در مقاله منتشره در نشریه رصیف22 (لبنان) گفته می شود، گزارش های غربی به ضرورت کشورهای خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی، برای اتخاذ تدابیر دقیق جهت مناسب ساختن هزینه ها اشاره میکنند که طوریکه کارشناسان انتظار دارند، برای جبران کسر بودجه به دلیل سقوط قیمت نفت، حجم معاملات نظامی را کاهش می دهند.
مخارج نظامی
طبق گزارشی که در 18 ماه می در روزنامه انگلیسی The Guardian منتشر شده، عربستان سعودی ممکن قراردادهای جدید وارد نمودن اسلحه امتناع ورزد و معاملات پلان شده را بنا بر بحران مالی که اکنون با آن روبرو شده، به تعویق بیندازد.
خبرنگاران روزنامه، استفانی کیرشگزنر (واشنگتن) و دن صباح (لندن) خاطرنشان می کنند که تأخیر پیش بینی شده در معاملات جدید تسلیحاتی می تواند عواقب سیاسی طولانی مدت برای پادشاهی داشته باشد.
عربستان سعودی به دلیل فروپاشی بازار نفت و آشفتگی اقتصادی جهانی ناشی از پاندیمی کرونا ویروس با بحران بی سابقه در بودجه روبرو است. طور که معلوم است، ذحایر بین المللی عربستان سعودی طی 5 سال گذشته از 750 تا به 500 میلیارد دالر کاهش یافته است.
محمد الجادهان، وزیر مالیه عربستان سعودی، در یازدهم ماه می گفت که پادشاهی برای جبران نمودن تفاوت بین درآمد فعلی و هزینه ها، به 220 میلیارد ریال (58.6 میلیارد دالر) نیاز دارد.
متخصص سیا بروس ریدل از موسسه بروکینگز در واشنگتن، کار شناس سیا که 30 سال در این بخش کار کرده، اظهار داشت: "من شک ندارم که این پایان یک دوره است ... پایان دوره ای وقتی که خلیج فارس بسیار غنی بود."
عربستان سعودی سال گذشته حدود 62 میلیارد دالر جهت خریداری اسلحه خرج کرد و این کار این کشور را به پنجمین واردکننده بزرگ اسلحه در جهان تبدیل کرد.
اگرچه این رقم پایین تر از سال 2018 است، اما هنوز هم حدود 8 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می دهد. این بدان معناست که پادشاهی حتی بیشتر از ایالات متحده برای اسلحه هزینه کرده است. براساس مطالعه موسسه تحقیقاتی صلح استاکهلم، میزان تسلیحات خریداری شده توسط امریکایی ها 3.4 درصد تولید ناخالص ملی بوده، در حالی که چین 1.9 درصد تولید ناخالص داخلی را جهت تسلیحات، روسیه 3.9 درصد و هند 2.4 درصد صرف کرده است.
با توجه به بحران فعلی، به گفته ریدل و دیگران، دولت سعودی چاره ای جز کاهش هزینه های نظامی ندارد. به گفته این کارشناس، قیمت هر بیرل نفت باید 85 دالر حفظ شود، تا عربستان سعودی تعادل بودجه را حفظ کند.
جرالد فیرشتین، سفیر پیشین امریكا در یمن توضیح داد: "به یاد دارید، هنگامی که محمد بن سلمان از کاخ سفید بازدید کرد، وی و رئیس جمهور دونالد ترامپ معامله فروش تسلیحات به عربستان سعودی به ارزش 100 میلیارد دالر عقد کردند. بیشتر این معاملات صورت نگرفت و امضا نشدند. اینها فقط در حرف بودند."
اگر جو بایدن پیروز شود
در ماه نوامبر، جو بایدن، نامزد مقام ریاست جمهوری ایالات متحده از حزب دموکرات، ممکن، در انتخابات پیروز شود، چون نفوذ ترامپ به دلیل بحران پیرامون بیماری همه گیر، از بین می رود.
بایدن گفت که فروش سلاح های امریکایی را به عربستان سعودی محدود می کند.
بنابراین، کریستینا فنتاینس، مدیر سابق امور خلیج فارس در شورای امنیت ملی اداره ترامپ، معتقد است که شاید سعودی ها منتظر نتایج انتخابات امریکا بماننذد. اگر بایدن برنده شود، دموکرات ها معاملات را کاهش می دهند و در این صورت پادشاهی قادر خواهد بود، وانمود کند که تمایلی به تصمیم گیری ندارد.
این کارشناس گفت: "این به آنها اجازه می دهد از عواقب سیاسی جلوگیری کنند و بخشی از تأثیر خود را بر بخش خصوصی حفظ کنند."
ولی همه تحلیلگران قبول ندارند که سعودی ها به دلیل مشکلات امنیتی زیادی قصد دارند هزینه های نظامی خود را کاهش دهند.
سرمایه گذاری های جدید
هفته گذشته، صندوق مستقل عربستان سعودی سرمایه گذاری خود را در سهام 24 شرکت امریکایی افزایش داد که حجم آن به 9.8 میلیارد دالر رسید. از این سرمایه گذاری ها، 713.7 میلیون دالر در سهام بوئینگ، 522 میلیون دیگر در سیتی گروپ، همین مقدار در فیس بوک، 495.8 میلیون در دیزنی و 487.6 میلیون در بانک امریکا سرمایه گذاری شده است.
علاوه بر این ، صندوق 514 میلیون دالر سهام گروه Marriott و 827.7 میلیون دالر سهامBP به دست آورد.