نشست تهران درباره افغانستان؛ "ایران خواست از حریفان منطقوی خود عقب نماند"

«جنگ افغانستان جنگ افغانی، منطقوی و فرامنطقوی است. اکثر کشورها در افغانستان بر علاوه این که می‌خواهند وضعیت را بدانند به دنبال منافع خود در دراز مدت هستند».

«چون قبلاً روسیه، ازبکستان و ترکیه به طور غیرمستقیم این کنفرانس را برگزار کرده بودند، ایران هم خواست که از حریف‌های منطقوی خود عقب نماند. فردا پس فردا چین و هندوستان هم برگزار می‌کند».

«این کنفرانس‌ها و نشست ها شکل متحدالمال را دارد و هر کس دنبال منافع خود است و از این نشست‌ها چیزی که بتواند مشکل مردم افغانستان را حل کند به دست نمی‌آید. تقاضای حکومت فراگیر و همه‌شمول می‌کنند ده دفعه است تا حال ساخته شده است. فقط هدف این است که هیچ کشوری در منطقه نمی‌خواهد از حریف دیگر خود به‌خاطر دنبال کردن منافع خود در افغانستان عقب بماند، هدف که کارساز باشد از این نشست‌ها بدست نمی‌آید».

«1- ترانزیت مواد مخدر هزینه های انسانی ومالی زیادی را به ایران تحمیل می کند. 2- گروه های ضدایرانی نظیر جیش العدل که خود را حامی حقوق اهل سنت شرق کشور می‌داند از زیر مجموعه‌های داعش است و با طالبان همکاری دارد .از این زاویه ایران نگرانی دارد».

«اهمیت نشست در این بود که همسایگان افغانستان توانستند به دیدگاه های یکدیگر آگاه شوند. درعین حال مشخص شد که لا اقل دو برداشت متضاد در همسایگی افغانستان وجود دارد پاکستان به دنبال شناسایی طالبان است و تاجیکستان به شدت مخالف است. روی دولت فراگیر تقریبا وحدت نظر وجود دارد».

«علت این که ایران از طالبان دعوت نکرد این بود که دعوت به صورت تلویحی به معنای شناسایی طالبان تلقی می شد که ایران نمی خواست چنین برداشتی از اجلاس بشود و ممکن بود باعث بروز اختلاف بین کشورها شود و حتی بعضی شرکت نکنند».

«روی دولت فراگیر گمان نمی‌کنم تاثیر خاصی داشته باشد تلقی از دولت فراگیر در نزد طالبان با تلقی دیگران تفاوت دارد. طالب همین دولت را فراگیر می‌داند دو مولوی تاجیک و یک مولوی ازبیک در دولت موقت هست. منتها این که تاجیک‌ها ازبیک‌ها و به‌خصوص هزاره‌ها در قدرت سهم مشخص داشته باشند به‌نظر نمی رسد طالبان جنین آمادگی داشته باشند با ساخت ایدئولوژیک طالب هم خوانی ندارد مگر آنکه واقعا ناچار شوند که در شرایط کنونی چنین اضطراری را حس نمی‌کنند».

«این گونه نشست ها گامی در جهت درست است. طالب واقعیتی است که به قدرت رسیده نمی‌شود نادیده اش گرفت. دیر یازود هم منطقه و هم جهان ناچار به کار با طالب خواهند شد. وحکومت را برسمیت خواهند شناخت راه دیگری وجود ندارد. با این حال تلاش می‌شود طالبان را قانع کنند که نرم های جهانی را بپذیرند. احتمالا خود طالبان کم کم به ضرورت های حکومتداری پی خواهند برد و تعدیل می‌شوند ولی اگر منزوی شوند مشکل ساز می شوند. داعش والقاعده را هم درنظر داشته باشید که در افغانستان حضور دارند ومی‌توانند با طالبان در صورت انزوای طالبان به اتحاد برسند و امنیت منطقه و جهان را باتهدید روبرو کنند. به گمان من چین و روسیه متوجه این امر هستند واحتمالا مایلند که با طالبان تحت شرایطی وارد معامله شوند اتحادیه اروپا در مسیر شناسایی طالبان قرار گرفته است. بنابراین پاسخ مثبت است نشست هائی از این دست به حل نسبی بحران افغانستان می تواند کمک کند .اما نیاز به گذشت زمان بیشتری  ورای زنی های بیشتری هست».