مولفین این گزارش از مقامات تاجکستان تقاضا نموده اند تا به اقشار اجتماعی کشور خود توجه کنند. گفته میشود که 70% نفوس تاجکستان جوان هستند و تا 30 سال عمر دارند. جوانان فعلی به اخلاق و روحیه شوروی نه, بلکه در فضائی اسلامیگرائی قرن 21 کلان نشده اند. در چنین شرایط آنها تحت تبلیغات مربیان دینی رایکال قرار گرفتند, که اکثریت آنها خارجی میباشند. آنها جوانان را غرض تحصیل به مکاتب دینی به خارج فرستادند که در انجا به سادگی عضو داعش و القاعده و سایر سازمان هخای افراطی اسلامی شدند.
حافظ بابایروف رئیس مرکز پیشبینی استراتیژیکی اکادمی علوم تاجکستان که در تهیه این گزارش سهم گرفته است, میگوید که یک تعدا د نیرو های هم وجود دارد که اسلام را به مثابه وسیله فشار سیاسی استفاده میکنند. او میافزاید:
"گروپ های مختلف مذهبی در تاجکستان فعالیت دارد که می خواهند قدرت سیاسی را بدست بیاورند. به همین علت جوانان ما عضویت این سازمان ها را بدست میاورند که به نظر ما ریشه تاریخی دارد".
اکنون فعالیت 12 سازمان افراطی و تندرو در تاجکستان منع گردیده است که میتوان از سازمان القاعده, داعش, جنبش اسلامی ازبکستان, حزب تحریر, جماعت النصار و غیره نام گرفت که حالا پرگنده فعالیت میکنند. اما خطر وحدت آنها زیر بیرق واحد اسلام وجود دارد. متخصصین بیشتر از فعالیت داعش در بین جوانان تاجکستان نگران هستند. سیف الله سفروف معاون معاون اول رئیس تحقیقات استراتیژیکی ریاست جمهوری تاجکستان در این ارتباط ابراز نطر نموده میگوید:
"گروپ های افراطی جداگانه نیز در تاجکستان وجود دارد که شاید در یک زمانی با داعش بپیوندند. آنها میتوانند خطر جدی در منطقه گردند. در روان شناشی واژه عفونیت وجود دارد که مانند ویروس سرایط میکند. ریکالیزم نیز مرض ساری است. طبعاً اشخاص در جامعه ما وجود دارد که جوانان را در بدل پول به جنگ میفرستند".
یکی از اعوامل رایکالیزم جوانان-موجودیت فقر و قشر غریب در جامعه است. طبق ارزیابی متخصصین ملل متحد بیشتر از 3/1 قسمت باشندگان تاجکستان غریب هستند. افراطی ها در بین این قشر جامعه نفوذ میکنند. حافظ بابایروف در این مورد میگوید:
"فقر و بیکاری عوامل مهم بوجود آمدن افراطی ها و تندروها در جامعه میباشد. افراد که عضو داعش میشوند, میخوهند از این طریق پول بدست بیاورند. به عباره دیگر این روند دیگر مهاجرت کاری میباشد".
مساله دیگر که باید متخصصین به آن توجه کنند, کاهش خدمات شبکات تبلیغاتی, تنوری و فرهنگی برای جوانان میباشد. حتی در دوشنبه نیز محل برای تفریح, آوازخوانی و پایکوبی جوانان وجود ندارد. در کافی ها و رستوانت ها موسیقی غرب و استراد شنیده نمیشود.
حافظ بابایروف در این ارتباط ابراز نظر نموده میگوید:
"مردم به مفاهمه, صحبت و تماس ضرورت دارد. هرگاه جوانان محل را برای تفریح خوب نداشته باشند, به مسجد میرود تا در آنجا دوست پیداکنند و با ایشان صحبت نمایند, اما بی خبر از اینکه بعضی از همصحبت های ناشناس ایشان اهداف شوم دارند که با تماس گرفتن با آنها افراطی میگردنند. برعلاوه, مبارزه اخلاقی نیز مطرح بحث است که در آن روحانیت بالای زندگی عصری تاثیر دارد".
اینکه مردم برای عبادت به مسجد میروند, کار خوب است. اما بعضی اوقات مذهبی بودن, جوانان را سوی افراط میبرد.
طبق گزارش وزارت داخله تاجکستان در دو سال اخیر تقریباً 200 جوان به اساس مفکوره افراطی مذهبی به جرایم مختلف بازداشت شده اند. برعلاوه بیشتر از 50 دوسیه جنائی تحریک گردیده است که متهمین آن در فعالیت های محاربوی خارجی سهم گرفته اند. از جمله 12 تن آنها کسانی هستند که در صفوف داعش قرار داشتند. گرچه متخصصین تدابیر جدی مقامات تاجکستان غرض جلو گیری از نفوذ افراطی ها را تائید میکنند, اما با آنهم خطر نفوذ افراطی ها در تاجکستان وجود دارد. تحلیلگران میگویند که اتخاذ تصامیم جدی و تند علیه افراطی ها کافی نیست, دولت باید در توسعه سکولاریزم جامعه سعی ورزد تا توازن سالم در جامعه حفظ گردد.آنها آآ
