927 و 1928م يك سفر زنجيره‏اي به كشورهاي فرانسه، سوئيس، آلمان، بلژيم، انگليس، هالند، تركيه، هندوستان، مصر و دیگر کشور ها به عمل آورد. او به شدت شيفته مظاهر تمدن غرب بود و روابط صميمانه‏اي با رضاخان پهلوي در ايران و مصطفي كمال آتاتورك در تركيه برقرار كرد. امان اللَّه خان عناد خاصي با روحانيون مسلمان داشت و محدوديت‏هاي متعددي براي آنان ايجاد نمود. اين امر موجبات شورش قبايل افغان را فراهم ساخت و در نتيجه امان اللَّه خان كه درصدد انجام اصلاحات اجتماعي جديدي برای زنان افغانستان بود در سال 1929م پس از يازده سال سلطنت از قدرت سرنگون گرديد. وي پس از آن مخفيانه به قندهار، هندوستان و سپس ايتاليا رفت و بيش از سی سال خبری از او منتشر نشد تا اين كه در 25 اپریل 1960م پس از يك دوره طولانی بيماری، در 98 سالگی در سوئيس درگذشت.