نشست «گروه هماهنگی چهارجانبه» در کابل هم سر آغاز پروسه دراز مدتیست که هنوز قربانی های زیادی را پیش رو دارد٬ چون تجربه نشان می دهد٬چنین نشست ها ی که برای پروسه صلح صورت می گیرد ٬ در مقطع زمان باعث تشدید عملیات جناح های درگیر می ګردد ٬ چنان چه حادثه علمناک جلال آباد ٬ تشدید عملیات در هلمند و حملات راکتی و انتهاری اخیر در شهر کابل ٬همچنان حمله تحریک طالبان پاکستانی در پوهنتون پاجا خان در چهارسده شهر پشاور و حمله بر بس خبرنگاران افغان وممکن هم حملات که در آینده ها در دو کشور صورت گیرد٬پاسخ طالبان به شروع این پروسه باشد. قسمی که می بینیم پروسه مذاکرات صلح هم مانند جنگ بدبختاتنه یک پروسه خونین است.
طرح «نقشه راه» که قرار بود در نشست کابل از جانب اشترک کنندگان پیشکش و از جمله یک طرح مورد تایید قرار گیرد٬ تا جای معلوم تصویب نگردید٬و اگر در نشست اسلام آباد از طرح« نقشه راه» که امریکا پیشنهاد نموده بود ٬ یاد آوری صورت گرفت ٬ اما در کابل جانب افغانی طرح خود را مورد پیشنهاد قرار دادند.
اختلافات بین افغانستان و پاکستان در این «گروه هماهنگی چهارجانبه» هنوز هم حل نگردیده ٬ پاکستان مدعیی است ٬تا جانیبن بدون هر نوع پیش شرطی و فشار بالای طالبان ایشان را به میز مذاکره دعوت نمایید ٬ البته اگر حال حمله خونین بر پوهنتون پاچا خان موقف پاکستان را تغییر ندهد. فعلا هم طالبان و هم جانب کابل به پیش شرط های خود تاکید می کنند. کابل می گویند که در قدم اول بین طرفدارن و مخالفین پروسه مذاکرات تفکیک صورت گیرد و حتی سخنگوی ریاست اجراییه از جانب پاکستان تقاضا نمود تا لیست از مقامات طالبان را که به پروسه مذاکرات موافق و مخالف استند ٬ در دسترس افغانها بگذارند و با گروه های که حاضر به مذاکره نمی گردند برخورد جدی در جهت سرکوبی شان صورت گیرد که پاکستان این پیشنهاد افغانستان را مانع رشد مذاکرات می داند. در حالی که گروه از طالبان نیز پیش شرط های را برای مذاکره تعیین نموده اند که عبارتند از:
1- خروج کامل نیروهای خارجی و پایان اشغال افغانستان ٬
2- قطع کامل عملیات نظامی نیروهای خارجی در خاک افغانستان٬
3- ایجاد نظام اسلامی در افغانستان.
البته در داخل کشور و حاکمیت نیز تناقضات جدی در مورد این پروسه وجود دارد٬ از جمله منتقدین٬ با تجربه از کنفرانس ژنیو سال ٬۱۹۸۸ مدعی اند که اگر نمایندگان گروه و یا گروهای از طالبان روی میز مذاکره کشانده نشوند٬این پروسه کمافی سابق نتایج نامطلوب خواهد داشت.
منتقدین این پروسه که درس از تاریخ وساطت امریکایی ها در مذاکرات سال ۱۹۸۸ در ژنیو دارند ٬به این باور اند که امریکایی ها نمی توانند صداقت را در پروسه حفظ نمایند و ایشان از این پروسه استفاده ابزاری برای بقای بیشتر خود در منطقه میکنند و حضور روسیه می توانست ضامن خوبی برای تحقق تصامیم جانبین باشد و از طرفی هم چین ٬ ایران و هندوستان میتواند اعتمادی زیادتری به پروسه مذاکرات بدهند ٬ چنان چه قرار معلوم طالبان نیز مخالف شمولیت این کشور ها در امر اعتماد سازی پروسه صلح نیستند. قسمی که عبدالسلام ضعیف سابق وزیر خارجه حکومت طالبان در مقاله در رابطه به اشتراک کشور های منطقه اشاره نمود٬ اگر چه وی از کشوری مشخص ای نام نمگیرد اما بدون شک حدف اش از همین کشور هایست که از ایشان نام بردیم وی علاوه نمود که این کشور ها تشویش ها ٬ حساسیت های و اهداف دیکری دارند که قابل درک است و باید ازچنان میکانیزم دیپلوماتیک استفاده صورت گیرد که به منافع شان صدمه صورت نگیرد و تشویش های شان رفع گردد٬ اما این منافع آنها نباید به سرنوشت آفغانستان اثرگذار باشد.
وی به یک مثلث و یا مربع اشاره نمود که خود جانبین مورد درگیر یعنی کابل و گروه های طالبان آنرا خود انتخاب نمایید و از جمله کشور های منطقه باشند که عملا نیاز به صلح دارند و بتوانند تضمین کننده ای فیصله ها و تعهدات جانبین باشند.
واخرالامر در تایین سرنوشت افغانستان و امر صلح میکانیزم مذاکرات بین الافغانی ایجاد ګردد و با عنعنات افغانی راه ها آن جستجو ګردد و میانجیګران آن باید اشخاص با نفوذ و با اعتبار افغانی باشند که عملا نمایندګی از یک جناح را نکنند و هم از دو طرف و یا از تمامی طرف های در گیر نمایندگی نماییند.
در استانه نشست کابل گزارش دیگری را دیلی‌نیوز پاکستان به نشر رساند که کاملا با نظریات عبدالسلام ضعیف مغایرت دارد ٬ طالبان افغانستان نه مذاکرات بین الافغانی و نه هم با حکومت وحدت ملی را می پزیرند٬ بلکه باز هم به پیشنهادات و دلایل همیشگی خود تاکید می کنند ٬ یعنی مدعی اند که دولت افغانستان اختیار مذاکره و مصالحه را ندارد و خواستار مذاکره مستقیم با آمریکا هستند. اما از دولت افغانستان خواسته اند که باید ولایت هلمند را به صورت کامل در اختیار شان قرار دهد تا در این ولایت دفتر رسمی ایجاد کنند. جواب دولت افغانستان به این خواسته طالبان پریروز واضع ګردید٬ حکومت جنرال جبار قهرمان را به سمت فرمانده عملیات هلمند ګماشت که فکر میکنم این خود مشت محکمیست به خواسته های طالبان.
در استانه نشست کابل مشاور صدراعضم پاکستان در امور خارجی سرتاج عزیز٬ دیپلمات سابقه دار پاکستان٬ امریکا را در ناامنی های افغانستان به شدت محکوم نمود ٬ وی گفت که سیاست های نادرست امریکا در گذشته باعث شد که افغانستان به جای ثبات بیشتر به طرف بی ثباتی برود ٬ فکر می کنم که سرتاج عزیز واقیعیت را نیم ونیم کله بیان می کند ٬ درست است که امریکا در بدبختی های این کشور از سالهای ۱۹۵۷ یعنی از اواخر دوره ای ریاست جمهوری داوود خان تا به امروز مستقیمآ سهیم بوده و مهمتر از همه پاکستان شریک درجه اول امریکا در دسایس اش در افغانستان بوده که بدون این کشور تطبیق برنامه های نامیمون امریکا در افغانستان ناممکن بود ٬ البته هم باید از حق نگذشت ٬که این همه برنامه های امریکا و پاکستان نمیتوانست بدون عناصر خود فروش و وطن فروشان افغان ٬که بدون شک اسامی بد نام شان در تاریخ کشور ما ثبت خواهد شد ٬ عملی ګردد.
از موضوع دور نشویم « نقشه راه» یک پروسه بسا طولانی است ٬ که در راه تامین آن ناامیدی های زیادی را دنبال دارد٬ هنوز نقشه یی پاس نشده و حوادث ناگواری که در این یک هفته صورت گرفت٬ شاهد این حرف های ماست. بنآ حاکمیت باید قاطعیت و هوشیاری را ازدست ندهد ٬ دور بعدی نشست«گروه هماهنگی چهارجانبه» قرار معلوم سه هفته بعد در اسلام آباد برګذار خواهد شد ٬ که باز هم روی موضوع برمی ګردیم.
