انتخابات مجلس و شورای خبرگان در ایران نشاندهنده حمایت مردم از سیاست حسن روحانی و دولت اوست. کارشناسان سیاسی و تحلیلگران این سوال را مطرح می کنند که سیاست داخلی و خارجی تهران در رابطه با تغییر قابل توجه در تناسب نیروها بین بنیادگرایان و اصلاح طلبان در کشور به نفع اخیرالذکر به چه تغییراتی منجر خواهد شد.
ولادیمیر ساژین شرق شناس و کارشناس سیاسی روسیه در این باره گفت:"واقعا هم در ایران رویدادهای جدی سیاسی جریان دارد. اما باید خاطرنشان ساخت که تمام تغییرات در داخل سیستم متمرکز شده است.
اصلاح طلبان برای اولین بار بدون سوءقصد بر اساسات جمهوری اسلامی که از طرف ایت الله خمینی بینیانگذار آن طراحی شده و اصول اساسی ایدیولوژیکی، بر بنیادگرایان غالب شدند.
بدون تردید، رقبای سیاسی به جهان و نقش ایران در امور منطقوی و جهانی با دیدگاه های متفاوت می نگرند. و این اختلاف دیدگاه ها همیشه به اختلاف در سیاست، هم داخلی و هم خارجی منجر میشد و میشود".
ولادیمیر ساژین در ادامه گفت: « مرحله جدید انکشاف ایران با مساله هسته ای ایران و تحریم های شدید ضد ایرانی آغاز شد. مساله به این شکل مطرح بود: یا سازش برای حل و فصل این مساله و لغو تحریم ها و یا رکود اقتصادی و اجتماعی تحت فشار تحریم ها.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران گزینه اول را برگزید و پیروز شد: تحریم ها لغو شدند. اما ایران بعد از تحریم ها به رشد اقتصادی نیاز دارد. برای دستیابی بر این اصل مهم فقط یک شرط ضروری وجود دارد و آن تغییرات سیاسی است. هدف سیاست جدید باید اصلاحات در کشور و بیرون رفت ایران از انزوای مالی، اقتصادی و سیاسی باشد.
اکثر ایرانیان از مشی سیاسی رئیس جمهور حمایت می کنند. آنها از تحریم ها و فقر و انزوای بین المللی و فشار بیش از حد ایدیولوژیکی خسته شده اند. پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات، رئیس جمهور ایران در « تویتر» از انتخاب کنندگان تشکر کرد:« شما با رای خود امکانات برای آغاز عصر جدید در کشور فراهم کردید. من سپاسگزار شما هستم».
چه چیزی در آینده نزدیک در انتظار ایران قرار دارد؟ جای شک نیست که نباید در انتظار تغییرات ریشه ای و انقلابی بود. بعید است که ایران نیازی به چنین تغییرات ریشه ای داشته باشد که طی 37 سال موجودیت خود به برکت سیستم خاص کنترول و توازن توانست متعادل بودن خود را به اثبات برساند. ایران باید عصری سازی شود. ایران باید مطابق با چالش های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جهان معاصر — چالش های قرن 21 میلادی، عصری سازی شود.
در سیاست داخلی — در مرحله اول اصلاحات اقتصادی مطرح است که رئیس جمهور روحانی در باره آن صحبت کرد. اقتصاددانان بر این امر تاکید می ورزند که این امر با خصوصی سازی رشته های اصلی شروع از صنایع موترسازی، تنظیم شرایط و معیارهای کار برای سرمایه گذاران خارجی و تجارت خارجی در ایران، قوانین مالیاتی و بسیاری مسایل دیگر که امکانات را برای خلاقیت اقتصاد ایران فراهم می سازد تا به یک کشور نیرومند از نظر اقتصادی مبدل گردد، مربوط می باشد.
تغییرات در عرصه اجتماعی در تشکل محیط آزاد تر زندگی نیز یکی از موضوعات اصلی محسوب میشود. هم اکنون جسورترین زنان در بین نمایندگان جدید در باره تغییر قواعد حجاب اجباری و موضوعات مشابه دیگر صحبت می کنند. اساس برای این پیشبینی وجود دارد که در داخل کشور پروسه های مربوط به آزادسازی نه تنها قوانین اقتصادی، بلکه اجتماعی صورت خواهند گرفت.
در سیاست خارجی، در قدم اول، تحکیم مناسبات تجارتی- اقتصادی و مالی با کشورهای غربی و احتمالا با امریکا رخ خواهد داد. احتمال تصویب پروتوکول مکمل موافقت نامه با آژانس بین المللی انرژی اتمی از سوی ترکیب جدید نمایندگان مجلس ممکن است که به تضمین های مربوط میگردد که مناسبات ایران را با آژانس را به سطح بالاتری خواهد رساند و اجرای « موافقت نامه هسته ای» با جامعه بین المللی را آسان تر خواهد ساخت.
فعالیت نظامی ایران در سوریه نیز شاید تصحیح شود. چندی پیش خبری در باره تصمیم رئیس جمهور روحانی در باره توافق وی با آیت الله خامنه ای رهبر معظم ایران در باره کاهش حضور نظامیان ایران در سوریه و خروج 2500 نظامی از آن کشور منتشر شد.
ساژین میگوید که کاهش لفاظی های ضد غربی و ضد اسرائیلی منطقی خواهد بود که بطور کلی می تواند به تشنج زودایی سیاسی بین ایران و غرب منجر خواهد شد.
رئیس جمهور روحانی و اعضای دولت او و طرفداران آنها که در انتخابات پیروز شده، مدافعان برجسته حقوق و آزادی های بشر نیستند. آنها عملگرایان هستند که می خواهند دروازه اقتصادی ایران به روی سرمایه گذاران بازتر باشد و انجام این کار بدون جلب سرمایه خارجی، تجارت داخلی، تا حدودی تضعیف محدودیت ها در داخل کشور ممکن نخواهد شد. ایرانیان در سال های زمامداری رئیس جمهور احمدی نژاد برتری های بسیج اقتصادی را با پوست و استخوان شان درک کردند که برای آن کافی اند، تا درک نمایند که این راه به بنبست می انجامد.
بدین ترتیب، راه طولانی و دشوار عصری سازی تمام عرصه های زندگی در پیشروی ایران قرار دارد. فراز و نشیب ها زیاد وجود خواهند داشت، فعالیت های بسیار جدی مخالفان شکست خورده کاملاً ممکن می باشند. تزلزل در بین طرفداران رئیس جمهور نیز مشاهده خواهد شد و مبارزه سیاسی در داخل کشور تشدید خواهد شد، اما ملت ایران تشنه تغییرات است و این امر عمده است.
