جمهوری های دانتسک و لوگانسک با درخواست تشکیل محکمه بین المللی برای رسیدگی به جنایات نظامی مقامات اوکراین در جریان عملیات تنبیهی در دانباس به شورای امنیت سازمان ملل متحد رجوع کردند.
ایلیا رِمسلو حقوقدان نوشت: محکمه بین المللی ارگان ی است که برای رسیدگی به دوسیه های کسانی تشکیل می شود که به جنایات بین المللی متهم شده اند. این محکمه بر طبق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تشکیل می شود. شورای امنیت اساسنامه محکمه را مورد تأیید قرار می دهد. محکمه بین المللی یک اقدام استثنایی است و زمانی که جنایت از حالت توده ای و سیستمی برخوردار می شود به مورد اجرا گذاشته می شود و در کشوری که این حوادث رخ می دهد نمی تواند از حقوق شهروندان دفاع کند و یا خودش در عملیات غیر قانونی شرکت دارد.
تاریخ نمونه های انگشت شمار محکمه های بین المللی را به یاد دارد: محکمه نورنبرگ برای رسیدگی به دوسیه آلمان هیتلری و محکمه که در رابطه با یوگسلاویا سابق تشکیل شد و محکمه روآندا. این نوع محکمه ها از اختیارات تام جهت رسیدگی و بررسی جنایات بر علیه صلح و بشریت، قتل عام و دیگر خشونت ها در رابطه با ساکنان مدنی برخوردارند.
این نوع جنایات دائما در اراضی دانتسک و لوگانسک رخ می دهند. وحشی گری که در آنجا به تقصیر مقامات اوکراین به وقوع می پیوندد از طرف اکثر ناظرین مستقل بین المللی به ثبت رسیده است. اول ماه جون اداره کمیسار عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر اطلاعاتی را منتشر کرد که مطابق آن در نتیجه درگیری در شرق اوکراین از اواسط اپریل سال گذشته تا 30 ماه می سال جاری ، 6417 نفر کشته و 15962 نفر زخمی شدند. در این گزارش تأکید می شود که تعداد واقعی کشته شدگان و زخمی ها بمراتب بیشتر است. گروه نظارت سازمان ملل شواهد و ثبوت زیاد نقض فاحش حقوق بشر از جمله تیرباران و آتشباری نقاط مسکونی، اعدام ، دستگیری های عمدی و غیر قانونی افراد، برخورد بد و سلب حقوق اجتماعی — اقتصادی را برای تهیه گزارش جمع آوری کرده است.
بطور عموم اعمال مقامات اوکراین را می توان قتل عام نامید. زیرا مقامات اوکراین عمدا شرایطی برای نابودی ساکنان روس دانباس ایجاد می کنند. شخصیت های عالی مقام اوکراین بطور آشکار به این موضوع اعتراف می کنند. 13 ماه نوامبر سال 2014 میلادی پروشنکو، رئیس جمهور اوکراین اعلام داشت: « ما کار خواهیم داشت، اما روس ها بیکار خواهند ماند. ما حقوق بازنشستگی خواهیم داشت ، آنها حقوق بازنشستگی نخواهند داشت. کودکان ما به کودکستان و مکتب خواهند رفت، بچه های آنها زیر زمین خواهند نشست. همانا به این شکل ما در این جنگ پیروز خواهیم شد».
چرا محکمه یگانه نهاد بین المللی میباشد که قادراست عدالت را برقرار کند؟ مقامات اوکراین منتها تلاش خود را بکار می گیرند تا از مجازات جنایات خود بدور بمانند. آنها نمی خواهند کلمه ای در باره محکمه در اراضی اوکراین بشنوند. بعلاوه تلاش هایی برای سلب مسئولیت در محکمه های بین المللی به انجام می رسد. به طور مثال، اوکراین رسما اجرای کنوانسیون اروپا در باره دفاع از حقوق بشر و آزادی های بنیادی را متوقف کرد. رسیدگی به دوسیه ها در محکمه جزائی بین المللی نیز غیر ممکن است ، زیرا اوکراین و جمهوری دانباس اعضای کنوانسیون روم نیستند که موسس محکمه جزائی بین المللی است.
بدین ترتیب، ایده تشکیل محکمه جزائی بین المللی شورای امنیت سازمان ملل یگانه تصمیم قانونی و واقعی است. البته شک آن وجود د دارد که دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل موافقت خود را به تشکیل محکمه اعلام کنند. « شرکای» غربی ترجیح می دهند جنایات مقامات اوکراینی دست نشانده خود را نادیده بگیرند. اما آنها باید به این مهم توجه کنند که رد تشکیل محکمه با توجه به شواهد بسیار زیاد شرکت مقامات اوکراین در انجام جنایات سنگین بین المللی عملا گویندگی از آن مبکند که آنها خودشان حامی این عملیات هستند. آنچه به دادرسی و عدالت خواهی مربوط می شود، درست مانند 70 سال پیش در محکمه نورنبرگ، شاهد آن خواهیم بود.
