انتقال گاز روسیه به افغانستان از نگاه کارشناسان
20:45 26.12.2022 (بازآوری شدن: 21:33 26.12.2022)
© Sputnik / Стрингер
عضو شوید
دیدگاه اقتصادی بر طرح گازرسانی به افغانستان از طریق ایران.
به گزارش اسپوتنیک، معاون نخست وزیر روسیه، الکساندر نواک در مصاحبه خود با تاس گفته است که روسیه در دراز مدت می تواند گاز طبیعی خود را از طریق قرار داد سوآپ با جمهوری اسلامی ایران به افغانستان و پاکستان بفرستد.
با در نظر داشت فکتور های سیاسی و اقتصادی امکان پذیر بودن این طرح با چالش هایی روبرو است، مثلا؛ افغانستان توانایی پرداخت هزینه اجرایی شدن این قرارداد و بهای گاز را خواهد داشت؟ تحریم ها، نامشروعیت حکومت طالبان و مسائل امنیتی چه نمایی از آینده این طرح به نمایش می گذارد؟
ویاچسلاو کولاگین، رئیس مرکز مطالعات بازارهای انرژی جهان در انستیتوت تحقیقات انرژی آکادمی علوم روسیه، مدیر مرکز تحقیقات نفت و گاز در دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی، به اسپوتنیک افغانستان گفت: به چند دلیل چنین برنامه هایی به سختی قابل تحقق هستند.
از نظر تئوری، روسیه می تواند گاز تامین کند. ذخایر گاز وجود دارد، شما می توانید هر چقدر که دوست دارید تامین کنید. اگر ایران به اندازه کافی برای خود گاز داشته باشد، چه فایده ای خواهد داشت که روسیه یک بر اعظم را بگذراند تا از یامال (شبه جزیره ای در شمال سایبریا) به ایران گاز بیاورد و بعداً آن را به افغانستان صادر کند؟ از نظر حمل و نقل، هیچ اقتصادی نمی تواند آن را تحمل کند.
مشکل این است که هزینه پروژه های این چنینی بسیار بالا خواهد بود. قیمت ها باید بالای 400 دلار در هر 1000 متر مکعب باشد. واضح است که در حال حاضر تلاطم وجود دارد، حتی قیمت ها در بازار بالاتر است. در یک وضعیت عادی، بعید است که چنین عرضه‌هایی دارای منافع اقتصادی باشند.
موارد دیگری که باید برشمرد توان پرداختی، امنیت و غیره در افغانستان است ، به علاوه مسائل امنیت پروژه، تحریم ها نیز بر بهای پروژه می افزاید.
نکته دیگری که اگر در نظر بگیریم روسیه با ایران مرز ندارد، برای رسیدن به ایران باید از چند کشور دیگر عبور کرد.
آقای عبدالبصیر رشتیا، کارشناس مسائل اقتصادی در این باره به اسپوتنیک افغانستان گفت: علاقه مندی ها برای سرمایه گذاری در افغانستان وجود دارد اما عملی شدن آنها مرتبط است به این که چه زمانی مشکل سیاسی افغانستان حل میشود، ثبات سیاسی و امنیت پایدار شرط اساسی برای اجرای پروژه های منطقوی است.
آقای رشتیا گفت: از آنجایی که افغانستان تحت تحریم های اقتصادی قرار دارد به تنهایی توان پرداخت هزینه و بهای گاز را ندارد. در پروژه ها مشابه مثل کاسا1000 و تاپی تامین مالی پروژه را بانک آسیایی و بانک جهانی بر عهده گرفته بود که همکاری های آنها در این مورد با به رسمیت شناخته شدن حکومت افغانستان مرتبط است.
آقای شبیر بشیری، کارشناس مسائل اقتصادی به اسپوتنیک افغانستان گفت: در اصل هدف این پروژه رساندن گاز به پاکستان است، چراکه پاکستان و جنوب آسیا به گاز روسیه نیاز مبرم دارند.
آقای بشیری گفت: حاکمیت فعلی افغانستان و به رسمیت شناخته نشدن آن، روسیه را به این فکر انداخته است که از مسیر بسیار دورتر یعنی از ایران گاز خود را به پاکستان ارسال کند در صورتی که مسیر افغانستان کوتاه تر است.
وی افزود: اگر افغانستان توان و تقاضای گاز از ایران را داشته باشد می تواند از ایران گاز دریافت کند.
با تمام تفاسیر فوق گفته می توانیم که این طرح همانطور که الکساندر نواک گفته است در دراز مدت قابل بازیبنی است. تقاضا وجود دارد، عرضه کننده وجود دارد ولی لوجستیک و شرایط تطبیق (اقتصادی-سیاسی) طرح، با سوالات فوق روبرو می شود. افغانستان در تمام موارد انکشافی با معضل امنیت، مشروعیت طالبان (گروه حاکم) و فقر مواجه است. برای غلبه بر تمام این مشکلات یک دولت قوی، ملی و فراگیر که مورد تائید تمام مردم افغانستان و همچنان مورد قبول جامعه بین الملل باشد، باید در رأس امور قرار بگیرد تا توان اجرایی پروژه های منطقوی را داشته باشد.
