چه کسی مخارج راه اهن تاجکستان – افغانستان – ترکمنستان پرداخت خواهد کرد؟

بی ثباتی در افغانستان تحقق پروژه های ترانسپورتی را در این کشور با تهدید مواجه می سازد. سرمایه گذاران خارجی از تمویل مالی اعمار راه اهن در مسیر تاجکستان — افغانستان — ترکمنستان امتناع ورزیدند. کمک کنندگان و کریدیت دهندگان اعلام میدارند که اعمار خط اهن از طریق افغانستان را باید تا زمان ارام به تعویق انداخت.
موضوع راعلیم فصح الدینوف خبرنگار ما در دوشنبه ادامه میدهد.
آغاز رسمی اعمار خط راه اهن تاجکستان — افغانستان — ترکمنستان در سال 2013 صورت گرفت. شرکت کنندگان این پروژه اکمال کار ان را در ظرف 6 سال پیشبینی میکردند. کار تمویل مالی این راه اهن را بانک انکشاف اسیایی و یک عده موسسات دیگر مالی بر دوش گرفته بودند. در حال حاضر کارهای این پروژه فقط در خاک ترکمنستان انجام شده اند. بخش های این خط اهن در افغانستان و تاجکستان پا در هوا مانده اند. چین چانگ یو نماینده بانک انکشاف اسیایی در تاجکستان به خبرگزاری «سپوتنیک» در این باره گفت:
«در اصل در اینجا دو علت وجود دارد. اول اینکه، باید صادقانه گفت که سطح امنیت در افغانستان — بسیار پائین است. اگرچه ترکمنستان شاخه خودی راه اهن را تکمیل کرده، ما نمی خواهیم راه اهن را در جای اعمار کنیم که در انجا بی نظمی مسلط است. این کار بسیار خطرناک است. عامل دومی نیز وجود دارد. چون بخش اعظم خط راه اهن در خاک افغانستان قرار خواهد داشت، پس در اینجا منابع مالی افغانستان ضرورت است. در حال حاضر افغانستان منابع کافی مالی ندارد. اگر در باره بخش تاجکستان این راه اهن صحبت نمود، پس این بخش انقدر بزرگ نیست. مجموعاً 50 — 60 کیلومتر را تشکیل میدهد. ولی شاخه ان در افغانستان را در حدود 300 کیلومتر تشکیل میدهد.
به این ترتیب، بزرگترین سرمایه گذار خظ اهن از طریق خاک افغانستان از بازی خارج شده است. مقامات تاجکستان تا به حال نسبت به اعلامیه نمایندگان بانک انکشاف اسیایی از خود عکس العمل نشان نداده اند. شاید به خاطر انکه این موسسه مالی وعده داده که وجوه اعلام شده را به برنامه های دیگر تخصیص خواهد داد. ولی در جامعه کارشناسان اولین ارزیابی ها اعلام شده اند. به این ترتیب، عده تحلیگران ابراز تاسف کرده و گفته که دوشنبه بر این راه اهن بسیار حساب میکرد. این خط اهن به تاجکستان امکان بیرون رافت از بنبست ترانسپورتی فراهم می ساخت. کارشناسان دیگر نسبت به اوضاع با تفاهم برخورد نموده اند. برعلاوه، انها به مقامات پیشنهاد کرده که یکبار دیگر به پروژه دیگر راه اهن — تاجکستان — قرغزستان — قزاقستان توجه مبذول دارند. این خط اهن میتواند دوشنبه را مستقیماً با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی یوریشیا وصل نماید.