به گزارش اسپوتنیک، معین استراتیژی و پالسی وزارت دفاع طالبان* می‌گوید که امریکا به کشورهای همسایه افغانستان اجازه نمی‌دهد تا شصت فروند چرخبال و هواپیما‌های کشور که پس از تحولات پسین به کشورهای همسایه انتقال یافته‌اند را دوباره به افغانستان برگردانند.
در این باره آقای اسدالله ندیم، کارشناس نظامی در گفتگو با اسپوتنیک افغانستان می گوید مسئله هلیکوپترها و طیارات نظامی و ترانسپورتی افغانستان که با سقوط جمهوریت توسط پیلوت ها به کشور های همسایه انتقال داده شد یک مسئله حقوقی است.
طالبان نمی توانند به آسانی به این تخنیک دسترسی پیدا کنند، به دلیل اینکه مجرای قانونی برای آنها بسته است. اینکه این تجهیزات در اختیار اردوی افغانستان قرار گرفته بود دقیق است، اما مالکیت تخنیک هوایی از جمله هلیکوپتر و طیارات جنگی و ترانسپورتی نیاز به یک پروسه ثبت وسجل برای درج مالکیت دارد و در نهایت مالک این تخنیک مشخص می شود.
به گمان آقای ندیم مالک این تخنیک امریکا است که به طور امانت آن را در اختیار اردوی افغانستان قرار داده است. او می گوید از آنجایی که کشورهای بزرگ در توافقنامه های شان مسائل فنی و حقوقی را به نفع خود تدوین می کنند، امکان این وجود دارد که واگذاری این تجهیزات به اردوی افغانستان مشروط بوده باشد. مثلا مشروط بر اینکه اگر حکومت دیگری بجای جمهوریت بیاید نمی تواند مالکیت این تخنیک را داشته باشد.
او در ادامه گفت تاجیکستان و ازبکستان هم نمی خواهند با امریکا به مشکل برخورد کنند و تیم کارمندان فنی و حقوقی این کشور ها وارد شدن یکجانبه در رابطه با طالبان و تسلیم دهی این تجهیزات را را یک اشتباه برآورد می کنند.
این کارشناس درباره اظهارات رئیس ستاد ارتش طالبان مبنی بر ترمیم تجهیزات امریکایی توسط طالبان می گوید که این یک امر بعید است و بیشتر به غوغای رسانه ای می ماند چراکه روغنیات و پرزه‌جات مورد نیاز برای ترمیم آنها در افغانستان تولید نمی شود و هیچ کشوری نیز آن را در اختیار طالبان قرار نمی دهد.
آقای ندیم درپایان گفت این تجهیزات به مدت طولانی بی سرنوشت خواهد ماند و استفاده از این طیارات در جنگ اوکراین بعید است چراکه ازبکستان و تاجیکستان با روسیه روابط خوبی دارند بناً امریکا هم تمایلی ندارد تا با استفاده از این تجهیزات در اوکراین با این کشورها دچار مشکل شود. احتمالا این تجهیزات بعد از مدت طولانی بی سرنوشت ماندن و بدون رسیدگی و ترمیم قابلیت کاربردی خود را از دست خواهند داد.
آقای شیر حسن حسن کارشناس سیاسی حوزه روسیه و افغانستان، در مصاحبه با اسپوتنیک افغانستان می گوید تجهیزات نظامی افغانستان از دارایی های مردم افغانستان به شمار می رود و باید به افغانستان برگردانده شود. اما دلیل اینکه چرا در مدت دو سال این کار انجام نشده است، با در نظر داشت این حقیقت که طالبان توسط امریکایی ها به قدرت رسیدند و همزمان امریکا و کشور های همسایه از طالبان توقع دارند تا با تروریسم مبارزه کنند و از طرفی تجهیزات را به آنها بر نمی گردانند در تضاد است.
علت اینکه تجهیزات بازگشتانده نمی شود شاید این باشد که طالبان تا حالا مشروعیت و تایید جامعه بین المللی را بدست نیاورده اند، به همین دلیل کشور های همسایه از بازگرداندن تجهیزات به طالبان خودداری می کنند.
با در نظر داشت نظریات کارشناسان می توان گفت که مسئله تجهیزات و مالکیت آنها نیاز به بررسی های بیشتر از مراجع ذیدخل کشور های که این هواپیماها در آن نگهداری میشوند، طرف افغان (طالبان) و امریکایی ها را دارد.
در هر صورت بازگشتاندن تجهیزات هوانوردی به افغانستان دارای شرایطی از جمله الزامات حقوقی و تخنیکی است که طالبان از برآورده کردن آن عاجز هستند و بکارگیری این تجهیزات در دیگر درگیری ها نیز به دور از انتظار است چراکه علاوه بر الزامات فنی و حقوقی پای روابط بین الملل و منافع سیاسی کشور های ذیدخل در میان است.
طالبان* — این گروه به دلیل فعالیت های تروریستی تحت تحریم های سازمان ملل قرار دارد.