به گزارش اسپوتنیک، توسعه پروژه های تجاری، لجستیکی، حمل و نقل و انرژی موضوعات اصلی نشست چین و آسیای مرکزی است. با مهار چین توسط غرب، آسیای مرکزی در حال تبدیل شدن به منطقه ای با فعالیت اقتصادی رو به رشد برای پکن است.
چین در 18 تا 19 ماه می اولین نشست خود را با رهبران پنج کشور آسیای مرکزی برگزار می کند. رهبران قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان که کشورهایشان برای طرح کمربند و جاده چین مهم هستند، به شیان دعوت شده اند.
در جریان اجلاس، آمار رسمی گمرک چین منتشر شد که حاکی از افزایش حجم مبادلات صادرات و واردات چین با کشورهای آسیای مرکزی در ربع نخست سال 2023 است. گردش مالی بین شرکا به 173.05 میلیارد یوان یا 24.8 میلیارد دالر رسید که 37.3 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت. حدود 55 درصد از واردات چین زغال سنگ، نفت خام و گاز طبیعی بوده است.
نیکیتا ماسلنیکوف، کارشناس مرکز تکنالوژی سیاسی روسیه، پیش بینی می کند که این نشست می تواند انگیزه جدیدی برای توسعه تجارت دوجانبه ایجاد کند:
ماسلنیکوف: کشورهای آسیای مرکزی علاقه زیادی به بازار فروش جدید و به طور پیوسته در حال رشد در چین دارند. برای چین، تجارت خارجی در حال تبدیل شدن به یک پشتوانه مهم و یک محرک اضافی برای بهبود اقتصادی است.
چین همچنین علاقه مند به رشد سرمایه گذاری مستقیم در این کشورها در رویارویی با عدم تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار سرمایه جهانی است. بر اساس برآوردهای مختلف، چین حدود 15 میلیارد دالر در منطقه آسیای مرکزی سرمایه گذاری کرده است، اما پروژه های مهمی در پیش است که به ویژه مربوط به استخراج مواد معدنی مهم برای اقتصاد رو به رشد چین است.
به ویژه، اینها پروژه های لیتیوم و یورانیم در قزاقستان هستند. این پروژه‌ها و همچنین توسعه خط لوله گاز چین-آسیای مرکزی قطعاً در این اجلاس مورد بحث قرار خواهد گرفت، زیرا علاقه جدی متقابل به توسعه همکاری‌های انرژی و توسعه زنجیره تولید و تامین فلزات کمیاب وجود دارد. هر دوی این مناطق امروز در مرکز رویارویی جئوپولیتیک جهانی قرار دارند.
چین به ترتیب با کشورهای اروپا، امریکای لاتین، کارائیب و افریقا اجلاس های چندجانبه برگزار می کند.
وانگ ژیمین، رئیس مؤسسه جهانی سازی و نوسازی چین در دانشگاه اقتصاد و تجارت خارجی چین، گفت: نشست در شیان بر علاقه فزاینده چین به آسیای مرکزی تأکید می کند. اجلاس سران در شیان گواه اهمیت فراوان روابط چین با کشورهای آسیای مرکزی است.
امروزه چین بزرگترین شریک تجاری و اصلی ترین سرمایه گذار خارجی پنج کشور در این منطقه است. آسیای مرکزی از نظر منابع طبیعی غنی است، اما سطح توسعه اقتصادی آن نسبتاً پایین است، ظرفیت تولید محدود است و نیاز به نوسازی دارد. در سال های اخیر، چین سرمایه گذاری زیادی در صنایع تولیدی و سبک منطقه انجام داده است. کمک شایسته به صنعتی شدن کشورهای منطقه می کند. همکاری های همه جانبه در زمینه صنعت، تکنالوژی و اطلاعات و همچنین جابجایی متقابل سرمایه و منابع انسانی نیز با تقویت ارتباط متقابل حمل و نقل چین با کشورهای آسیای مرکزی تسهیل خواهد شد.
توسعه و نوسازی دهلیزهای حمل و نقل و لوجستیک یکی از موضوعات اصلی این اجلاس خواهد بود.
وانگ ژیمین، کارشناس معتقد است، به ویژه مشارکت چین در ایجاد فرصت‌های اضافی برای دسترسی کشورهای آسیای مرکزی به بنادر دریایی، از جمله اقیانوس هند، قابل بحث است: همکاری با چین به کشورهای آسیای مرکزی در توسعه تجارت دریایی کمک می کند. به عنوان مثال، بندر Lianyungang در شهری جیانگ سو و راه آهن قزاقستان توافق نامه‌ای را در مورد سازماندهی پایگاه های حمل و نقل و توزیع ترانزیت محموله مشترک امضا کردند.
قزاقستان، بزرگترین کشور محصور در خشکی در منطقه، به این ترتیب یک دروازه دریایی برای تجارت به دست آورد. علاوه بر این، انتظار می رود با اجرای پروژه دهلیزهای اقتصادی چین و پاکستان، بندر گوادر در اقیانوس هند به بندر دریایی مهمی برای کشورهای آسیای مرکزی تبدیل شود و به آنها کمک کند تا ظرفیت های اقتصادی خود را به رسمیت بشناسند. برگزاری اجلاس در شیان بسیار نمادین است، زیرا از آنجا بود که راه بزرگ ابریشم از نظر تاریخی آغاز شد.
وانگ ژیمین، کارشناس معتقد است که نشست در شیان می تواند مرحله کیفی جدیدی را در روابط چین با آسیای مرکزی آغاز کند.
ده سال پیش، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، ساخت مشترک کمربند اقتصادی راه ابریشم را آغاز کرد که در آن آسیای مرکزی با اتصال بازارهای اصلی آسیای شرقی و اروپا نقش مهمی را ایفا می کند.
هزاران سال پیش، سرزمین های کشورهای آسیای مرکزی کنونی، قطب های مهم ترانزیتی در راه ابریشم باستانی بودند. همکاری چین با کشورهای آسیای مرکزی به توسعه "روح راه ابریشم"، همکاری مسالمت آمیز، پایبندی به فضای باز و فراگیر و تبادل تجربیات برای منافع متقابل کمک خواهد کرد.
این نشست به چین اجازه می دهد تا روابط اقتصادی و فناوری خود را با آسیای مرکزی گسترش دهد. این یکی از وظایفی است که چین در مواجهه با تلاش‌های فزاینده آمریکا و اتحادیه اروپا برای مهار توسعه خود و بستن بازارهای خود به روی پکن، حل می‌کند. در عین حال، عدم وجود خطرات سیاسی در همکاری با کشورهای آسیای مرکزی به چین مزیت های بیشتری در رقابت با غرب می دهد.