ارمنان توته ایریوان را با خود به لبنان برده اند

جامعه ارمنان لبنان یکی از عنعنوی ترین جوامع شمرده میشود. در جامعه 26 مکتب ارمنی، مجتمع های سپورتی — کلتوری و موسسات خریه فعالیت میکنند. اویتیس گیدانیان ژورنالیست زندگی ارمنان را در لبنان — یکی از کشورهای شرق نزدیک، چنین معرفی میکند.
برج حمود — منطقه بسیار پررنگ و مستریح بیروت است. اویتیس گیدانیان این محله را بنام "ایریوان کوچک" یاد میکند، به خاطریکه در آن ارمنان مسکن گزین شده و رنگ ارمنی دارد. همه مغازه ها و موسسات دیگر نه تنها نام های ارمنی دارند، بلکه لوحه های آنها به رسم الخط ارمنی نوشته شده اند. گیدانیان در منطقه برج حمود گردش میکند و قلب ارمنستان را به خاطر می آورد.
اویتیس گیدانیان که در لبنان تولد و بزرگ شده، معلومات داد:"وقتیکه به برج حمود وارد میشوی ارمنان را می بینی که باهم صحبت میکنند و از رادیو صحبت به زبان ارمنی شنیده میشود و عبادت در کلیسا نیز به زبان ارمنی انجام میشد.
جامعه ارمنان لبنان بعد از قتل عام ارمنان در ترکیه افزایش یافت. ارمنان که نجات یافتند کشور را آباد ساختند. به گفته گیدانیان، ارمنان سهم بزرگی را در انکشاف کشور ایفا کردند، از همینرو مورد تائید مردم لبنان و مقامات محلی قرار گرفتند.
لبنانی ارمنی لاصل معلومات داد:"رهبری کشور سیاست جمیعتی پیش می برد، بدان معنی که اقلیت های ملی در اینجا حقوق معین دارند. ارمنان نیز از این حقوق برخوردارند. در این کشور هیچگونه محدویدت ها و مشکلات وجود ندارد و مکاتب ارمنی پروگرام دقیق، اتحادیه های فرهنگی، سپورتی دارند و کلیسا بدون هرگونه موانع فعالیت میکند.
وزیر اقتصاد و منابع آبی نیز ارمنی است و نام او ارتور نظریان است. به اساس قوانین لبنان و موافقت نامه طائیف در پارلمان پنج کرسی برای ارمنان تخصیص داده شده اند.
اویتیس گیدانیان میگوید:"بعد از جنگ داخلی لبنان در سال های 90 مجمع عمومی دعوت گردید. برعلاوه مسایل دیگر، همچنان مساله ارمنان لبنان نیز مورد بحث قرار گرفت و فیصله بعمل آمد که جامعه ارمنان یکی از هفت جامعه مهم ملی لبنان می باشد. این به معنی داشتن امکان نماینده خود در پارلمان و حکومت کشور بود".
گیدانیان افزود که آنها برای حفظ استقلالیت و هویت شان تلاش می ورزند و اعتراف نمود که بعضاً تلاش های محدودساختن حقوق آنها نیز بعمل می آیند.
گیدانیان میگوید:" بعضاً جهت پامال نمودن حقوق ما و سلب آن از ما تلاش ها بعمل می آیند. ما این کار را محکوم میکنیم و با آن مبارزه میکنیم. حالا ما میتوانیم به اندازه 90% از حقوق خود دفاع نمائیم.
ژورنالیست اویتیس گیدانیان مشکل حفظ هویت ملی را در منحل شدن در جامعه لبنان مشاهده میکند. اگر قبلاً ارمنان و لبنانیان باهمدیگر ازدواج میکردند، پس حالا وضع تغییر کرده است. او می افزاید که همسر بهتر از همسر ارمنی وجود داشته نمی تواند.
گیدانیان عقیده دارد که باوجود تفاوت ها، خطر خلط شدن با لبنانیان وجود دارد. جوانان ارمنی با دختران لبنانی و دختران با جوانان لبنانی ازدواج میکنند. از همینرو قشر وجود دارد که زبان ارمنی را نمی داند و خانه ها و خانواده های وجود دارند، جی که به زبان ارمنی معذرت خواسته نمی توانند و شاگردان مکتب وجود دارند که به مکاتب ارمنی نمی روند. پس آنها فقط بنام ارمنی می باشند.
لبنان یگانه کشور شرق نزدیک است که رسماً قتل عام ارمنان را به رسمیت شناخته است.
او گفته که ارمنان جشن میلاد مسیح را در تاریخ 6 جنوری تجلیل میکنند و این روز جشن دولتی و رخصتی است. تاریخ 24 اپریل به ارتباط قتل عام ارمنان روز رخصتی اعلان شده است.
جامعه ارمنان را تا سال های 1970 قرن گذشته 250 — 300 هزار نفر تشکیل میداد. بعد از جنگ طولانی داخلی و مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از آن جمیعت ارمنان تا 140 — 150 هزار نفر کاهش یافت.