به گزارش اسپوتنیک، در سال 1351 ایران با دولت ظاهر شاه افغانستان قراردادی امضا کرد که دسترسی به آب دریا را تنظیم می کرد. هلمند بر اساس آن، در یک سال خشک معمولی ایران باید 820 میلیون متر مکعب دریافت کند. به معنای واقعی کلمه بلافاصله پس از امضای قرارداد، ظاهر شاه توسط محمد داوود سرنگون شد و پروژه سد کمال خان در نزدیکی سرحد ایران طرح ریزی شد. اما به دلیل مشکلات متعدد، این بند تنها در بهار سال 1400، شش ماه قبل از به دست گرفتن قدرت توسط طالبان، به بهره برداری رسید.طالبان پایبندی خود را به این معاهده اعلام کردند، اما آن موقع خشکسالی بود و ایران علناً این موضوع را اعلام نکرد. طی سال 1401 وضعیت بارندگی نورمال گردید، اما ایران تنها 3.3 فیصد حجم خود را دریافت کرده است. در زمان جمهوری، بند کمال خان در ولایت نیمروز به گونه ای ساخته شد که مسیر دریا را تغییر داد: اکنون آب به ایران نه، بلکه به شوره‌زاری گود زره می رود - در یک سال، آب سه برابر بیشتر از نیاز ایران هدر رفت. با این همه، طرف ایرانی اعتراف می کند که طالبان در تلاش برای مبارزه در این عرصه استند.
اکنون اعتراض اصلی تهران مربوط به سد کجکی است که در فاصله ۷۰۰ کیلومتر از سرحد ایران قرار دارد و بر اساس تصاویر ماهواره ای، اکنون مسیر آب را مسدود کرده است و با وجود اینکه آب کمال خان نسبت به سال گذشته بیشتر است، هنوز کاملا ناکافی است. نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در مجلس ایران خیلی نگران هستند و استدلال می کنند که اگر جریان آب قبل از تابستان ثابت نشود، یک فاجعه انسانی در انتظار این منطقه است. موضوع به بالاترین سطح رسیده است و این رئیس جمهور ابراهیم رییسی بود که به طالبان دستور داد تا تعهدات خود را انجام دهند. طالبان در اظهارات متعدد خود به شمول این بار به خشکسالی و کمبود آب اشاره می کنند، اما اطلاعات عینی موضع آنها را رد می کند. تهران برای تائید آن خواستار پذیرش متخصصین خود در سد کجکی است که در معاهده ۱۳۵۱ پیش بینی شده است، و قصد ندارد مبادله اعلامیه های غیر الزام آور را که یک سال است جریان دارد ادامه دهد