به گزارش اسپوتنیک، در ماه می سال جاری 2023، میانجی‌های بین‌المللی در مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان تلاش کردند به سمت توافق بر سر یک معاهده صلح پیشرفت کنند. علاوه بر این، در نیمه اول ماه، کشورهای غربی به طور مداوم فعال بودند: ابتدا وزرای خارجه ایروان و باکو در واشنگتن با حضور بلینکن وزیر امور خارجه دیدار کردند و سپس پاشینیان و علی‌اف در بروکسل با میانجیگری وزیر امور خارجه گفتگو کردند. چارلز میشل رئیس شورای اروپا پس از آن، مذاکرات از قبل در مسکو بود.
میانجی‌های غربی بدون افشای جزئیات، از "پیشرفت قابل توجه" در مذاکرات صحبت کردند. آنچه مورد نظر بود را تنها می توان بر اساس بیانیه نخست وزیر ارمنستان مبنی بر به رسمیت شناختن تمامیت ارضی آذربایجان که در آن سرنوشت ارامنه قره باغ کوهستانی به طور غیرمعمول و نامشخص بیان شد، حدس زد. برخلاف موضع مسکو که پیشنهاد حفظ وضعیت موجود به منظور تثبیت وضعیت و تضمین امنیت بخش ارمنی باقی مانده قره باغ را پیشنهاد می کرد، پاشینیان نخست وزیر ارمنستان، همانطور که الکساندر آنانیف کارشناس قفقاز جنوبی نوشت، به این نتیجه رسید که " بحث در مورد مسئله قره باغ عملا به حامیان غربی واگذار شد."
اظهارات پاشینیان مبنی بر به رسمیت شناختن قره باغ کوهستانی به عنوان بخشی از آذربایجان، آن گونه که کارشناسان اشاره می کنند، با عجله آشکار، ظاهراً از سوی میانجیگران غربی تحمیل شده است تا دیگر این موضوع در مسکو مطرح نشود. مقامات ارمنستان اطمینان داده اند که بحث در مورد قره باغ عملاً به حامیان غربی واگذار شده است و امروز حتی صحبت از خودمختاری نیست. آنانیف در پایان می‌گوید: "در حال حاضر همه چیز به نظر می‌رسد که اهداف رهبری ارمنستان و آذربایجان در مورد میانجیگری روسیه با هم منطبق است. هر دو بازیکن به دنبال به حداقل رساندن یا حتی حذف حضور روسیه در قفقاز جنوبی هستند، از جمله حضور فیزیکی یک پایگاه روسی در ارمنستان و خروج ایروان از ادغام روسیه و قراردادهای دفاعی. البته این دقیقاً منافع اصلی میانجی‌های غربی است که تلاش می‌کنند نقش اصلی را در حل و فصل ارمنستان و آذربایجان از مسکو بگیرند.
این را با اطلاعات دریافت شده توسط منابع معتبر تأیید می کند که امریکایی ها دیگر محدود به میانجیگری بین باکو و ایروان نیستند، بلکه تصمیم گرفتند مستقیماً وارد گفتگو بین باکو و استپانکرت شوند. واشنگتن در قالب یک اولتیماتوم نمایندگان قره باغ کوهستانی را مجبور می کند در آینده نزدیک با طرف آذربایجانی در یک "کشور ثالث" و تحت نظارت متولیان امریکایی موافقت کنند. علاوه بر این، اگر رهبری قره باغ از چنین تماسی امتناع ورزد، آنها را تهدید می کند که تقریباً عملیات ضد تروریستی آذربایجان را در منطقه انجام خواهند داد. اگر سیاه نمایی نیست این چیست؟
به گفته همین منابع، "ابتکار حفظ صلح" امریکایی، عموماً در استپانکرت با استقبال منفی مواجه شد. با این حال، سرگئی قازاریان، "وزیر امور خارجه" قره باغ کوهستانی لابی می کند. علاوه بر این، او خود در ایروان است و از حمایت پاشینیان برخوردار است. چگونه می تواند تمام اینها پایان یابد؟ تنها یک راه وجود دارد و آنهم ایجاد تهدیدهای جدید برای توسعه وضعیت قره باغ کوهستانی و منافع اساسی ارامنه ساکن در منطقه است.